Nga Manuel Castells
Zgjedhjet presidenciale të 3 nëntorit në Shtetet e Bashkuara janë më të rëndësishme se kurrë. Manuel Vázquez Montalbán tha që ne të gjithë duhet të kemi të drejtën e votës në ato zgjedhje sepse rezultati i saj prekte botën në tërësi.
Ky ndikim është zvogëluar nga shfaqja e Kinës si një fuqi globale ekonomike dhe për shkak se Bashkimi Evropian ka peshë të konsiderueshme në hartën gjeopolitike globale.
Sidoqoftë, kushdo që është ‘qiramarrësi’ i radhës i Shtëpisë së Bardhë ka një domethënie të veçantë në kontekstin e krizës shumëdimensionale që ne po përjetojmë.
Pandemia nuk ka arritur kulmin në Shtetet e Bashkuara, ku numri aktual i të infektuarve duket të jetë rreth 20 milionë, me gati 125,000 vdekje.
Është çmimi që ata po paguajnë për të hapur ekonominë në disa shtete, të tilla si Florida dhe Teksas, kur akoma nuk ishin nën kontroll. Kjo lejoi një lehtësim të menjëhershëm në të dhënat e papunësisë.
Duke marrë parasysh ndërlidhjen globale të ekonomive dhe mbivendosjen e kapitaleve, ndërmarrjeve dhe tregjeve të Shteteve të Bashkuara në sistem në tërësi, efekti shumëfishues i humbjes së investimeve dhe punësimit është përforcuar shumë.
Kjo përkeqëson rënien e parashikuar prej 7.5% të PBB-së në Bashkimin Evropian, gjithashtu afër rekordit. Por ka edhe më shumë: obsesioni i Trumpit për t’i atribuar Kinës të gjitha sëmundjet e rënies së vendit të tij mund të thellojë një luftë tregtare mezi të përmbajtur që do të dëmtonte seriozisht sistemin e tregtisë botërore.
Për shkak se Kina është një nga vendet e pakta të mëdha që është akoma në rritje (1.2% e pritshme) dhe kompanitë e saj të teknologjisë përfaqësojnë një alternative të oligopolit të shumëkombësheve të mëdha amerikane në industrinë e informacionit.
Nëse Trump do të rizgjidhej, obskurantizmi me të cilin është menaxhuar pandemia në Shtetet e Bashkuara, do të vazhdonte. Dhe meqenëse virusi nuk i njeh kufijtë, mundësitë e mbajtjes së këtij armiku të padukshëm që vazhdon të na shkatërrojë, do të përkeqësoheshin më tej. Dhe kriza tjetër e fshehtë, por jo më pak serioze, ajo e qëndrueshmërisë së jetës në planet, do të vazhdonte pa kontroll në zemër të ekonomisë botërore dhe gjeopolitikës.
Por a do të rizgjidhet Trump? Para krizës nuk kishte asnjë dyshim. Një ekonomi e fortë, nacionalizëm arrogant në më shumë se një të tretën e elektoratit, dhe mbështetja e shumicës midis burrave të bardhë të frikësuar nga fuqia në rritje e grave dhe pakicave etnike garantuan një fitore në shtetet vendimtare në zgjedhje. Menaxhimi katastrofik i pandemisë, rënia e ekonomisë dhe mobilizimi popullor kundër racizmit policor (që u nda nga shumë gra të bardha dhe të rinj) kanë shkaktuar një ndryshim në mendimin politik.
Tre javë më parë, sondazhet i dhanë Bidenit, me 50% vota në krahasim me 38%. Javën e kaluar diferenca u zgjerua në 50% -36%. Edhe me katër muaj për të kaluar, është një ndryshim thelbësor. Sidomos pasi perspektivat kanë ndryshuar pikërisht në shtetet vendimtare dhe sepse për herë të parë Trump nuk ka shumicë midis të bardhëve. Modeli i përjavshëm i azhurnuar nga The Economist tani parashikon një fitore të Biden me një probabilitet 90%. Dorëheqjet e këshilltarëve të Trump shumëfishohen. Ende, problemi kryesor për Biden mund të jetë ai vetë. Ai është kandidati më pak karizmatik i imagjinueshëm. Jo vetëm për moderimin e tij, i cili nuk lidhet me të rinjtë, por për stilin e tij të pavendosur. Edhe pse ai është inteligjent, me përvojë dhe i sinqertë.
Kam ndarë një fundjavë me Biden shumë vjet më parë, në një seminar botëror reflektimi. Është i dashur dhe i besueshëm. Një katolik i sinqertë por mbrojtës i të drejtave të grave. Një burrë familjar që pësoi një tragjedi kur gruaja e tij dhe vajza e re vdiqën në një aksident me makinë.
Kjo shpjegon tolerancën e tij për djalin e tij, i dëbuar nga Marina, i varur nga droga, i përfshirë në biznes me kompani kineze dhe ukrainase, të cilët i paguanin pagat astronomike për të pasur një Biden në këshillat e tyre.
Kjo shpjegon skandalin e negociatave të Trump me Presidentin e Ukrainës për informacione për djalin e Biden në këmbim të ndihmës.
Strategët republikanë menduan se akuza e Biden për bashkëpunim në korrupsionin e të birit mund të eliminonte kundërshtarin e tij më të rrezikshëm. Tani gjithçka është larg, e mbështjellë me tragjedinë e dhjetëra mijëra vdekjeve, një ekonomie në rrënoja dhe një vend, një model për shumë njerëz, udhëheqja e të cilit tani është vënë në dyshim edhe mes vetë amerikanëve.
Sot, Trump po humbet. Dhe thashethemet tashmë po përhapen në Uashington, të nxitur nga disa deklarata zyrtare, se zgjedhjet mund të duhet të shtyhen nëse pandemia dhe revoltat anti-raciste krijojnë një situatë kaosi.
Nëse Shtetet e Bashkuara digjen këtë verë, parashikimet mund të ndryshojnë. Por ndryshimi më i thellë tashmë ka ndodhur në shumicën e të rinjve që janë rebeluar kundër padrejtësive dhe që po reklamojnë një gjeneratë të re përparimtare të Partisë Demokratike të vendosur për të rimarrë traditën demokratike të vendit të tyre.
Burimi: Lavanguardia
la.mi/Fjala.al
