Ndryshimet e thella fizike, hormonale dhe kimike që lidhen me shtatzëninë mund të bëjnë që ora e plakjes të kthehet më shpejt, duke i dhënë moshës biologjike të nënës së ardhshme deri në disa vjet më shumë. Një fakt kurioz, por jo befasues: ajo që është me të vërtetë befasuese, megjithatë, është se ky proces duket të jetë i kthyeshëm .
Në muajt pas lindjes, në fakt, mosha biologjike duket se kthehet në fazën e mëparshme; në të vërtetë, disa gra që ushqejnë fëmijën me gji përfundojnë duke u dukur biologjikisht “më të reja” sesa para konceptimit. Një studim i publikuar në Cell Metabolism sugjeron këtë .
SA VJEÇ JENI VËRTET? Mosha biologjike është një tregues i gjendjes së përgjithshme shëndetësore të organizmit, i cili shikon funksionalitetin e qelizave, organeve dhe indeve. Mund të mos përkojë me moshën kronologjike dhe të ndikohet nga faktorë gjenetikë ose mjedisorë (si klima, ndotja, mënyra e jetesës). Fakti që shtatzënia, me ngarkesën e stresit që imponon në trup , lidhet me plakjen e parakohshme ishte vërtetuar tashmë në prill 2023 në një studim mbi njerëzit femra dhe minjtë në Shkollën Mjekësore të Harvardit.
SHTYJ DHE TERHIQ. Studimi i ri, i koordinuar nga Kieran O’Donnell, studiues perinatale në Shkollën e Mjekësisë Yale, shton një pjesë shtesë, domethënë se ky proces i plakjes mund të mos jetë linear, domethënë mund të mos shkojë vetëm në një drejtim. Po, por si u mat “efekti i shtatzënisë” në moshën biologjike?
TIC TAC. Shkencëtarët analizuan mostrat e gjakut nga 119 gra në faza të ndryshme të shtatzënisë dhe pas lindjes, duke u fokusuar në modifikimet epigjenetike të ADN-së qelizore, ato ndryshime që nuk duhet të jenë të trashëgueshme dhe që më tepër varen nga aftësia e mjedisit dhe zakonet e jetesës për të rregulluar gjenomin.
Në veçanti, ata shikuan metilimin e ADN-së , shtimin e një grupi kimik në pika të veçanta të ADN-së që zakonisht bllokon shprehjen e gjeneve, duke e bërë atë joaktive. Meqenëse kjo dhe variacione të tjera epigjenetike zakonisht grumbullohen në qelizat me plakje, një rritje ose – anasjelltas – një rënie në këto mund të tregojë se indet po plaken me një ritëm të përshpejtuar ose në lëvizje të ngadaltë.
JETA E PËRSHPEJTUAR. Shkencëtarët gjetën shenja të larta të konsumimit të ADN-së në mostrat e gjakut të marra gjatë shtatzënisë, duke përfshirë nivelet e metilimit të ADN-së që zakonisht gjenden tek njerëzit një ose dy vjet më të vjetër. Shtatzënia ka pasur të njëjtin efekt në organizëm si plakja e përshpejtuar – siç vërtetohet nga fakti se gjatë shtatzënisë, veçanërisht në fazën e fundit, rritet gjasat për t’u prekur nga disa sëmundje.
SI MË PARË (APO MË MIRË?). Megjithatë, siç shpjegohet në Science , analizat e gjakut të 68 pjesëmarrësve që kishin lindur tre muaj më parë zbuluan një “fytyrë” të papritur. Mosha e tyre biologjike dukej 3 deri në 8 vjet më e re se në fillim të shtatzënisë: një efekt më i heshtur tek gratë që ishin mbipeshë para shtatzënisë dhe më i theksuar tek gratë e përkushtuara ndaj ushqyerjes ekskluzive me gji .
VËRTET MË I RI? Autorët e studimit na ftojnë të përdorim me kujdes terma të tillë si “përtëritje”, sepse mosha biologjike e pjesëmarrësve para shtatzënisë nuk dihej dhe sepse shumë faktorë të stilit të jetesës së një personi, duke filluar nga ushqimi apo zakonet e aktivitetit fizik, mund të ndikojnë. shpejtësia e plakjes së qelizave.
Me fjalë të tjera, nuk ka asnjë masë se çfarë përbën një shkallë “normale” të plakjes biologjike, as nuk dihet nëse shkalla e grumbulluar dhe më pas e humbur gjatë shtatzënisë ka ndonjë efekt në shëndetin e ardhshëm. Megjithatë, ajo që u zbulua mund të jetë interesante për hulumtimet e ardhshme mbi ndikimin e shtatzënisë në trupin e njeriut.Përshtatur nga Fokus.It/O.S
