Historiani Allan Lichtman beson se e di se si do të dalin zgjedhjet në SHBA në vjeshtë. Sipas sistemit të tij të parashikimit, aktualisht ka dyfish më shumë arsye në favor të njërit prej dy kandidatëve.
Që nga viti 1984, parashikimi i tij ka qenë i gabuar vetëm një herë: historiani dhe politologu i njohur Alan Lichtmanka kohë që e ka vendosur veten si një orakull politik për zgjedhjet presidenciale në SHBA. Nëntë nga dhjetë herë në të kaluarën, Lichtman mendoi saktë. E vetmja herë kur ai gaboi ishte zgjedhja e diskutueshme e George W. Bush në vitin 2000. Në atë kohë, Lichtman besonte se Al Gore do të fitonte.
Në zgjedhjet e këtij viti, Lichtman iu zotua Joe Biden në fund të prillit. Por kur presidenti amerikan u largua nga fushata zgjedhore, pozicioni fillestar ndryshoi. Lichtman tani ka bërë një parashikim fillestar për Kamala Harris dhe Donald Trump për mediat amerikane. Politologu aktualisht sheh zv.presidenten demokrate kamala Harris në krye në garën për Shtëpinë e Bardhë.
Ai i tha News Nation se “do të duhej të shkonte shumë keq që Harris të humbiste”. Sistemi i parashikimit të Lichtman, të cilin ai e zhvilloi nga të dhënat historike të zgjedhjeve, bazohet në 13 pyetje – të ashtuquajturat çelësa. Këto përgjigjen me “të drejtë” ose “të gabuar”. Sipas modelit të tij, demokratët, me Harris si kandidaten e tyre, aktualisht mbajnë gjashtë nga 13 çelësat. Republikanët do të kishin vetëm tre.
Sipas Lichtman, faktorët në favor të Harris përfshijnë konkurrencën parësore, parashikimet ekonomike, ndryshimet politike, asnjë skandal nga presidenti aktual dhe mungesën e karizmës nga sfiduesi.
Sipas sistemit të tij, demokratët do të duhej të humbnin tre çelësa që ai të parashikonte një humbje të Harris. Por kjo nuk ka gjasa. Çelësat më të lëkundshëm, beson Lichtman, janë fusha kyçe si politika e jashtme dhe ushtria.
“Kjo është arsyeja pse Kamala Harris foli për një armëpushim në konfliktin e Gazës dhe lirimin e pengjeve,” shpjegon Lichtman për News Nation. Nëse administrata Biden arrin ta bëjë këtë, Harris do të kishte një shans të mirë për të fituar çelësat.
Lichtman planifikon të bëjë parashikimin e tij përfundimtar në gusht. Pasi demokratët kanë zgjedhur kandidatin e tyre zyrtar. Në çdo rast, sondazhet aktuale tregojnë një garë të ngushtë midis Trump dhe Harris.
“13 çelësat e Shtëpisë së Bardhë” të Allan Lichtman
Mandati i partisë: Pas zgjedhjeve afatmesme, partia në detyrë ka më shumë vende në Dhomën e Përfaqësuesve të SHBA-së sesa pas zgjedhjeve të mëparshme afatmesme.
Konkurrenca: Nuk ka konkurrencë serioze për nominimin e partisë në detyrë.
Mandati: Kandidati aktual i partisë është presidenti aktual.
Palët e treta: Nuk ka asnjë fushatë të rëndësishme nga palë të treta ose palë të pavarura.
Situata ekonomike afatshkurtër: Ekonomia nuk është në recesion gjatë fushatës zgjedhore.
Ekonomia afatgjatë: Rritja reale ekonomike për frymë gjatë periudhës është e barabartë ose e tejkalon rritjen mesatare gjatë dy termave të mëparshëm.
Ndryshimet e politikave: Qeveria në detyrë po bën ndryshime të mëdha në politikën kombëtare.
Trazirat sociale: Nuk ka trazira të qëndrueshme sociale gjatë mandatit.
Skandal: Qeveria në detyrë nuk është prekur nga ndonjë skandal i madh.
Dështimet e jashtme/ushtarake: Qeveria aktuale nuk pëson dështime të mëdha në çështjet e jashtme apo ushtarake.
Suksesi i jashtëm/ushtarak: Qeveria aktuale arrin sukses të madh në çështjet e jashtme ose ushtarake.
Karizma aktuale: Kandidati aktual i partisë është karizmatik ose hero kombëtar.
Karizma sfiduese: Kandidati sfidues i partisë nuk është as karizmatik dhe as hero kombëtar./e.t
