Ventilimi është thelbësor: për të ndryshuar plotësisht ajrin thjesht hapni dritaret për 10-20 minuta. Përndryshe, mund të zgjidhni sistemet mekanike të ventilimit ose pastruesit e ajrit.
Rëndësia e “faktorit kohë”
Jo gjithmonë maskat dhe distancat mund të na mbrojnë nga infektimi. Nëse është e vërtetë, siç na rikujton CDC amerikane, shumica e rasteve të infektimeve që ndodhin pas një kontakti të ngushtë dhe të drejtpërdrejtë me një person pozitiv me koronavirus, ndaj nuk mund të neglizhohen plotësisht rreziqet e transmetimit nga ajri, veçanërisht nëse ndodhemi në një mjedis të mbyllur dhe të mbushur me njerëz.
Çfarë duhet të bëni në këto raste? Distanca dhe maskat janë dy masa mbrojtëse të nevojshme, por jo gjithmonë të mjaftueshme.
Coronavirus, çfarë është transmetimi përmes ajrit
Ndërkohë, le të sqarojmë konceptin e transmetimit nga ajri: kur flasim, kollitemi apo teshtijmë, lëshojmë grimca pështyme ose pikla që mund të arrijnë te bashkëbiseduesi vetëm në një distancë të shkurtër (po flasim për 1 ose 2 metra), dhe së bashku me këto grimca të tjera më të vogla se 100 μm që mund të udhëtojë edhe më shumë se dy metra larg, të grumbullohet në ajër dhe të thithen. Këto janë të ashtuquajturat aerosole. Për të mbrojtur veten nga këto pikla më të vogla, një distancë sigurie dhe pajisjeje mbrojtëse mund të mos jenë të mjaftueshme.
Si të shmangni ngjitjen në mjedise të mbyllura
Një nga rregullat themelore në këto raste është të mbani mend të ajrosni dhomën në të cilën ndodheni, pavarësisht nëse është zyra jonë, një klasë apo një dyqan.
Është e vetëkuptueshme që vendet ku jemi më të ekspozuar ndaj infeksionit janë ato të përmasave të vogla dhe me pak (nëse jo pa ajrosje), por në shumicën e rasteve mund të mbrohemi shumë lehtë nga virusi, siç shpjegon për “Corriere della Sera” Giorgio Buonanno, profesor i fizikës teknike mjedisore në Universitetin Cassino dhe në Universitetin e Teknologjisë Queensland në Brisbane (Australi).
Rëndësia e ventilimit të mirë
“Në një klasë gjimnazi është e mundur të ndryshohet plotësisht ajri duke hapur dritaret (ajrosja) në 10-20 minuta, por në sezonin e ftohtë nuk është gjithmonë e realizueshme“, thotë Buonanno.
Për këtë arsye “idealja do të ishte të punonin sistemet mekanike të kontrolluara të ventilimit: në rastin e riciklimit rekomandohet përdorimi i filtrave HEPA.” Dhe nëse mungon sistemi i ventilimit? Zgjedhim pastruesit e lëvizshëm të ajrit, të cilët mund të zhvendosen në mjedise të ndryshme”.
Me pak fjalë, nganjëherë duhet shumë pak për të zvogëluar rreziqet. Sigurisht, ka shumë variabla për t’u marrë në konsideratë: për shembull, nëse njerëzit me të cilët ndajmë dhomën janë të heshtur, rreziku është shumë më i ulët sesa në një situatë ku të gjithë flasin.
“El Pais” shpjegon për shembull se brenda një ore, një person që bërtet lëshon një sasi të aerosoleve infektive 50 herë më të larta se në një situatë heshtjeje. Për të llogaritur rrezikun e infektimit, Universiteti Cassino ka krijuar një mjet të veçantë, Llogaritësin e Rrezikut nga Infeksioni Ajror.
Faktori kohë dhe rregulli 15-minutësh
Është pastaj dhe ndryshorja e papërfillshme të kohës. Erin Bromage, imunolog në Universitetin e Massachusetts Dartmouth, i përmblodhi të gjitha me një ekuacion: infeksioni = ekspozimi ndaj virusit x faktori kohë.
Me fjalë të tjera, sa më e gjatë të jetë koha e ekspozimit ndaj virusit, aq më i madh është rreziku i infektimit. Aplikacioni Imunitar, për shembull, kërkon një kontakt minimal prej 15 minutash për të shkaktuar alarmin.
Kohët e fundit, megjithatë, të njëjtat CDC gjithashtu, kanë rishikuar “rregullin 15-minutësh” në udhëzimet e tyre, i cili nuk duhet të kuptohet si një kohë “radhazi”, por “grumbullues”: infeksioni mund të ndodhë gjithashtu me kontakte të shumta të shkurtra, por të ngushta.
Mbetet fakti që veçanërisht nëse jemi në një hapësirë të mbyllur, pakësimi i kohës së ekspozimit mund të bëjë ndryshimin.
“El Pais” jep shembullin e një klase: nëse personi pozitiv është mësuesi, pa masat e sigurisë së virusit, 2 orë janë të mjaftueshme për të infektuar 12 persona.
Në raste të tilla, përdorimi i maskave zvogëlon në mënyrë drastike rrezikun e infektimit (nga 12 në 5 persona të infektuar) por nuk e eliminon atë plotësisht.
Duke përgjysmuar kohën e ekspozimit (nga 2 orë në 1 orë) dhe duke ajrosur në mënyrë adekuate klasën, virusi do të ishte në gjendje të infektojë vetëm një person.
Burimi: today.it
