Bashkimi Evropian po përballet me një krizë të thellë strehimi, pasi rritja e çmimeve të pasurive të paluajtshme dhe mungesa e banesave të disponueshme po e bën gjithnjë e më të vështirë qasjen në strehim të përballueshëm për qytetarët e saj.
Komisioneri Evropian për Energjinë dhe Strehimin, Dan Jørgensen, thekson nevojën për më shumë investime në sektorin e strehimit dhe për uljen e burokracisë, me qëllim kapërcimin e pengesave dhe përmirësimin e situatës në nivel evropian.
Komisioni Evropian dhe Parlamenti Evropian kanë nisur një dialog për të gjetur zgjidhje, duke njohur kompleksitetin dhe ndryshueshmërinë e problemeve në secilin shtet anëtar.
Si synon BE-ja të përballojë krizën
Komisioneri Jørgensen ka kërkuar më shumë investime dhe më pak “burokraci”. Komisioni Evropian dhe Parlamenti po përpiqen të adresojnë krizën e strehimit në të gjithë territorin e BE-së.
Rritja e çmimeve të pasurive të paluajtshme, së bashku me mungesën e banesave të lira, e ka bërë gjithnjë e më të vështirë qasjen në strehim për shumë qytetarë. Situata është alarmante.
“Na duhen më shumë përpjekje për të nxitur investimet në sektorin e strehimit. Duhet gjithashtu të rishikojmë disa rregullore që aktualisht pengojnë ndërtimin e banesave të reja,” tha Jørgensen për Euronews, duke theksuar nevojën për reduktim të burokracisë.
Qiraja është rritur me 22%
Sipas të dhënave të Eurostat-it, qiratë në BE janë rritur mesatarisht me 22% dhe çmimet e pasurive të paluajtshme me 48% nga viti 2010 deri në 2023. Ndërkohë, kostoja e ndërtimit është rritur me 52%.
Banorët ankohen për ndikimin e mbiturizmit, duke pohuar se ai po ndikon në rritjen e çmimeve të qirave – një shqetësim i ngritur edhe më 20 prill 2024.
Të hënën, Komisioni Evropian, eurodeputetët dhe përfaqësues të palëve të interesuara filluan një dialog në Bruksel për të diskutuar zgjidhje në nivel kontinental.
Temat që po shqyrtohen përfshijnë mungesën e banesave, strehimin social, varfërinë energjetike, mungesën e fuqisë punëtore në sektorin e ndërtimit dhe pengesat për marrjen e lejeve të ndërtimit.
Roli i qirave afatshkurtra në krizë
BE po i kushton vëmendje të veçantë ndikimit të qirave afatshkurtra, të cilat përbëjnë gati një të katërtën e të gjitha qirave turistike.
“Po e shqyrtojmë seriozisht rolin e qirave afatshkurtra. Nga njëra anë, ato janë një mundësi për njerëzit që duan të vizitojnë vende të tjera dhe për ata që duan të sigurojnë të ardhura duke dhënë një dhomë apo një banesë për një kohë të kufizuar,” tha Jørgensen.
“Por, nga ana tjetër, ato po krijojnë probleme të mëdha në disa qytete, ku banorët detyrohen të largohen nga shtëpitë e tyre që kthehen në njësi biznesi në vend që të mbeten banesa të zakonshme.”
Masat që po diskutohen përfshijnë përdorimin e fondeve evropiane për ndërtimin e banesave sociale dhe krijimin e një platforme pan-evropiane për rekrutimin e punëtorëve në ndërtim.
Më 20 prill 2024, banorë në Tenerife protestuan kundër mbiturizmit në Ishujt Kanarie, duke thënë se ai i ka bërë qiratë të papërballueshme.
Një zgjidhje që i përshtatet të gjithëve
Parlamenti Evropian ka krijuar së fundmi një komitet të posaçëm për krizën e strehimit në BE, i cili pritet të paraqesë propozime brenda një viti.
Kryetarja e tij, Irene Tinagli, nënvizon se nuk ka një “recetë universale” për të garantuar strehim të përballueshëm në të gjithë BE-në.
“Në disa zona, problemi lidhet më shumë me kërkesën, në të tjera me ofertën. Ka vende ku ndërtimet e reja janë thuajse të pamundura, ndaj duhet të përqendrohemi tek infrastruktura ekzistuese, rinovimi dhe përmirësimi energjetik. Ndërsa në vende të tjera, ndërtimi i banesave të reja është thelbësor,” tha ajo.
Nga viti 2007 në 2019, mosha mesatare kur qytetarët evropianë largohen nga shtëpia e prindërve u rrit nga 26 në 28 vjeç.
Megjithatë, strehimi nuk është kompetencë e drejtpërdrejtë e BE-së, çka kufizon ndërhyrjet e saj./Fjala.al/E.S
