Ministri i Jashtëm grek, Nikos Dendias në një intervistë ka folur mbi vizitën në Shqipëri. Në një rrëfim për radion ‘Skay’, Dendias u pyet për shumë çështje, mes tyre dhe për ‘një çështje që u ngrit befas në Tiranë’, ndërsa ai ishte shumë diplomatik duke mos lënë shkas për keqinterpretime.
Duke u ndalur te çështja e detit, ministri i Jashtëm grek tha se Greqia pret largimin e Ilir Metës për t’i dhënë zgjidhje këtij problemi në Gjykatën e Hagës.
INTERVISTA
Ne i kërkuam ministrit të Jashtëm z. Nikos Dendias që të diskutonte me ne të gjitha këto çështje dhe e falenderuam për pranimin e ftesës. Ne kemi ministrin në linjë. Mirëdita, ministër.
DENDIAS: Përshëndetje zoti Chiotis dhe z. Papadopoulos. Mirëdita për ju dhe dëgjuesit tuaj.
PAPADOPOULOS: Përpara se të kalojmë te çështjet që kanë të bëjnë me Shqipërinë, do të doja t’ju pyesja nëse besoni se projekti EastMed është ende “i gjallë dhe a ka nisur” pas vizitës në SHBA. Sepse ne mund të shohim se zoti Çavuşoğlu tani është në Izrael për të takuar lidershipin izraelit.
CHIOTIS: Kjo është e qartë pse ai po shkon.
DENDIAS: Më lejoni t’ju them se, z. Papadopoulos dhe z. Chiotis, nuk kemi asnjë kundërshtim që Turqia të flasë me miqtë tanë; përkundrazi ne e mirëpresim. Ne jemi të interesuar që Turqia të marrë një mesazh nga shumë palë se ka shumë për të fituar duke iu bashkuar grupit të vendeve racionale që veprojnë në përputhje me të drejtën ndërkombëtare.
Ne nuk duam ta përjashtojmë Turqinë nga asgjë; përkundrazi, ne duam që Turqia të jetë pjesë e sistemit të sigurisë së rajonit tonë më të gjerë. Por kjo përfshin të luash sipas rregullave dhe jo t’i shkelësh ato.
Pra, nëse më pyesni tani për tubacionet dhe energjinë, unë kam deklaruar vazhdimisht se gazsjellësi, si një tubacion, do të konsiderohet në bazë të të dhënave ekonomike. Në fund të fundit, këshilltari i Presidentit Biden, Amos Hochstein ishte i pranishëm në takimin me ne dhe unë pata një bisedë të veçantë me të për këtë pak më vonë.
Por për sa i përket argumentit gjeopolitik, përgjigjen e jep projekti Euro Asia Interconnector; pra, nuk ka asnjë argument gjeopolitik në lidhje me projektin EastMed për ne; është përgjigjur.
CHIOTIS: E pamë dje në Shqipëri, gjatë vizitës suaj, homologun tuaj shqiptar të sillet në një mënyrë që nuk është në përputhje me këtë klimë bashkëpunimi që po përpiqemi të krijojmë. Do të thotë, kujtoj ministrin e Energjisë që vizitoi Shqipërinë javën e kaluar për t’i furnizuar me energji elektrike, sepse ishte në mungesë dhe dje…
DENDIAS: Dhe me të drejtë e bëri.
CHIOTIS: Po, por papritur ajo ka ngritur një çështje që menduam se ishte braktisur prej kohësh.
PAPADOPOULOS: Në fakt, është një çështje inekzistente.
CHIOTIS: Pra, ku jemi tani me Shqipërinë?
DENDIAS: Së pari, besoj se për këtë deklaratë, përgjigja është dhënë aty për aty, që të mos ketë keqkuptime.
PAPADOPOULOS: Është e vërtetë.
DENDIAS: Por për Shqipërinë në përgjithësi, do t’ju këshilloja të shikonit nga afër qëndrimin e kryeministrit, zotit Rama – dhe nuk do të zgjerohem më. Pas takimit me kryeministrin dhe drekës që ai pati dashamirësi të shtronte, vizitën do ta cilësoja jashtëzakonisht të suksesshme.
CHIOTIS: A nuk është kryeministri shqiptar në konsultim me ministrin e tij?
DENDIAS: Nuk është pozicioni im të futem në detaje të tilla tani, kjo është e sigurt.
CHIOTIS: Pra, ju nuk e konsideroni një incident të rëndë, apo jo? Sepse siç e keni vënë re me saktësi, ata nuk do të anëtarësohen kurrë në Bashkimin Evropian për sa kohë që ngrenë çështje të tilla.
