Pak vite më parë, në një program rinor lokal në rrjetet sociale, një moderatore pyeti një djalë shqiptar se ku jetonte. “Në Barcelonë”, tha ai. Moderatorja vijoi më tej duke e pyetur se çfarë pune bënte. “Pastrojmë dëborën”, u përgjigj ai duke qeshur, pa siklet.
Qindra komentues reaguan. Të gjithë e kuptuan domethënien e përgjigjes së djalit. “Dëbora” është e bardha, pra droga. Të mësuar me lajmet se djemtë shqiptarë marrin rrugët për të punuar me “shtëpi bari”, prej shumë vitesh tashmë dihet se shqiptarët në Barcelonë shkojnë ose për pushime, ose për këto aktivitete të paligjshme, a thua se nuk ka mënyrë tjetër për të siguruar jetesën në një vend europian.
Ka edhe më keq. Shqiptarët kanë namin e hajdutëve në Barcelonë. Kur ndodh një grabitje në qytetin katalanas, banorët bërtasin menjëherë “Shqiptarët, ata e kanë bërë!”, duke qenë se kanë dëgjuar shumë shpesh për bëmat tona atje.
Në një rrugë të Barcelonës, një foto e dërguar së fundmi në redaksinë tonë tregon një detaj të trishtë. Banorët e qytetit kanë vendosur një banderolë “Stop ladrones”, që do të thotë “Ndalni hajdutët”.
U referohen kryesisht shqiptarëve, të cilët kanë kohë që po grabitin gjithçka munden. Së fundmi, edhe biçikletat në trotuare, të cilat kushtojnë nga 500 deri në 2000 euro.
Nami ynë në rrugët dhe sheshet e Europës nuk është rastësor. Nuk jemi të vetmit, por jemi më të zhurmshmit. Kanë kaluar tri dekada e gjysmë demokraci dhe liri ekonomike, por ende po vuajmë për të krijuar imazhin e duhur. Pavarësisht suksesit individual të disa djemve e vajzave cilësore në vende të ndryshme, jemi ende në vendnumëro. Nuk është rastësi që burgjet e Mbretërisë së Bashkuar në përqindjen më të lartë – me diferencë të madhe, madje – janë mbushur me shqiptarë.
Para se të vetëshpallemi si atdhetarë nëpër komente, le të pyesim veten: këta “armiqtë” tanë, serbët, grekët apo ndonjë popull tjetër, pse nuk renditen të parët dhe pse nuk përbëjnë lajm sa ne? Duhet ta pranojmë se nuk jemi ende aty ku duhet. Duam të jemi të zhurmshëm. Nuk mjafton të bëjmë krim, por duam edhe ta tregojmë, shpesh deri në pangopësi. Një sindromë tipike shqiptare. m.p.