Ai infektoi një të tretën e popullsisë së botës në atë kohë – rreth 500 milionë njerëz – dhe vrau një të tridhjetën: ne po flasim për gripin spanjoll , një nga pandemitë më të këqija në histori, të shkaktuar nga virusi H1N1. Një ekip hulumtues nga MIT ka arritur të rikrijojë një version sintetik të tij duke filluar nga fragmente të ADN-së virale: bërja e kësaj ishte shumë më e lehtë se sa pritej, dhe ky është një problem, sepse do të thotë se krijimi i armëve biologjike nuk është aq kompleks. Sipas Kevin Esvelt , koordinator i projektit të mbikqyrur nga FBI, gjetjet theksojnë cenueshmërinë e protokolleve aktuale të biosigurisë dhe ngrenë pyetje në lidhje me nevojën për të miratuar masa më të rrepta për shitjen e fragmenteve të ADN-së virale sintetike.
Lista e përbërësve. Hapi i parë ishte kërkimi dhe blerja e fragmenteve sintetike të ADN-së të virusit H1N1 nga furnitorët. Këtu rregullat janë të qarta: detyra e shitësit është të verifikojë që sekuencat e ADN-së nuk janë të rrezikshme. Megjithatë, vetëm 1 nga 38 kompanitë e intervistuara nuk e dërgoi fragmentin viral – një shifër edhe më shqetësuese nëse merret parasysh se 12 nga 13 kompani që i përkasin Konsorciumit Ndërkombëtar të Sintezës së Gjeneve (IGSC, një grup i angazhuar për ruajtjen e standardeve të biosigurisë) dërgimi nuk u bllokua. Pasi u blenë fragmentet e ndryshme virale, rikrijimi i virusit H1N1 ishte lojë e fëmijëve (si të thuash): po sikur të mos ishte bërë nga shkencëtarët, por nga bioterroristët?
Qëllimi i projektit ishte pikërisht ky: të nënvizonte të metat në sistemin e biosigurisë dhe të bënte të qartë se bioterroristët ose organizatat shtetërore keqdashëse mund të përdornin strategji të ngjashme për të sintetizuar viruse vdekjeprurëse apo edhe për të modifikuar patogjenët tashmë ekzistues – siç është koronavirusi SARS-CoV. -2 të Covid – për t’i bërë ato rezistente ndaj vaksinave.
Pasi të bëhet ligji, gjendet boshllëku. Siç shpjegon Esvelt, problemi nuk është vetëm me furnitorët, por edhe (dhe mbi të gjitha) me mungesën e rregulloreve qeveritare. Aktualisht, dërgimi i materialit gjenetik të nevojshëm për të mbledhur një virus është i paligjshëm, por dërgimi i fragmenteve individuale nuk është – gjë që lejon që ligji të anashkalohet.
Më shumë kontrolle. Në vitin 2023, Joe Biden nënshkroi Urdhrin Ekzekutiv 14110 , i cili, ndër të tjera, rregullonte shitjen e ADN-së sintetike, duke e kufizuar atë vetëm tek furnizuesit që kryenin kontrolle të biosigurisë. Megjithatë, më 20 janar, Presidenti i ri i SHBA Donald Trump e anuloi atë ; Mbeten disa traktate ndërkombëtare, siç është Konventa e Armëve Biologjike, e cila megjithatë nuk ka mekanizma verifikues apo zbatues efektiv dhe që fokusohet tek shtetet duke lënë jashtë – për shembull – terroristët që nuk janë dërguar nga qeveritë.
Ekspertët besojnë se nevojitet veprim në disa fusha – me rregullore më kufizuese, stimuj për kompanitë furnizuese dhe bashkëpunim më të madh ndërkombëtar. Kërcënimi i bioterrorizmit bëhet gjithnjë e më real nga përparimet në biologjinë sintetike, e cila, siç thekson Esvelt, është “një teknologji që mund të shpëtojë jetë njerëzish, por edhe të përdoret për t’i shkatërruar ato”./kb
Burimi: Focus.it
