Kur gatuani, zgjedhja e vajit është shpesh një veprim rutinë që e i hidhni në tigan dhe kemi në raft pa menduar shumë. Por një studim i ri nga Weill Cornell Medicine sjell në vëmendje një detaj që mund të na bëjë të mendojmë dy herë për këtë zakon të përditshëm.
Studiuesit kanë zbuluar se një yndyrë specifike, e quajtur acidi linoleik, që gjendet zakonisht në vajrat e farave, mund të nxisë zhvillimin dhe përhapjen e kancerit të gjirit.
Acidi linoleik është një lloj yndyre omega-6, që ndodhet në shumë vajra që përdorim rëndom në kuzhinë, si vaji i lulediellit, vaji i misrit dhe ai i sojës. Gjatë shumë viteve, këto vajra janë promovuar si zgjedhje më të shëndetshme në krahasim me yndyrnat e ngopura si gjalpi apo dhjami i kafshëve.
Megjithatë, sipas këtij hulumtimi të fundit, përdorimi i vazhdueshëm i acidit linoleik është lidhur me një rritje të rrezikut për zhvillimin e formës më agresive të kancerit të gjirit, të njohur si kanceri trefishtë-negativ.
Ky lloj i kancerit jo vetëm që përhapet më shpejt, por është edhe më i vështirë për t’u trajtuar, pasi nuk i përgjigjet terapive hormonale. Si rezultat, trajtimi i tij shpesh kërkon ndërhyrje më agresive si kimioterapia, kirurgjia dhe ndonjëherë terapia me rrezatim.
Për më tepër, shkalla e mbijetesës për këtë formë të kancerit është më e ulët rreth 77% në krahasim me llojet e tjera të kancerit të gjirit, ku mbijetesa mund të arrijë në 90%.
Dr. John Blenis, autori kryesor i studimit, thekson se acidi linoleik ndikon në rritjen e qelizave kancerogjene në një mënyrë shumë të veçantë. Megjithatë, ai shprehet se ky zbulim nuk duhet të shkaktojë panik.
Sipas tij, nuk është e nevojshme të shmangim plotësisht vajrat e farave, por të jemi më të kujdesshëm dhe të mendojmë për moderim, veçanërisht në rastet kur ekziston një rrezik më i lartë për kancer të gjirit.
Nga ana tjetër, dietologia Stephanie Schiff nga Spitali Northwell Huntington thotë se problemi nuk qëndron vetëm tek konsumimi i acidit linoleik, por tek raporti i çekuilibruar midis yndyrave omega-6 dhe omega-3 në dietat tona moderne. Marrja e lartë e omega-6, në raport me omega-3, lidhet me rritjen e proceseve inflamatore në trup dhe inflamacioni është një faktor i njohur që mund të nxisë zhvillimin e sëmundjeve të ndryshme, përfshirë kancerin.
Në fund të fundit, edhe pse ky studim hedh dritë mbi një lidhje të rëndësishme mes dietës dhe shëndetit, ai nuk është një thirrje për alarm, por një kujtesë që të jemi më të vetëdijshëm për zgjedhjet që bëjmë në përditshmëri.
Siç shprehet edhe vetë Dr. Blenis, një dietë e ekuilibruar dhe e pasur me përbërës të ndryshëm të shëndetshëm mbetet baza më e mirë për të parandaluar sëmundjet, përfshirë edhe kancerin. Dhe ndoshta, pas këtij zbulimi, do të filloni të mendoni pak më gjatë për vajin që përdorni në kuzhinë jo për ta hequr krejtësisht, por për ta përdorur me më shumë kujdes./ S,M
