Miqësitë në adoleshencë vendosin bazat “thelbësore” për mirëqenien në jetën e mëvonshme, sipas një studimi të ri. Koha e këtyre miqësive është “kritike”, thonë psikologët. Ekipi amerikan hulumtues zbuloi se pranimi i bashkëmoshatarëve tek adoleshentët e rinj dhe miqësitë e ngushta tek adoleshentët më të rritur parashikojnë nivele të ulëta të ankthit social dhe kënaqësi të lartë nga jeta tek të rinjtë.
Autorja e parë e studimit Emily Shah nga Universiteti i Arkansasit deklaroi: “Perceptimi i një adoleshenti se sa gjerësisht të pranuar nga shoqëria janë nga bashkëmoshatarët e tyre në adoleshencën e hershme është me ndikim në parashikimin e mirëqenies në moshë të rritur. Nga ana tjetër, në adoleshencën e vonë, cilësia e miqësive të tyre të ngushta më intime është më ndikuese për parashikimin e mirëqenies së të rriturve.
Studiuesit shpjeguan se marrëdhëniet ndikojnë në perceptimin e vetvetes, funksionimin shoqëror dhe mirëqenien psikologjike, gjë që nga ana tjetër ndikon në shëndetin fizik. Kjo është në veçanti e vërtetë gjatë viteve të adoleshencës kur individët fillojnë të mbështeten në mbështetjen e bashkëmoshatarëve dhe puberteti krijon stres shtesë.
Autori korrespondues i studimit dr. David Szwedo nga Universiteti James Madison në Virxhinia theksoi: “Miqësitë gjatë viteve të adoleshencës u ofrojnë të rinjve një nga përpjekjet e tyre të para në marrëdhënie intime konsensuale. Për shkak se miqtë mund të vijnë dhe të shkojnë, miqësitë janë një kontekst në të cilin adoleshentët duhet të zhvillojnë aftësi për të ruajtur dhe rritur miqësinë ose rrezikojnë humbjen e saj. Këto aftësi ka të ngjarë të jenë më pas të dobishme për krijimin e miqësive të ardhshme dhe marrëdhënieve romantike afatgjata.”
Ekipi hulumtues rekrutoi 184 pjesëmarrës nga një shkollë e mesme amerikane, duke i anketuar ata në moshat 13-14 dhe përsëri në moshën 17-18 vjeç, duke matur cilësinë e miqësive të tyre të ngushta, pranimin e perceptuar shoqëror dhe pëlqimin e raportuar nga bashkëmoshatarët. Pjesëmarrësit u kontaktuan më vonë si të rritur të moshës 28-30 vjeç për të vlerësuar shëndetin e tyre fizik dhe mendor, kënaqësinë në punë, pasigurinë romantike dhe përvojat e agresionit.
Gjetjet, të publikuara në “Frontiers in Developmental Psychology”, treguan se pranimi i perceptuar social ishte parashikuesi më i mirë i mirëqenies së të rriturve. Të rriturit që besonin se bashkëmoshatarët e tyre i pëlqenin raportuan ankth dhe agresivitet më të ulët social, shëndet më të mirë fizik dhe kënaqësi më të madhe në punë dhe romantike. Është interesante se pëlqyeshmëria e raportuar nga bashkëmoshatarët nuk parashikon asnjë aspekt të mirëqenies së të rriturve, duke sugjeruar se vetëperceptimi i suksesit shoqëror është veçanërisht i rëndësishëm.
Megjithatë, kur shqyrtoheshin veçmas dy fazat e adoleshencës, mirëqenia e të rriturve parashikohej më së miri nga pranimi shoqëror për adoleshentët e rinj dhe miqësia e ngushtë për adoleshentët më të rritur. Miqësitë e ngushta ishin të lidhura me ankth më të ulët social dhe pasiguri romantike dhe kënaqësi më të lartë në punë.
Studiuesit vunë re se koha është kritike; vetëperceptimi i suksesit mund t’i ndihmojë adoleshentët më të rinj të shmangin ankthin social dhe problemet shëndetësore të lidhura me stresin, ndërsa pranimi më i ulët shoqëror në vitet e mëvonshme të adoleshencës nuk parashikonte mirëqenien e ardhshme.
Znj. Shah u shpreh: “Dua që adoleshentët të dinë se nuk janë vetëm. Nuk është e lehtë të jesh adoleshent në këtë botë dhe unë zgjedh të besoj se adoleshentët po bëjnë më të mirën që munden me aftësitë që kanë. Shpresoj që të rriturit që ndërveprojnë me adoleshentët të mendojnë ta ndajnë atë perspektivë për të mbajtur hapësirë për ndjeshmëri dhe dhembshuri.”
Dr. Szwedo theksoi, “Studime si ky tregojnë për gjëra që ndodhin mesatarisht dhe gjërat mund të jenë të ndryshme për çdo fëmijë apo adoleshent individual. Ky studim përforcon rëndësinë që kujdestarët të jenë të vetëdijshëm për jetën sociale të fëmijëve të tyre duke folur me ta, mësuesit e tyre dhe duke ditur se me kë ndërveprojnë në internet. Është e dobishme që prindërit të pyesin jo vetëm se cilët janë miqtë e adoleshentëve të tyre, por edhe sa të pranuar nga shoqëria ndihen.” S.B
