Aleksandra Gjata, një autore premtuese në letërsinë bashkëkohore shqiptare, sjell romanin e saj të dytë, “Tre dimrat”, një vepër që ngre pyetje të thella për dashurinë, identitetin dhe marrëdhëniet njerëzore. Nëpërmjet këtij romani, Gjata eksploron kompleksitetin e shpirtit të dyzuar, sfidat e transgjinorisë dhe tragjicitetin e martesës në kontekstin e normave patriarkale dhe tabuve të shoqërisë shqiptare.
Në qendër të romanit është Julinda, një grua që lufton me një konflikt të brendshëm të thellë: pamundësinë për të pranuar rolin tradicional të gruas dhe të nënës, përballë dëshirës për të jetuar autentikisht si vetvetja. Transformimi i saj në transgjinore trondit jo vetëm martesën e saj, por edhe familjen dhe shoqërinë përreth, duke nxjerrë në pah krizën e identitetit dhe sfidat e pranimit social.
Igli, bashkëshorti i saj, është një tjetër shtyllë e rrëfimit. Si përfaqësues i modelit tradicional të burrit dhe “kokës” së familjes, ai përballet me një traumë të thellë, ndërsa ëndrrat e tij për të krijuar një familje tradicionale shkatërrohen. Përplasja midis dy botëve – e shkuara patriarkale dhe e ardhmja e lirë nga tabutë – krijon një rrëfim dramatik dhe të ndërlikuar.
Romani ndjek një strukturë narrative komplekse, ku ndërthuren të shkuarat dhe të tashmet e personazheve, duke eksploruar thellësisht psikologjinë e tyre dhe ndikimin që kanë vendimet e tyre në jetën e të tjerëve. Me një gjuhë të pasur dhe teknika të arrira artistike, autorja ndërton një thriller emocional që mban lexuesin të mbërthyer deri në faqen e fundit.
“Tre dimrat” sfidon lexuesit të reflektojnë mbi normat tradicionale dhe konceptet e vendosura të identitetit dhe martesës. Përmes këtij libri, Gjata ngre një pasqyrë për realitetin e sotëm, duke vënë në diskutim kufijtë e lirisë individuale dhe të të drejtave në një shoqëri ende të lidhur ngushtë me zakonet dhe moralin tradicional.
Romani është një ftesë për dialog mbi tema që shpesh mbeten të heshtura në shoqërinë tonë, duke e bërë “Tre dimrat” një vepër të guximshme në letërsinë bashkëkohore shqiptare./E.Ç
