Presidenti, ai që vuri në lëvizje tërmetin elektoral është zhdukur. Mes sulmeve, argumenteve, tradhtive dhe frikës, fushata elektorale franceze po ndez zemrat e popullit transalpin, i cili do të thirret në një votim historik më 7 korrik. E djathta ekstreme e Marine Le Pen dhe Jordan Bardella ndihet më afër pushtetit se kurrë më parë në historinë e Republikës së Pestë, por shumica absolute e nevojshme për të qeverisur pa pengesa ende shfaqet në ekuilibër. E majta, e mbledhur nën flamurin e Frontit të Ri Popullor , mbetet e përçarë dhe duhet të përballet me akuzat për antisemitizëm të lidhura me mbështetjen për Palestinën. Frika e një France edhe më të fragmentuar në identitetet e saj të shumta kombinohet me frikë më konkrete: recesion, humbje të mëtejshme të fuqisë blerëse dhe izolim ndërkombëtar. Problemet e kësaj fushate elektorale janë të shumta. Vetëm kutia e votimit do të mund të shkrijë disa prej tyre, të tjerat do të mbeten si hije mbi veprimet e cilësdo parti që të arrijë të vijë në pushtet.
Nota e zezë e fundit që është publikuar nga mediat ka të bëjë me zëdhënësen e qeverisë Prisca Thevenot, e cila deklaroi se ishte “sulmuar” në mbrëmjen e 3 korrikut, ndërsa po ngjiste postera zgjedhor me ekipin e saj në një zonë elektorale pranë Parisit. Thevenot, kandidate për rizgjedhje me Ansamblin e koalicionit makronist “Pour la République”, nuk e dëmtua gjatë sulmit, por ndihmësi i saj u plagos në krah. Në këtë moment, zyra e prokurorit të Nanterres tha se kishte hapur një hetim për “dhunën e kryer ndaj një zyrtari publik në një takim”. Katër persona, mes të cilëve tre të mitur janë ndaluar lidhur me incidentin. Kryeministri Gabriel Attal denoncoi sulmin ndaj zëdhënëses, duke thënë se “dhuna dhe frikësimi nuk kanë vend në demokracinë tonë”, por rreziku që Franca të kthehet në një fuçi baruti pas 7 korrikut ekziston. Pranimi i rezultateve të votimit nuk do të jetë i lehtë për një popullsi të ndarë dhe qytetarët që nuk janë më në gjendje të shikojnë njëri-tjetrin në fytyrë dhe të flasin me njëri-tjetrin, siç raporton Le Monde.
Problemi më i mprehtë për Tubimin Kombëtare ka të bëjë me të kaluarën e saj. Ashtu si në rastin e Fratelli d’Italia, e goditur nga një hetim për nostalgjinë fashiste të disa prej anëtarëve të saj, partia e Marine Le Pen nuk është e lirë nga episode të ngjashme. Rasti i mrekullueshëm ishte ai i një gruaje që tërhoqi kandidaturën e saj me RN pasi u shfaq një foto e saj e veshur me një kapelë oficeri të Luftës së Dytë Botërore. Megjithatë, është ende e nxehtë historia e zbuluar më 2 korrik nga gazeta lokale Ouest France për kandidaten e Tubimit Kombtar, Annie-Claire Bell , e dënuar me burg në 1995 për pengmarrje të armatosur. Gruaja, tashmë rreth të shtatëdhjetave, dhe bashkëshorti i saj rrëmbyen sekretarin e përgjithshëm të komunës Ernée, në Mayenne, nën kërcënimin e armëve për tre orë.
Sipas asaj që xhandarët i raportuan AFP-së në atë kohë, gruaja kishte qëlluar edhe një herë me armë, e cila nuk shkaktoi viktima. “Unë po vazhdoj fushatën time sikur asgjë të mos kishte ndodhur,” tha Annie-Claire Bell për BfmTv. Problemi kryesor i partisë së Le Penit mbetet ky: të vazhdojë sikur të mos kishte ndodhur asgjë, duke menduar se kozmetika e viteve të fundit mjafton për të fshirë fushatat e dekadave të urrejtjes dhe mohimit. Edhe nëse sot ajo që i frikësohet më shumë partia e saj është popullsia myslimane ose të paktën ato me origjinë të huaj, të kërcënuar nga fushata e Bardella-s, e cila i vë në shënjestër vazhdimisht edhe falë mbështetjes së perandorisë mediatike të miliarderit Vincent Bolloré.
