Nga Kevin Boyle
Më 31 mars 1968, Lyndon Johnson përdori një fjalim televiziv kombëtar nga Zyra Ovale për të njoftuar se ai nuk do të kërkonte më dhe nuk do të pranonte emërimin e partisë së tij për presidencën e Shteteve të Bashkuara.
Pas performancës së tij katastrofike në debatin e javës së kaluar, Presidenti Biden është nën presion në rritje për të bërë të njëjtën gjë. Është joshëse të mendosh për krahasimin si një tragjedi të pastër politike: dy burra krenarë që po i vinë fundi i karrierës së tyre shpeshherë të shquar, të detyruar të përballen me faktin se ishin kandidatë të plagosur thellë që po shkonin drejt humbjeve poshtëruese që mund t’i shmangnin vetëm duke u dorëzuar mandatet e dyta që ishin. sigurisht që e meritonin.
Megjithatë, për ta parë këtë moment vetëm në këto terma, i mungon rëndësia e asaj që bëri Johnson në 1968. Po, kandidatura e tij ishte dëmtuar rëndë. Vendimi i tij për të hequr dorë nga fushata ishte ngatërruar në të gjitha llojet e çështjeve politike, psikologjike dhe emocionale. Ajo që harrohet për vendimin e Johnson është numri i faktorëve të tjerë që presidenti po peshonte.
Më shumë se çdo gjë tjetër, ai shpresonte se duke i dhënë fund fushatës së tij ai mund të zbutte një kërcënim ekzistencial për kombin. Detajet mund të jenë të ndryshme, por kjo është situata me të cilën po përballet edhe zoti Biden.
Kriza e Johnson filloi më 30 janar 1968, kur ushtria vietnameze veriore theu armëpushimin vjetor të Vitit të Ri të Luftës së Vietnamit me një sulm të befasishëm në pothuajse çdo vend strategjik në Vietnamin e Jugut. Analistët do të thoshin më vonë se kundërsulmi i Shteteve të Bashkuara e ktheu ofensivën Tet në një shkatërrim. Por kjo nuk ishte e qartë në atë kohë. U deshën 12 ditë që trupat amerikane dhe vietnameze të jugut të dëbonin vietnamezët e veriut nga distrikti Cholon i Saigonit dhe më shumë se një muaj që ata të rifitonin qytetin bregdetar të Hue, me një shkallë viktimash më të lartë se sa kishin pësuar amerikanët në çdo pikë të mëparshme në lufte.
Më pas kriza u thellua. Më 27 shkurt 1968, Shefat e Përbashkët të Shtabit i kërkuan zyrtarisht Johnson-it të rriste dislokimin e trupave në Vietnam në 700,000 ushtarë, një rritje prej 40 për qind mbi gjysmë milioni tashmë atje. Për gati dy javë, këshilltarët e Johnson debatuan ashpër një përshkallëzim të mundshëm. Në ditën e 13-të – 10 mars – lajmi i kërkesës doli dhe çoi në një stuhi kritikash nga krahu kundër luftës i Partisë Demokratike. Dy ditë më vonë, kandidati i vetëm presidencial i krahut, senatori Eugene McCarthy i Minesotës, mori 42 për qind të votave në zgjedhjet paraprake në New Hampshire, çuditërisht vetëm tetë pikë prapa Johnson.
*Kevin Boyle është autor i “The Shattering: Amerika në vitet 1960”.
