Me një kompleks ndërtimor të jashtëzakonshëm, më i gjatë se distanca midis Shtyllave të Zeusit Olimpik dhe Kullës së Athinës, Rajhu i Tretë synonte të fitonte zemrat e klasës punëtore në vitet 1930. Në një ishull të Detit Baltik, Adolf Hitleri kishte planifikuar të ndërtonte resortin më të madh turistik në planet, një krenari e “dolce vitës naziste për të varfrit”.
Një projekt gjigant për t’u afruar me klasën punëtore
Kur Adolf Hitleri mori pushtetin në vitin 1933, ai nisi programin e famshëm “Forca përmes Gëzimit” (Gemeinschaft Kraft durch Freude) për të fituar mbështetjen e miliona gjermanëve që nuk e kishin mbështetur më parë.
Ky program u krijua për të tërhequr klasën punëtore, e cila gjatë Republikës së Vajmarit kishte mbështetur kundërshtarët e tij, socialdemokratët dhe komunistët. Hitleri besonte se mund t’i afronte këta njerëz me aktivitete argëtuese, turizëm masiv dhe çmime të përballueshme.
Kryevepra e këtij programi ambicioz ishte “Kolosi i Prorës”, një kompleks masiv ndërtimor në ishullin Rügen të Gjermanisë.
Një projekt i papërfunduar për një “parajsë” pushimesh
Deri në vitin 1938, kostoja e ndërtimit kishte arritur në 1.06 miliardë euro (në vlerën e vitit 2009). Robert Ley, kreu i Frontit Gjerman të Punës dhe arkitekti kryesor i programit Gemeinschaft Kraft durch Freude, e konceptoi Kolosin e Prorës duke u frymëzuar nga resortet britanike Butlins, të cilat ofronin pushime të përballueshme për punëtorët.
Kapaciteti i resortit ishte i jashtëzakonshëm:
-
I projektuar për të pritur 20,000 pushues
-
Përbëhej nga tetë ndërtesa identike, të shtrira në një gjatësi prej 4.5 km përgjatë bregut
-
Dhomat ishin projektuar të kishin pamje nga deti, ndërsa korridoret dhe tualetet ndodheshin nga ana e tokës
-
Çdo dhomë e vogël (5 x 2.5 m) kishte dy krevate, një dollap dhe një lavaman, ndërsa tualetet dhe dushët ishin të përbashkëta
Edhe pse projekti u mendua si një resort pushimi, ai nuk u përfundua kurrë dhe nuk u përdor për qëllimin fillestar. Në vend të kësaj, Kolosi i Prorës u shfrytëzua nga partia naziste për propagandë, si simbol i fuqisë dhe madhështisë së Rajhut të Tretë.
Ambiciet e Hitlerit: Nga resort pushimesh në spital ushtarak
Hitleri kishte planifikuar që ky kompleks gjigant:
-
Të shndërrohej në një spital ushtarak në rast lufte
-
Të kishte një sallë masive për festivale, ku mund të mblidheshin të gjithë 20,000 pushuesit
-
Të përfshinte dy pishina me valë, një kinema, një teatër dhe një mol për anije turistike
Në vitin 1937, projekti fitoi Çmimin e Madh në Ekspozitën Botërore të Parisit.
Kolosi i Prorës pas Luftës së Dytë Botërore
Ndërtimi filloi në vitin 1936, por kur nisi Lufta e Dytë Botërore, punimet u ndalën dhe shumica e punëtorëve u transferuan në fabrikën e armëve V në Peenemünde.
Pas luftës, kompleksi u përdor për qëllime ushtarake nga:
-
Ushtria Sovjetike
-
Ushtria Popullore e Gjermanisë Lindore (Volksarmee)
-
Pas ribashkimit, nga Bundeswehri (ushtria e Gjermanisë Perëndimore)
Çfarë ndodhi më pas? Historia shitet për qëllime komerciale
Në vitin 2008, u miratuan plane për ta kthyer Prorën në një resort turistik modern, por ato u ndalën për shkak të kundërshtimeve ndaj mbingarkesës turistike.
Sot, Kolosi i Prorës është transformuar në:
-
Një hostel për të rinj
-
Një hotel luksoz
-
Apartamente private, të shitura kryesisht si shtëpi pushimi për banorët e Hamburgut dhe Berlinit
-
Shumë apartamente janë dhënë me qira për periudha të shkurtra
Ky kompleks, që dikur ishte simbol i një ideologjie totalitare, është sot një dëshmi e së kaluarës dhe një atraksion për investitorët privatë.
Burimi: Wikipedia