Ju ka ndodhur ndonjëherë, kur bëni pazar, që çdo gjë të duket tepër e shtrenjtë në krahasim me një apo dy vjet më parë? Pyetje budallaqe, apo jo?
E megjithatë… Sipas një studimi të fundit të MIT, mund të jetë thjesht një problem perceptimi, i cili të shtyn të mbivlerësosh normën e inflacionit dhe për rrjedhojë rritjen e çmimeve të produkteve që blen çdo ditë.
Sipas Albert Cavallo , profesor i Teknologjisë së Informacionit dhe Menaxhimit në MIT Sloan School, shumica e njerëzve u kushtojnë vëmendje këtyre temave ( inflacioni, deflacioni, GDP & Co. ) vetëm herë pas here dhe kjo i shtyn ata të vlerësojnë evolucionin e çmimeve.
MË MIRË TË MOS E DISH . Cavallo dhe ekipi i tij kryen studimin në Argjentinë dhe Shtetet e Bashkuara, dy vende që kanë norma inflacioni dukshëm të ndryshme, i pari rreth 22.5% në vit dhe i dyti me 1.8%.
Shumë qytetarë janë të vetëdijshëm të mosinteresuar për këtë çështje dhe duket se kjo është një gjë e mirë, të paktën në një farë mënyre, sepse shmang reagimet e tepruara që mund të përkeqësojnë situatën dhe të dëmtojnë ekonominë. Për shembull, duke nxitur blerjet të bëhen shumë herët dhe duke shkaktuar kështu fenomene grumbullimi.
OK, ÇMIMI ËSHTË I DREJTË. Por ka edhe një problem të pritjeve: qeniet njerëzore kanë një kujtesë shumë të keqe dhe priren të mendojnë se në të kaluarën gjithçka ishte mirë, ose të paktën më mirë, dhe për këtë arsye edhe se çmimet ishin shumë më të ulëta se ato reale. Prandaj, norma e perceptuar e inflacionit është shumë më e lartë se norma aktuale.
Ky fenomen ndodh edhe në vende si Argjentina ku norma e inflacionit mbi 22% në vit duhet të shtyjë të gjithë të planifikojnë me kujdes financat e tyre.
Megjithatë, hulumtimi nxjerr në pah se si, në vendet ku inflacioni është galopant, qytetarët janë shumë më të ditur për këtë temë.
SECILIT NORMËN E TIJ. Shumica e të intervistuarve në hulumtimin e MIT-it nënvizuan gjithashtu se si informacioni në lidhje me tendencat e çmimeve merret dhe përpunohet në mënyrë të pavarur, jo aq shumë nga informacioni i lëshuar nga burime zyrtare, por bazuar në blerjet ditore.
VETËMBROJTJA EKONOMIKE. Sipas Cavallo, këta mekanizma janë të rëndësishëm, veçanërisht në vendet me një normë të lartë inflacioni, sepse ju lejojnë të nxisni sistemet e mbrojtjes kundër erozionit të fuqisë blerëse të monedhës suaj.
Me këtë studim, të publikuar në American Economic Journal , studiuesit e MIT besojnë se mund t’i ndihmojnë qeveritë të kuptojnë mekanizmat e vendosur nga qytetarët për të bërë zgjedhjet e tyre dhe për rrjedhojë të zhvillojnë politika më të mira./ Përshtatur nga Focus .it S.M