“Vdekjes nuk i druhem. I druhem harresës. I druhem që mos më mbetet asnjë kujtim për ata që do të vijnë pas meje”.
Eshtë një citat i shkëputur nga kujtimet e Petro Markos. Në fakt, la një vepër të konsoliduar pas vdekjes së tij në vitin 1991, por sot, shkrimtari, ish-politikani Namik Dokle ka shkuar në varrin e tij për të cuar atje një paketë cigare.
Në një foto që siç shkruan edhe vetë është realizuar nga gazetari Aleksandër Çipa, atje ku ai prehet në varrezat e Dhërmiut, varri i tij, banesa e tij e fundit, gjendet në kushte të mjerueshme. Pllaka e varrit mbi kokë e thyer, poshtë, rrasa prej mermeri e baltosur nga vitet që ka kaluar dhe askush nuk është kujdesur, e disa barëra kanë dalë anë e mbanë vendit.
Petro Marko është një nga shkrimtarët më të rëndësishëm shqiptarë të shekullit të XX. Ka botimet e veta të jashtëzakonshme dhe shpesh është shprehur për jetën dhe vdekjen në mënyrë shumë të thellë e filozofike. Duke qenë një shkrimtar që përjetoi burgje, luftëra, internime e padrejtësi, pati një ndjeshmëri të zakonshme ndaj jetës dhe fundit të saj.
“Jeta është një çast; vdekja është një çast. Njeriu lind për të jetuar dhe për të vdekur, por ajo çka mbetet është vepra që lë pas”, shkruante Petro.
Rrallëkush më parë tij i ka shkruar bregut, Himarës, Dhërmiut, shqiptarëve të këtyre zonave siç e përshkroi Petro Marko në veprën e tij.
E tanimë që është ndarë nga kjo jetë dhe askush nuk kujdeset për banesën e tij të fundit, i takon bashkisë së Himarës që të kujdeset për këtë vend, e ta ketë në vëmendje përsa kohë ka ende njerëz që në formë pelegrinazhi shkojnë të shohin se ku prehet shkrimtari i madh i bregut./E.S