Ekziston një shans prej 80% që temperaturat globale të thyejnë të paktën një rekord vjetor të nxehtësisë në pesë vitet e ardhshme, duke rritur rrezikun e thatësirave ekstreme, përmbytjeve dhe zjarreve në pyje, sipas një raporti të ri nga Organizata Botërore Meteorologjike (OBM) .
Për herë të parë, të dhënat treguan gjithashtu një gjasë të vogël që para vitit 2030, bota të përjetojë një vit 2 gradë Celsius më të nxehtë se epoka paraindustriale, një mundësi që shkencëtarët e përshkruan si “tronditëse”.
Duke ardhur pas 10 viteve më të nxehta të matura ndonjëherë, përditësimi i fundit afatmesëm i klimës globale nxjerr në pah kërcënimin në rritje për shëndetin e njeriut, ekonomitë kombëtare dhe peizazhet natyrore, nëse njerëzit nuk ndalojnë së djeguri naftë, gaz, qymyr dhe pemë.
Përditësimi, i cili sintetizon vëzhgimet afatshkurtra të motit dhe parashikimet afatgjata të klimës, tha se kishte një shans prej 70% që ngrohja mesatare pesëvjeçare për vitet 2025-2029 të jetë më shumë se 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale.
Kjo do ta vinte botën rrezikshëm pranë thyerjes së objektivit më ambicioz të Marrëveshjes së Parisit, një traktat ndërkombëtar për ndryshimet klimatike, megjithëse ky objektiv bazohet në një mesatare prej 20 vitesh.
Mundësia e një rritjeje prej 2 gradë Celsius para vitit 2030 është e vogël – rreth 1% – dhe do të kërkonte një konvergjencë të faktorëve të shumtë të ngrohjes, siç janë një “El Niño” i fortë dhe një Lëkundje pozitive Arktike, por më parë kjo konsiderohej e pamundur në një afat kohor pesëvjeçar.
“Është tronditëse që 2C është i besueshëm”, tha Adam Scaife i Zyrës Meteorologjike, e cila luajti një rol kryesor në përpilimin e të dhënave. “Ka rezultuar vetëm 1% në pesë vitet e ardhshme, por probabiliteti do të rritet ndërsa klima ngrohet.”
Ndikimet nuk do të bien në mënyrë të barabartë. Dimrat arktikë parashikohet të ngrohen 3.5 herë më shpejt se mesatarja globale, pjesërisht sepse akulli detar po shkrihet, që do të thotë se bora bie direkt në oqean në vend që të formojë një shtresë në sipërfaqe për të reflektuar nxehtësinë e diellit përsëri në hapësirë. Pyjet tropikale të Amazonës parashikohet të vuajnë nga më shumë thatësira, ndërsa Azia Jugore, Saheli dhe Evropa Veriore, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, do të shohin më shumë shira.
Leon Hermanson i Zyrës Meteorologjike, i cili udhëhoqi hartimin e raportit, tha se viti 2025 ka të ngjarë të jetë një nga tre vitet më të ngrohta të regjistruara ndonjëherë.
Chris Heëitt, drejtor i shërbimeve klimatike në ËMO, përshkroi një “pamje shqetësuese” për valët e të nxehtit dhe shëndetin e njeriut. Megjithatë, ai tha se ende nuk është tepër vonë për të kufizuar ngrohjen nëse ulen emetimet e lëndëve djegëse fosile.
