Ndërkohë që paga mesatare është rritur në 1342 euro bruto, shumica e familjeve ne Greqi nuk kanë të ardhura mujore?
Kryeministri grek ka bërë një postim entuziast se sa është rritur paga mesatare krahasuar me 2023 dhe 2019 (7.2% dhe 28.3%), duke u shprehur se ka besim se do të realizohet objektivi i qeverisë parazgjedhore.
Megjithate, sondazhi i Institutit të Biznesit të Vogël GSEVEE për të ardhurat dhe kushtet e jetesës, tregon se për gjashtë nga dhjetë familje, paratë mbarojnë në datën 19 të muajit.
Edhe në një familje mesatare rroga nuk mjafton dhe mbaron në datën 27 të muajit. Pavarësisht rritjeve nominale, situata është përmirësuar vetëm pak, ndërsa për disa kategori të popullsisë, si familjet e mëdha dhe ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, ka pasur një përkeqësim.
Pothuajse njëkohësisht me të dhënat e IME-GSEVEE, një tjetër sondazh u publikua nga Instituti i Punës GSEE: Tre nga katër punëtorë kthehen nga puna jo thjesht të lodhur, por të rraskapitur , ndërsa për punëtorët në sektorin e hotelierisë dhe turizmit, shkalla e rraskapitjes fizike arrin në 83% të totalit.
Paga nominale dhe reale
Dikush mund të pyesë, duke qenë se qeveria jep ngritje, madje edhe dyshifrore në një periudhë katërvjeçare, çfarë duhet të bëjnë të vetëpunësuarit qe deklarojnë se mezi ia dalin mbanë?
Drejtori i Institutit të Punës GSEE dhe profesori në Departamentin e Ekonomisë të Universitetit Kombëtar të Athinës, George Argeitis, në një intervistë për in , thane se paga bruto është një gjë, dhe paga nominale neto, e cila shkon në xhepin e çdo punonjësi , është tjetër dhe fuqia blerëse e pagës është tjetër.
Paga mesatare reale është nën 900 euro
INE-GSEE ka përdorur formulën matematikore për llogaritjen e pagës neto nga shërbimet zyrtare të EFKA. Nisur nga kjo, paga bruto prej 1342 eurosh, pas zbritjes së taksave dhe kontributeve, arrin në 1044 euro neto.
Megjithatë, fuqia blerëse e kësaj shume, e ashtuquajtura “paga reale”, varet nga kostoja e jetesës dhe nga efekti që ka inflacioni në të ardhurat e rrogëtarit konsumator.
Për të llogaritur fuqinë blerëse të pagës mesatare nominale neto, INE-GSEE ka kryer ushtrimin e mëposhtëm: Ka vendosur si vit bazë vitin 2020, vitin e fundit para shpërthimit të inflacionit që gërryente të ardhurat e disponueshme të punonjësve.
Duke llogaritur pagën nominale mesatare neto të vitit 2024 bazuar në ndryshimin kumulativ në Indeksin e Përgjithshëm të Çmimeve të Konsumit gjatë viteve 2020-24, konstatojmë se paga mesatare reale neto në vitin 2024 arrin në 885 euro. Në vitin 2020 ishte 839 euro. Prandaj, fuqia reale blerëse e pagës nominale mesatare neto u rrit me vetëm 49 euro gjatë një periudhe katërvjeçare.
Bazuar në indeksin e çmimeve të ushqimeve, paga mesatare neto e “shfryrë” në vitin 2024 është edhe më e ulët, në vetëm 799 euro.
Të dhëna sasiore dhe cilësore
Drejtoresha e INE-GSEE thekson se perceptimet e komunitetit shkencor për mënyrën se si ne studiojmë dhe vlerësojmë tregun e punës kanë evoluar ndjeshëm vitet e fundit.
“Interesi nuk kufizohet më në të dhëna sasiore por ka të bëjë edhe me cilësinë e punës”. Në këto fusha, organizata si OKB-ja, OECD dhe Organizata Ndërkombëtare e Punës, me raportet e tyre ofrojnë një qasje të re”.
Për sa i përket elementeve cilësore të punës, shqyrtohen tre dimensione: I pari është cilësia e pagave, nëse ato e çojnë punëtorin, si dhe familjen pas tij, drejt një jetese të denjë.
Dimensioni i dytë është siguria apo pasiguria e tregut të punës. Organizatat ndërkombëtare shikojnë normat e papunësisë, kohën që i duhet dikujt që mbetet i papunë për të gjetur përsëri punë dhe përfitimet e papunësisë. Shuma dhe kohëzgjatja e pagesës së saj dhe përqindja e të papunëve që marrin përfitime.
Dimensioni i tretë është cilësia e mjedisit të punës. “Këtu kemi një sërë faktorësh të tjerë, si orari i punës, intensiteti i punës, trajnimi dhe arsimimi dhe mundësitë e zhvillimit profesional të punonjësve. Marrëdhëniet e secilit punonjës me kolegët e tyre. Nëse ndihet i dobishëm në punën e tij. Të dhëna cilësore që na japin një ide se sa “i lumtur” është punonjësi kur shkon në punë”, tha z. Argeiti.
Në anketat përkatëse vjetore për cilësinë e punës dhe kënaqësinë në punë, të publikuara nga organizata si Eurofound dhe OECD, Greqia renditet vazhdimisht e fundit.
Anketa për cilësinë e punës
INE-GSEE ka nisur një seri sondazhesh për cilësinë e punës në Greqi, duke anketuar 40 pyetje për të vlerësuar mjedisin e punës. Hulumtimet e fundit mbi mjedisin fizik të punës janë hapi i parë. Sondazhi i ardhshëm do të ketë të bëjë me kohën e punës dhe do të vijojë më shumë.
Sa i përket pyetjes “pse mbaron paga para përfundimit të muajit”, përgjigjja është e thjeshtë:
“Është një kombinim i përpikmërisë dhe pagës së ulët nominale”. Edhe në të dhënat e ERGANIS, 46% deklarojnë se marrin një pagë nominale më pak se 1000 euro bruto. Shuma neto pa kontribute është pak më shumë se 800 euro. Si të mbijetoni me këtë saktësi, veçanërisht nëse jeni duke paguar qiranë? Pyetja që unë u bëj në përgjithësi përfaqësuesve të qeverisë është nëse ka vërtet arsye për të festuar.
A jemi të kënaqur me këtë pagë mesatare? A çon në një jetesë të denjë? Në të njëjtën kohë, a i marrin parasysh përfaqësuesit e qeverisë të gjitha këto elemente cilësore?/e.t
