Onkologët japin alarmin për rrezikun e përkuljes së sistemeve të kujdesit shëndetësor për shkak të rritjes së nevojës për kujdes specifik
Nga Andrew Gregory/ Çikago
Bota duhet të përgatitet urgjentisht për një “cunam” global të miliona pacientëve të moshuar me kancer ose rrezikojnë që sistemet e kujdesit shëndetësor të mos jenë në gjendje të përballojnë, kanë paralajmëruar mjekët kryesorë.
Me rritjen e jetëgjatësisë dhe rritjes së shpejtë të popullsisë së të moshuarve, një rritje e afërt e pacientëve të moshuar me kancer ishte tani një “shqetësim serioz i shëndetit publik”, tha në një raport Shoqata Amerikane e Onkologjisë Klinike (ASCO). Qendrat e kancerit duhet të përgatiten për “cunamin onkologjik të argjendtë”, shtuan ekspertët.
Në takimin vjetor të ASCO-s në Çikago, konferencën më të madhe të kancerit në botë, Dr Andrew Chapman, drejtor i Qendrës së Kancerit Sidney Kimmel-Jefferson Health dhe një specialist në onkologjinë geriatrike, tha: “Ndërsa popullsia zgjerohet dhe incidenca rritet shumë. jemi vërtet të përgatitur për t’u marrë me këto nevoja? Unë mendoj se globalisht, ne nuk jemi të përgatitur.”
Mosha e vjetër është një faktor rreziku i mirëpërcaktuar për kancerin, por rëndësia e përfshirjes së vlerësimeve specifike për të rriturit në diagnozën, kujdesin dhe trajtimin e kancerit është nën-njohur për vite me rradhë.
“Ne e dimë se kanceri është një sëmundje që lidhet me plakjen dhe ka një sërë mekanizmash biologjikë se pse është kjo,” tha Chapman. “Ajo që shpesh humbet është se qëllimet, dëshirat, nevojat, preferencat dhe çështjet e të rriturve janë shumë të ndryshëm nga ato të të rriturve mesatarë.
“Ndonjëherë ka një nihilizëm – ‘nëse je më i vjetër nuk do të shqetësohemi’ – që është e tmerrshme,” shtoi ai.
Pacientët e moshuar shpesh kanë prioritet ruajtjen e pavarësisë në vend që të kërkojnë trajtime kurative, thotë Chapman. Ata kujdesen për të qenë në gjendje të kryejnë aktivitete të tilla si vozitja, kalimi i kohës me familjen dhe hobi si golfi dhe kopshtaria, shtoi ai.
“Nëse do t’i jepni dikujt trajtim që do ta largojë atë, ai mund të mos e dëshirojë atë. Shumë ndryshe nga dikush që është 45 vjeç që dëshiron të jetojë edhe për 40 vjet të tjera”, tha ai.
Dr Julie Gralow, shefi mjekësor dhe nënkryetar ekzekutiv i ASCO, tha se sistemet e kujdesit shëndetësor duhet të veprojnë menjëherë për të shmangur të mbingarkuar nga rritja dramatike e pacientëve të moshuar me kancer. Deri në vitin 2040, barra globale pritet të rritet në 27.5 milionë raste të reja të kancerit dhe 16.3 milionë vdekje nga kanceri thjesht për shkak të rritjes dhe plakjes së popullsisë.
Sipas vlerësimeve të Agjencisë Ndërkombëtare për Kërkime mbi Kancerin (IARC), në vitin 2018 pati 17 milionë raste të reja me kancer dhe 9.5 milionë vdekje nga kanceri në mbarë botën.
Barrierat e fuqisë punëtore të tilla si mungesa e trajnimit të gjerë geriatrik dhe mungesat globale të stafit mund ta bëjnë edhe më sfidues adoptimin e modeleve të kujdesit për t’iu përshtatur më mirë pacientëve të moshuar, tha Gralow.
Diversifikimi i provave klinike do të ndihmonte gjithashtu, shtoi ajo. “Shumica e të dhënave të provave klinike vijnë nga pacientë më të rinj – shumë pak pacientë të moshuar janë të përfshirë. Ne duhet të përfshijmë pacientë të moshuar në prova në mënyrë që të kuptojmë toksicitetin dhe efikasitetin e terapive në këtë popullatë.”
Në SHBA, Instituti Kombëtar i Kancerit parashikon që deri në vitin 2040, gati tre të katërtat (73%) e njerëzve që jetojnë me kancer do të jenë mbi moshën 65 vjeç.
Në Britani, numri i njerëzve të diagnostikuar me kancer do të rritet me një të tretën deri në vitin 2040, duke e çuar numrin e rasteve të reja çdo vit nga 384,000 në 506,000 për herë të parë, sipas analizave nga Cancer Research UK. Shumica e të prekurve do të jenë 70 ose më shumë – 60% e rasteve dhe 76% e vdekjeve.
“Do të ketë më shumë të moshuar me diagnoza të kancerit dhe sigurisht që ata kërkojnë kujdes shumëdisiplinor”, tha Prof Charles Swanton, klinicisti kryesor i Kërkimit të Kancerit në Mbretërinë e Bashkuar. “Ata shpesh kanë sëmundje shoqëruese dhe sëmundje të tjera si sëmundje kardiovaskulare, probleme të zemrës ose të frymëmarrjes.”
Duke folur në Çikago, Swanton tha se pacientët e moshuar kishin gjithashtu më shumë gjasa të merrnin ilaçe për sëmundje të tjera, duke e bërë trajtimin e kancerit më të komplikuar.
“Pyetja është, ‘si do të përballet sistemi shëndetësor me këtë?’ Është një shqetësim i madh kur bëhet fjalë për planifikimin e fuqisë punëtore. Nëse kemi të bëjmë me 30% më shumë diagnoza kanceri dhe ato diagnoza kanceri janë më komplekse, do të na duhen të paktën 30% më shumë onkologë, kirurgë dhe patologë për të përballuar ngarkesën e rasteve.”
Caroline Abrahams, drejtoresha e bamirësisë në Age UK, tha se shumë pacientë të moshuar “tashmë po prisnin më shumë sesa do të donin” për trajtim.
Burimi: theguardian: Përgatiti për botim: L.Veizi