Sot në Gjashtëkëndësh ajo që hebrenjtë francezë duket se kanë më shumë frikë është antisemitizmi i ri, i ringjallur pas sulmit të 7 tetorit nga Hamasi dhe luftës në Rripin e Gazës të zhvilluar nga Shteti i Izraelit. Siç raporton Le Figaro, shumë hebrenj “janë zhytur në ankth”, duke u ndier të kapur në këto zgjedhje midis çekiçit të së djathtës ekstreme dhe kudhës së një të majtë pro-palestineze.
Një grup hebrenjsh të krahut të majtë, i ka bërë thirrje në mënyrë specifike Frontit të Ri Popullor që “të adresojë drejtpërdrejt” luftën kundër antisemitizmit dhe të marrë masa konkrete për të luftuar diskriminimin, me akte të klasifikuara si antisemite në rritje në 2023.
Si kundërpërgjigje, drejtuesit e formacionit të majtë denoncuan një “fushatë shpifjeje”, e cila synon të “diskreditojë” formacionin e ri kuq-gjelbër dhe të ndajë të majtën. Shumë pak për t’i kërkuar elektoratit hebre që të votojë të bashkuar kundër të djathtës ekstreme. Një kërkesë që është shumë më pak e dukshme sot sesa në të kaluarën e afërt.
Çështja e fuqisë blerëse dhe e rritjes ekonomike mbetet ndër shqetësimet kryesore të francezëve. Sipas edicionit të fundit të Barometrit Ekonomik, frika më e madhe është përqendruar në recetat ekonomike të propozuara nga e majta, veçanërisht në lidhje me uljen e deficitit buxhetor. Votuesit janë më pak negativë për propozimet e Macron, por vetëm 17% janë optimistë për veprimet e tij në rast fitoreje. Programi i ekstremit të djathtë të Bardellas është ajo që i frikëson më shumë ekonomistët. Skenarët më të këqij lidhen, sipas ekspertëve, me një rritje të së djathtës ekstreme: një rënie në atraktivitetin e vendit, vështirësitë e prodhimit në disa sektorë për shkak të dëbimit të punëtorëve pa dokumente dhe një recesion i lidhur me tërmetin elektoral.
Kjo fushatë elektorale ka parë shfaqjen e disa figurave politike, pak a shumë të rinj, në skenën franceze. Pjesëmarrës në debatet televizive ishin Jordan Bardella (28 vjeç) si kandidat për kryeministër për Tubimin Kombëtar, Gabriel Attal, i lindur më 1989 dhe kryeministër aktual dhe eksponent i Ansamblit.
Në krah të tyre është Manuel Bompard (lindur në 1986), i zgjedhur nga Fronti i Ri Popullor për të mishëruar fytyrën e së majtës së bashkuar, edhe nëse një kandidat për kryeministër nuk është përcaktuar ende në rast fitoreje. Atyre u shtohet edhe figura në zhvillim e Marine Tondelier (37 vjeç), që me diplomacinë e fjalëve ka mundur të ndreqë frakturat e së majtës, të paktën për këtë raund elektoral.
Në prapaskenë, megjithatë, të njohurit e vjetër në politikën franceze mbeten të pranishëm dhe vigjilentë. Emmanuel Macron, i cili ngjall armiqësi në pjesën më të madhe të vendit, preferoi të zhdukej nga fushata elektorale, por tashmë ka njoftuar se pavarësisht rezultateve do të mbetet president i Republikës. Marine Le Pen e ka shpërblyer Bardella-n e ri, por çelësat e partisë janë në duart e saj dhe në rast fitoreje ajo mund të kandidojë sërish në zgjedhjet presidenciale në 2027. Jean-Luc Mélenchon është larguar mënjanë, për të lehtësuar përplasjet me komponentët e tjerë të krahut të majtë të Frontit të Ri Popullor. Edhe në rastin e tij nuk ka gjasa që ai të largohet realisht nëse e majta fiton më 7 korrik./E.T
