Në momentin që një bletë ju pickon, ke dhimbje dhe krurje, kjo ndodh sepse bleta lëshon pak helm nëpërmjet pickimit të saj.
Helmi i bletës përmban proteina që shkaktojnë dhimbje dhe mund të ndikojë në sistemin imunitar dhe qelizat e lëkurës.
Por kjo nuk është asgjë në krahasim me atë që bleta duhet të kalojë.
Do të jeni mirë pas disa orësh, por bletët nuk do të jenë aq me fat. Bletët zakonisht nuk i thumbojnë njerëzit, nëse nuk ndihen të kërcënuara ose nëse i shkelni rastësisht.
Problemi është se pasi ajo pickon, nuk mund ta nxjerrë thumbin nga lëkura juaj. Ai pickim nuk është vetëm një mekanizëm mbrojtës, ai gjithashtu përmban pjesë të traktit tretës të bletës, nerva dhe muskuj të cilët, për fat të keq, janë të nevojshëm për funksionimin normal të bletës.
Pra, pasi i humb të gjitha këto, ajo nuk mund të mbijetojë.
Bletët kanë 5 sy, dy palë krahë dhe 6 këmbë. Ato kanë instinkt të shkëlqyer të mbijetesës dhe kanë ekzistuar për një kohë shumë të gjatë, 130 milionë vjet e më shumë… Shumica e bletëve në koshere janë punëtorë dhe ‘kryesore’ është mbretëresha. Ajo lëshon rreth 2000 vezë në ditë. Një koshere mesatare përmban 50,000 bletë dhe ato zhduken pas vetëm një pickimi.
Bletët mund të duket se thjesht po fluturojnë pa qëllim ose duke përdorur vizionin e tyre për të vendosur se ku të shkojnë. Megjithatë, këto insekte janë mjaft të organizuar dhe mbështeten në një sistem transporti super kompleks. Në thelb është një seri “shtigjesh insektesh” që bletët priren të ndjekin nëpër qytete ose fshatra njerëzore.
Nga familja e bletëve vjen grerëza. Ka një trup oval të mbuluar me qime të trasha dhe një tru sa një farë lulekuqeje. Shkencëtarët bënë një eksperiment në të cilin i stërvitën të luanin ‘futbollin e grerëzave’. Ato madje mësuan se si të shënonin një gol në këmbim të një karamele. Të njëjtat bletë kanë një aftësi tjetër të mahnitshme. Ato përdorin ‘gjurmët e qelbura’ për të dalluar aromat e të huajve dhe të afërmve të tyre të bletëve… madje mund të dallojnë aromën e tyre.
Mjalti, një lëng i ëmbël dhe i trashë i prodhuar nga bletët nga nektari që mbledhin në lule, është produkti më i përsosur i natyrës. Ai përmban pothuajse të gjithë përbërësit që përbëjnë trupin e njeriut. Sekretin e prodhimit të mjaltit të vërtetë natyral të bletës e bartin bletët në trupin e tyre dhe organet e tretjes, të cilat e kthejnë këtë produkt në një ilaç të pazëvendësueshëm në dietën e njeriut. Me ndihmën e forcës centrifugale nxjerrim mjaltin nga hullitë e ndërtuara nga bletët, e mbushim në kavanoza dhe është gati për konsum.
Këtu është edhe bleta mbretëreshë. Ajo është unike në koloninë e saj dhe detyra e saj kryesore është të lëshojë vezë. Njerëzit shpesh supozojnë se ‘mbretëresha’ është aty për t’u thënë të gjitha bletëve të tjera saktësisht se çfarë të bëjnë – por nuk është aspak kështu. Ka një ndikim të caktuar, por edhe pa të kosherja në fakt funksionon mjaft mirë.
Çdo bletë ka një punë dhe i njeh funksionet dhe detyrat e saj të përditshme falë instinkteve të saj dhe sinjaleve kimike që ndjen dhe përdor. Këto sinjale kimike janë mënyra e tyre e komunikimit – ato lëvizin trupin e tyre në kënde të caktuara për një kohë të caktuar dhe kështu i dërgojnë mesazhe njëra-tjetrës.
Nëse bletës mbretëreshë i ndodh diçka dhe ajo nuk mbijeton, bletët punëtore krijojnë një të re. Nuk e gjejnë, por “ndërtojnë” një të re. Ata zgjedhin një larvë të re dhe e ushqejnë me një ushqim të veçantë të quajtur ‘qumësht blete’. Ajo larvë e lumtur tani mund të bëhet një ‘mbretëreshë’ e re.
Bletët janë të shpejta, ata përplasin krahët pothuajse 200 herë në sekondë. Çdo bletë prodhon rreth një lugë çaji mjaltë gjatë jetës së saj. Këto kafshë punëtore bëjnë rreth 100 milionë udhëtime në rreth 2 milionë lule për të mbledhur nektar të mjaftueshëm për pak mjaltë.
Bletët flenë 5 deri në 8 orë në ditë dhe pushojnë natën. Truri i tyre është mjaft aktiv gjatë pushimit dhe disa shkencëtarë mendojnë se mund të jenë duke ëndërruar. Kur vjen dimri, shumë insekte zëvendësojnë lëngjet e trupit të tyre me një kimikat të veçantë të quajtur glicerinë. Është një lloj ‘antifrizi’ natyral që i ndihmon ato të mbijetojnë në temperatura të ulëta. Megjithatë, bletët vetëm grumbullohen së bashku në koshere për t’u ngrohur./ S.M
