Shqipëria më e papërgatitura në Rajon për transferimin e teknologjisë

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Transferimi i teknologjisë është një mekanizëm për inovacionin dhe për këtë arsye nxitet fuqishëm nga politika e inovacionit.

Një studim i Fondit Europian për Trajnimet një mekanizëm i BE-së vë në dukje se vendet e Ballkanit Perëndimor kanë pranuar Strategjinë së Specializimit të zgjuar (S3), i cila kanalizon financimin e RDI (Zhvillimin e Kërkimit dhe Inovacionit) drejt sektorëve prioritarë, por Shqipëria dhe Kosova janë më dobët se, vendet e tjera dhe nuk janë ende gati të aplikojnë VTT (Transferimi Vertikal i Teknologjisë).

Studimi vë në dukje se Mali i Zi dhe Serbia janë të vetmet vende në Ballkanin Perëndimor që kanë adoptuar strategjinë S3, Maqedonia e Veriut pritej të miratonte S3-në e saj në fund të vitit 2022, duke treguar një nivel të lartë niveli i përgatitje.

Kosova dhe Shqipëria janë të dyja në fazat e hershme të zhvillimit të S3, ndërsa Bosnja dhe Hercegovina nuk e ka iniciuar ende procesin e S3-shit të saj.

Politikat ekzistuese në Shqipëri mbështesin zhvillimin e një modeli inovacioni “quad helix” për të mbështetur VTT (Transferimi Vertikal i Teknologjisë), por kjo nuk është reflektuar në zbatimin e politikave, thotë studimi i BE-së.

Programet e Kërkimit (PKK) dhe Strategjia Kombëtare e Zhvillimit (SKZH) janë dokumente që nevojiten për financime ndryshojnë gjerësisht në të gjithë Ballkanin, ku vetëm Serbia dhe Maqedonia e Veriut themeluan fonde funksionale të inovacionit, ndërkohë që Mali i Zi po planifikon këtë hap, ndërsa Shqipëria, Bosnja dhe Kosova ende iu mungon mbështetja e duhur për aktivitetet e teknologjisë. Kapitali sipërmarrës është në një fazë e hershme zhvillimi në të gjithë rajonin.

Studimi referoi se, të gjitha vendet e Ballkanit kanë investime shumë të ulëta në Kërkim dhe Zhvillim (nga 0.25% e PBB-së në Shqipëri në 0.9% në Serbi). Kjo reflektohet në kapacitetin e tyre kërkimor, përfshirë numrin e studiuesve, shkencorë publikimet dhe veprimtaria e patentimit.

Lexo edhe :  Opozita kontenstoi votat/ Celibashi nxjerrë blof Berishën: PD nuk ka sjellë asnjë provë

Serbia po sheh përmirësimin më të qëndrueshëm si rezultat i kanalizimit të fondeve nga BE në Kërkim dhe Zhvillim. Ndërkohë indeksi Global i inovacionit (GII) tregon se Shqipëria ka performancën më të ulët në rajon në dimensionin e kapitalit njerëzor dhe kërkimit. Aktiviteti i patentimit është i ulët dhe kryesisht kryhet nga kompanitë.

Bosnja dhe Hercegovina renditet gjithashtu në fundin e poshtëm të spektrit rajonal për kapacitetet shkencore dhe kërkimore. Vendi është renditur dhe ka shënuar rezultate të ulëta për prodhimin e R&D.

Kosova po sheh një trend negativ. Universiteti i Prishtinës më parë ishte në gjendje të konkurronte me institucione të tjera të ngjashme në rajon, por sot ka mbetur prapa renditjen globale dhe rajonale, megjithëse është ende mbi Universitetin e Tiranës.

Mali i Zi ka një popullatë e vogël studiuesish dhe shumë pak studiues që punojnë në sektorin e biznesit.

Megjithatë niveli relativisht i mirë i ekselencës kërkimore në botimet akademike është njohur dhe është rezultat i politikave strikte afatgjata universitare për avancimin akademik.

Numri i studiuesve në Maqedoninë e Veriut është gjithashtu është shumë nën mesataren e BE-së dhe rezultatet e kërkimit janë gjithashtu të ulëta.

Serbia, si Mali i Zi, thyejnë prirjen rajonale për sa i përket kapacitetit shkencor, me përmirësim të prodhimit në dekadën e fundit .

Nga Monitor.al

Të fundit

Tottenham thyen “mallkimin” pas 17 vitesh dhe fiton trofeun e Europa League ndaj United

Tottenham i është kthyer fitoreve të  trofeve duke fituar pas 41 vitesh nga hera e fundit turneun e Ligës...

Gjysmëfinalja e Nations League ndaj Spanjës, Franca publikon listën

Franca do të përballet me Spanjën në fillimin e qershorit, në sfidën e vlefshme për gjysmëfinalen e Nations League. Para sfidës, trajneri i “Gjelave”,...

I penduari Nuredin Dumani, zbulohet për herë të parë akt-marrëveshja me drejtësinë

Pas transferimit në spitalin e burgut, në prani të ish drejtorit të Përgjithshëm të Policisë dhe ish drejtorit të Krimeve, ai shprehu gatishmërinë për...

FOTO: kush është “Visi i Pojës”, i përfshirë në trafikun ndërkombëtar të drogës

Personi në foto është Elvis Doçi i njohur me nofkën "Visi i Pojës", ndaj të cilit ka një urdhër arrest si pjesë e grupit...

Dini gjë pse është zhdukur Floriana Garo?

Që nga 11 maji, një personazh interesant nuk është dukur më në rrjetet sociale dhe konferencat për shtyp të PD. Bëhet fjalë për zëdhënësen...

Lajme të tjera

Web TV