Pandemitë që ndryshuan historinë e njerëzimit/ Nga murtaja te koronavirusi

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Historia e pandemive është pothuajse e gjatë sa vetë historia e njeriut. Pandemitë kanë marrë miliona jetë njerëzish, kanë shuar qytete e kanë dobësuar perandori.

Së fundmi, po kaq frikshëm ka shpërthyer edhe koronavirusi, i cili ka prekur shumicën e vendeve të botës. Organizata Botërore e Shëndetësisë e klasifikoi koronavirusin si pandemi.

Por, shpërthimi më i hershëm i pandemisë daton në vitin 430 para erës sonë, gjatë luftërave të Peloponezit. Sëmundja epidemike u shpërnda në Libi, Etiopi, Egjipt e deri në Athinë, ku u shuan 2/3 e popullsisë.

Murtaja ose ndryshe siç njihet sëmundja e zezë, ndryshoi rrjedhën e një ndër perandorive më të mëdha në historinë e njerëzimit, atë të Perandorisë Romake, duke shkaktuar një lufte masive ekonomike.

Këto fenomene të sëmundjeve epidemike krijuan atmosferë apokaliptike, me çka u bë edhe shkas që nxiti përhapjen e shpejt të fesë krishtere.

Gjate dy shekujve në vijim sëmundjet pandemike morën e jetën e mbi 50 milionë njerëzve, ndryshe 26% për qind të popullsisë botërore.  Periudha mesjetare ndryshe njihet edhe si epoka me errët në historinë e njerëzimit.

“Vdekja e zezë” u përhap me shpejtësi të madhe, dhe për vetëm tre vite morri jetën e 1/3 së popullsisë evropiane.

Kjo pandemi u bart nga Azia qendrore në Evropë, fillimisht në Itali e Francë e pastaj e mbuloi të gjithë kontinentin evropian ku shkaktoi vdekjen e mbi 30 milionë njerëzve.

Sëmundja u shkaktua nga një bakterie e bartur tek minjtë, e pastaj në mënyrë virale filloi te shpërndahej ndërmjet njerëzve.

Gjatë shekullit XIV-të, nga 475 milionë banor në botë numri u reduktua në 350 milion. Edhe në kohët moderne sëmundjet pandemike do të vazhdonin të merrnin miliona jetë njerëzish.

Pas përfundimit të Luftës së parë botërore, gripi spanjoll infektoi 500 milionë njerëz, ndërsa numri i vdekjeve vlerësohet të jetë së paku 50 milionë në të gjithë botën.

Lexo edhe :  Kapriçot e motit/ Si pritet të jetë fundi i shkurtit dhe java e ardhshme

Ndër arsyet kryesore të përhapjes së pandemisë dyshohet të jetë mungesa e higjienës nga ushtaret që morën pjesë në luftën e parë botërore. Sëmundja u identifikua për herë të parë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës brenda personelit ushtarak e me pastaj u përhap edhe në Evropë.

Në shekullin XX numri i të vdekurve nga sëmundjet ngjitëse raportohet te jete rreth 50 deri në 100 milionë njerëz, shifra këto qe ia janë me të larta se sa vdekjet  që rrodhën nga lufta e parë botërore.

Të fundit

Ja cila është ora kur njerëzit gënjejnë më shumë

Të gjithëve na ka ndodhur: mbërrijmë në zyrë në orën 9 të mëngjesit, gati për të filluar ditën me...

Gabimet gjatë karikimit po ju shkatërrojnë baterinë e celularit, si t’i shmangni

Kohët moderne na kanë sjellë disa probleme që ndoshta as vetë nuk i mendonim. Për shembull, bateria e celularëve. Do thoni ju çfarë problemi...

Krijohet ”Super Diamanti”/ Shkencëtarët: Është 40 % më i fortë se ai natyral

Një grup shkencëtarësh nga dy universitete në Kinë kanë krijuar në laborator një 'super diamant' ultra të fortë dhe me cilësi të lartë, që...

Disa ushtrimet të trurit që ju bëjnë më të zgjuar

Truri duhet të mbahet gjithmonë në punë që të funksionojë në mënyrë të përkryer. Vetëm disa ushtrime janë të mjaftueshme për të marrë një...

Çfarë po ndodh në PD? Demokratët “braktisin” primaret

Një tjetër demokrat lë garën e Primarëve për kandidatët për deputetë, që do të nisë më 1 mars. Pas Helidon Bushatit, edhe anëtari i...

Lajme të tjera

Web TV