DENDIAS: Mendoj se përgjigja e Greqisë është dhënë, që të mos ketë keqkuptime në asnjë pjesë. Përtej kësaj, nuk mendoj se marrëdhëniet greko-shqiptare do të jenë peng i kësaj çështjeje, të cilën pala greke, mendoj me të drejtë, e konsideron si inekzistente.
CHIOTIS: Më lejoni t’ju pyes në një mënyrë tjetër.
DENDIAS A nuk të thashë vetëm se ke ndërmend të më torturosh?
CHIOTIS: Edhe pak, ministër, ju kërkojmë durim për dy minuta. A ka ndonjë shans që vetoja për negociatat e anëtarësimit të vihet në tavolinë nëse vendi fqinj nuk angazhohet në mënyrë eksplicite që të mos e ngrejë më një çështje të tillë inekzistente, siç e përshkruani ju?
DENDIAS: E dini, nuk dua… Kur njeriu fillon të mbajë qëndrim për çështje hipotetike, atëherë krijon një ligj…
CHIOTIS: Jo, unë e quaj “vendosje rregullash të forta”.
DENDIAS: Për më tepër, bashkëbiseduesi e vendos në një pozitë të sikletshme që është e panevojshme.
Shqipëria ka bërë një zgjedhje të rëndësishme të paktën në kohën e kryeministrit Rama. Cila është ajo zgjedhje? Është Bashkimi Evropian, ligji evropian, acquis evropian dhe, rrjedhimisht, partneriteti me Greqinë. Kjo është politika e saj e vendosur.
Dhe duhen parë linjat e gjera të politikave dhe pozicionet e qëndrueshme në politikat e dikujt. Dhe Shqipëria është konsistente me të. Ajo ra dakord me ne që t’ia referojmë çështjen tonë Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë sipas rregullave të së drejtës ndërkombëtare.
Kjo nuk ka ndodhur ende pasi Presidenti nuk i ka dhënë autorizimin përkatës kryeministrit. Me sa duket, Shqipëria do të zgjedhë një President të ri brenda dy-tre muajve të ardhshëm. Pra, e gjithë kjo do të jetë e realizueshme që atëherë.
Sinqerisht, kjo është ajo që ruaj nga qëndrimi shqiptar, si dhe nga linja e përgjithshme e politikës së Shqipërisë në lidhje me vendimet e Bashkimit Evropian si për çështjen e Qipros ashtu edhe për Turqinë.
Papadopoulos dhe Z. Chiotis, Shqipëria ka respektuar të gjitha vendimet. Ajo i ka respektuar të gjitha, pavarësisht se ende nuk i është dhënë statusi specifik që do ta detyronte Shqipërinë ta bënte këtë. Ajo ka respektuar të gjitha vendimet.
Pra, ne, në Greqi, nuk duhet të pranojmë stereotipe; në vend të kësaj, ne duhet të shohim pamjen e plotë dhe të qartë dhe t’i japim kohë bashkëbiseduesit tonë për t’u përshtatur.
PAPADOPOULOS: Mirë, një pyetje e fundit. Pas gjithë këtyre zhvillimeve, ju pret një verë e nxehtë? Në çdo rast, a ka një linjë telefonike, një linjë telefonike të kuqe përmes së cilës ne mund të flasim me turqit nëse i heqim të gjitha këto?
DENDIAS: Shiko, dua të jem i sinqertë me ju. Kjo nuk është faza më e mirë në marrëdhëniet greko-turke, gjë që është për të ardhur keq. Dhe siç e përmendët ju, pas takimit me Presidentin Erdogan në Stamboll dhe asaj drekë joformale, prisja që Turqia të hynte në një fazë de-përshkallëzimi – nëse diçka tjetër -, si në Egje ashtu edhe në retorikën e saj. Megjithatë, pritshmëritë e palës greke nuk u përmbushën.
Përtej kësaj, ne nuk mund të parashikojmë sjelljen e paligjshme turke. Mund të themi vetëm një gjë, se nuk do të tolerojmë asnjë sjellje të paligjshme. Ne do t’i qëndrojmë gjithmonë qëndrimeve tona të patundura, do të mbrojmë të drejtën ndërkombëtare, do të mbrojmë acquis evropiane dhe do të bëjmë të njohura sjelljen e paligjshme turke në skenën ndërkombëtare dhe partnerëve, miqve dhe aleatëve tanë evropianë, në mënyrë që ata të kuptojnë se Greqia është një vend që është nën kërcënim.