Shqipëria më e papërgatitura në Rajon për transferimin e teknologjisë

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Transferimi i teknologjisë është një mekanizëm për inovacionin dhe për këtë arsye nxitet fuqishëm nga politika e inovacionit.

Një studim i Fondit Europian për Trajnimet një mekanizëm i BE-së vë në dukje se vendet e Ballkanit Perëndimor kanë pranuar Strategjinë së Specializimit të zgjuar (S3), i cila kanalizon financimin e RDI (Zhvillimin e Kërkimit dhe Inovacionit) drejt sektorëve prioritarë, por Shqipëria dhe Kosova janë më dobët se, vendet e tjera dhe nuk janë ende gati të aplikojnë VTT (Transferimi Vertikal i Teknologjisë).

Studimi vë në dukje se Mali i Zi dhe Serbia janë të vetmet vende në Ballkanin Perëndimor që kanë adoptuar strategjinë S3, Maqedonia e Veriut pritej të miratonte S3-në e saj në fund të vitit 2022, duke treguar një nivel të lartë niveli i përgatitje.

Kosova dhe Shqipëria janë të dyja në fazat e hershme të zhvillimit të S3, ndërsa Bosnja dhe Hercegovina nuk e ka iniciuar ende procesin e S3-shit të saj.

Politikat ekzistuese në Shqipëri mbështesin zhvillimin e një modeli inovacioni “quad helix” për të mbështetur VTT (Transferimi Vertikal i Teknologjisë), por kjo nuk është reflektuar në zbatimin e politikave, thotë studimi i BE-së.

Programet e Kërkimit (PKK) dhe Strategjia Kombëtare e Zhvillimit (SKZH) janë dokumente që nevojiten për financime ndryshojnë gjerësisht në të gjithë Ballkanin, ku vetëm Serbia dhe Maqedonia e Veriut themeluan fonde funksionale të inovacionit, ndërkohë që Mali i Zi po planifikon këtë hap, ndërsa Shqipëria, Bosnja dhe Kosova ende iu mungon mbështetja e duhur për aktivitetet e teknologjisë. Kapitali sipërmarrës është në një fazë e hershme zhvillimi në të gjithë rajonin.

Studimi referoi se, të gjitha vendet e Ballkanit kanë investime shumë të ulëta në Kërkim dhe Zhvillim (nga 0.25% e PBB-së në Shqipëri në 0.9% në Serbi). Kjo reflektohet në kapacitetin e tyre kërkimor, përfshirë numrin e studiuesve, shkencorë publikimet dhe veprimtaria e patentimit.

Lexo edhe :  U vetëplagos aksidentalisht me armë zjarri, policia arreston 37-vjeçarin!

Serbia po sheh përmirësimin më të qëndrueshëm si rezultat i kanalizimit të fondeve nga BE në Kërkim dhe Zhvillim. Ndërkohë indeksi Global i inovacionit (GII) tregon se Shqipëria ka performancën më të ulët në rajon në dimensionin e kapitalit njerëzor dhe kërkimit. Aktiviteti i patentimit është i ulët dhe kryesisht kryhet nga kompanitë.

Bosnja dhe Hercegovina renditet gjithashtu në fundin e poshtëm të spektrit rajonal për kapacitetet shkencore dhe kërkimore. Vendi është renditur dhe ka shënuar rezultate të ulëta për prodhimin e R&D.

Kosova po sheh një trend negativ. Universiteti i Prishtinës më parë ishte në gjendje të konkurronte me institucione të tjera të ngjashme në rajon, por sot ka mbetur prapa renditjen globale dhe rajonale, megjithëse është ende mbi Universitetin e Tiranës.

Mali i Zi ka një popullatë e vogël studiuesish dhe shumë pak studiues që punojnë në sektorin e biznesit.

Megjithatë niveli relativisht i mirë i ekselencës kërkimore në botimet akademike është njohur dhe është rezultat i politikave strikte afatgjata universitare për avancimin akademik.

Numri i studiuesve në Maqedoninë e Veriut është gjithashtu është shumë nën mesataren e BE-së dhe rezultatet e kërkimit janë gjithashtu të ulëta.

Serbia, si Mali i Zi, thyejnë prirjen rajonale për sa i përket kapacitetit shkencor, me përmirësim të prodhimit në dekadën e fundit .

Nga Monitor.al

Të fundit

BKH dhe FNSH aksion me urdhër të SPAK, disa persona të ndaluar për krime zgjedhore

BKH, forcat operacionale dhe FNSH kanë ndërmarrë një aksion në Shkodër me urdhër të SPAK ku janë shoqëruar disa...

Për kë je mërzitur më shumë nga kolegët që nuk fituan? Ja si përgjigjet Taulant Balla

Taulant Balla ka folur për Top Channel në një lidhje direkte nga qendra e votimit tek Parku Olimpik në Tiranë ku ka shpjeguar ecurinë...

Presidenti i Këshillit Europian uron Ramën: Zgjedhje mbresëlënëse

Presidenti i Këshillit Europian, Antonio Costa, është zyrtari i radhës nga vendet e Bashkimit Europian që uron kryeministrin Edi Rama për fitoren e mandatit...

Celibashi: Cenimi i votës së çdo kandidati në listën “e hapur” sjell pasoja ligjore!

Kreu i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, Ilirjan Celibashi, ka dalë me një mesazh për anëtarët e grupeve të numërimit dhe të KZAZ-ve, duke u...

“Kemi 36 orë pa ngrënë”/ PD lë pa bukë numëruesit, pas ankesës u dergojnë nga dy byrekë!

Që prej mbrëmjes të së dielës në vendin tonë është duke u vijuar me procesin e numërimit të votimit. Në çdo KZAZ numëruesit e vëzhguesit...

Lajme të tjera

Web TV