Pse shfarosja e amerikanëve vendas e ftoh planetin?

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

 Nga: Chiara Guzzonato

Pas ardhjes së Kristofor Kolombit në Amerikë, kolonizatorët evropianë hynë në konflikt me popullsinë autoktone, duke i shfarosur me luftëra të përgjakshme në të cilat mbizotëruan me armë më moderne dhe përhapën sëmundje vdekjeprurëse si lija dhe fruthi.

Pasojat ishin katastrofike për amerikanët vendas, popullsia e të cilëve u reduktua me 90 për qind: sipas një studimi të botuar në Quaternary Science Reviews, rënia drastike e vendasve do të kishte kontribuar në uljen e temperaturave globale, duke shtuar faktorët e tjerë që shkaktuan këtë -e quajtur Epoka e Vogël e Akullit, e cila zgjati nga viti 1300 deri në 1870.

 

RIPYLLËZIM I TEPËRT

Shfarosja e rreth 56 nga 60 milionë vendasit nënkuptonte që sipërfaqet e gjera të tokës së kultivuar u braktisën papritur: në këto zona natyra ripërvetësoi hapësirat e saj, duke bërë që pemët dhe bimësia e re të rriteshin në një zonë që, sipas studimit, ajo shtrihej për rreth 55 milionë hektarë (një sipërfaqe e barabartë me Francën e sotme).

Për të bërë këtë vlerësim, studiuesit analizuan studimet që tregonin se sa tokë për person kultivohet nga shoqëritë aktuale indigjene: “Ne e përkthyem këtë shifër në një vlerësim se sa tokë përdorën vendasit në atë kohë,” shpjegon Alexander Koch, koordinator i kërkimit.

 

TEJKALIMI I CO2

Rritja e pemëve dhe vegjetacionit shkaktoi një rritje të marrjes së CO2 nga atmosfera, e cila nga ana e saj shkaktoi një ulje të temperaturës globale me 0.15°C midis fundit të viteve 1500 dhe fillimit të viteve 1600.

Nëse është e vërtetë që faktorët kryesorë që shkaktuan Epokën e Vogël të Akullnajave – një periudhë në të cilën lumi i Londrës Thames ngriu rregullisht dhe në Portugali binte borë çdo dimër – ishin ndoshta shpërthimet vullkanike dhe aktiviteti i zvogëluar diellor, sipas autorëve, shfarosja e Indigjenët mund të kontribuojnë në mënyrë indirekte në ftohjen e temperaturave.

Lexo edhe :  Po sikur t’ju themi se i keni varur dritat e pemës gabim gjatë gjithë kësaj kohe?!

 

NJË VËSHTRIM NË TË TASHMEN

Ky fenomen historik mund të na ndihmojë të kuptojmë efektet që do të kishte çdo ripyllëzimi për të luftuar rritjen aktuale të temperaturave për shkak të ndryshimeve klimatike. Nëse është e vërtetë që pemët thithin CO2, për të parë një përfitim efektiv përsa i përket uljes së temperaturave, ripyllëzimi duhet të bëhet në një shkallë shumë të madhe.

Ripyllëzimi i Amerikës për shkak të vrasjes së vendasve bëri që sasia e CO2 në atmosferë të bjerë me 7-10 ppm (pjesë për milion). Aktualisht, çdo vit duke djegur lëndët djegëse fosile shtojmë 3 ppm në atmosferë: ripyllëzimi i të gjithë Francës do të kompensonte për rrjedhojë vetëm dy vjet emetime.

B urimi: focus.it

Të fundit

Ethet e Nilit, Bino: Dezinsektimi të kryhet nga bashkitë e të monitorohet nga ISHP

Pas rreth 13 vitesh, këtë vit rikthimi i virusit të Etheve të Nilit Perëndimor në vend u mori jetën...

‘Mos luaj me zjarrin’, Kina lëshon paralajmërimin e fortë për SHBA

Qeveria e Kinës ka kundërshtuar vendimin e Shteteve të Bashkuara për t’i ofruar më shumë ndihmë ushtarake dhe për t’i shitur armë Tajvanit, duke...

Mbyllja e TikTok-ut për 1 vit në Shqipëri, nis procesi tekniko-ligjor

Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike (AKSK), në bashkëpunim me Agjencinë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit dhe disa institucione të tjera publike, ka kontribuar në...

Rama shpërndan titujt e pronësisë për shtëpitë e trashëguara në Himarë

Kryeministri Edi Rama ka shpërndarë titujt e pronësisë për shtëpitë e trashëguara në zonat kadastrale me probleme në Himarë, duke theksuar se ky proces...

Starlink në Kosovë, Kurti: Hap i rëndësishëm, ofron mundësi të shumta

Kryeministri Albin Kurti ka reaguar për fillimin e shërbimeve të Starlink në Kosovë, duke e cilësuar këtë si një hap të rëndësishëm për avancimin...

Lajme të tjera

Web TV