Humbja e gjumit të thellë në pleqëri lidhet me një rrezik më të lartë të zhvillimit të demencës. A e mbron trurin kujdesi për gjumin?
Një ulje prej vetëm 1% e sasisë së gjumit të thellë në pleqëri lidhet me një rritje prej 27% të rrezikut të zhvillimit të demencës .
Një studim i ri konfirmon ekzistencën e një lidhjeje, ende jo plotësisht të qartë, midis gjumit dhe shëndetit të trurit , dhe hap mundësi të reja për parandalimin e rënies njohëse përmes një përmirësimi të stilit të jetesës.
Puna e publikuar në JAMA Neurology fokusohet në një lloj gjumi në veçanti, gjumin me valë të thellë ose të ngadaltë , i cili fiziologjikisht zvogëlohet me moshën.
PASTRIM THELBËSOR. Studimet shkencore kanë treguar se gjumi i thellë, një nga fazat e gjumit, është thelbësor për konsolidimin e kujtimeve dhe për nxitjen e rrjedhjes së CSF (lëngu që rrethon sistemin nervor qendror) në tru.
Ky qarkullim lejon heqjen e mbetjeve, akumulimi i të cilave mund të jetë i dëmshëm për trurin, siç është proteina beta amiloid .
Në punën e re, shkencëtarët nga Shkolla e Shkencave Psikologjike Monash dhe Instituti Turner për trurin dhe shëndetin mendor në Melburn, Australi, ndoqën 346 pjesëmarrës mbi 60 vjeç, të cilët morën pjesë në një studim të quajtur Studimi i Zemrës në Framingham: gjumi i tyre u monitorua . në dy raste, midis 1995 dhe 1998 dhe midis 2001 dhe 2003, mesatarisht 5 vjet diferencë.
GJUMI MË PAK “I DOBISHËM”. Pjesëmarrësit u ndoqën deri në vitin 2018. Midis monitorimit të parë dhe të dytë të gjumit, ndërsa vullnetarët plaken, niveli i përgjithshëm i gjumit të thellë u ul.
Për më tepër, 52 persona u diagnostikuan me forma të demencës. Edhe pas marrjes parasysh të faktorëve të tjerë të mundshëm të rrezikut si mosha, seksi, gjenetika, zakonet e pirjes së duhanit ose përdorimi i ilaçeve, çdo pikë përqindje më pak gjumë i thellë në vit u shoqërua me një rritje prej 27% të incidencës së demencës.
ÇFARË VJEN E PARA? Marrëdhënia midis gjumit dhe demencës nuk vazhdon në një drejtim ( më pak gjumë i thellë, rrezik më i madh i demencës ): në pjesëmarrësit që kishin faktorë rreziku gjenetikë për sëmundjen e Alzheimerit , rënia e gjumit të thellë u përshpejtua.
Studimet e mëparshme kishin treguar vërtet se gjumi i shqetësuar duket të jetë një nga simptomat e hershme të sëmundjes Alzheimer, sepse proceset neurodegjenerative mund të komprometojnë rregullimin e ritmeve klasike të pushimit.
ZAKONET E SHËNDETSHME. Në çdo rast, studimi hedh dritë mbi një faktor parandalues të demencës që është të paktën pjesërisht i modifikueshëm.
“Gjetjet tona sugjerojnë se gjumi me valë të ngadalta mund të jetë një faktor rreziku i mundshëm për demencën”, thotë Matthew Pase, i cili koordinoi studimin./ Përshtatur nga Focus .it S.M