Bell X-1 Është avioni që në vitin 1947 theu barrierën e zërit, i pari në histori. Në praktikë ishte një predhë e pajisur me krahë, e cila udhëtonte në mbajtësen e një bombarduesi dhe, prej andej, nisej për të shfrytëzuar sa më shumë kohën e dobishme të fluturimit (shumë e shkurtër, vetëm 150 sekonda). Gjatë provave ai ka tejkaluar shpejtësinë prej 1500 km/h.
Boeing B17 Emri i tij i vërtetë ishte B17, por të gjithë e njihnin si “Kalaja Fluturuese”. Ky bombardues i rëndë me katër motorë u përdor për herë të parë në Luftën e Dytë Botërore nga forcat aleate dhe shpejt fitoi një reputacion si një makinë fluturuese e jashtëzakonshme. Ishte i armatosur me 13 mitralozë dhe mund të mbante deri në 2700 kg bomba; arrinte lartësi fluturimi mbi 9 mijë metra dhe kjo, në mungesë të një sistemi presioni. ndonjëherë përfundonte duke shkaktuar probleme të “sëmundjes së lartësisë së madhe” (dhe madje edhe ngrirjes) te anëtarët e ekuipazhit.
Tupolev Tu-144 Jo të gjithë e dinë se Bashkimi Sovjetik kishte gjithashtu aeroplanin e tij supersonik për transportin e pasagjerëve midis viteve 1970 dhe 1980. Quhej Tupolev Tu144 dhe në formë i ngjante shumë Concorde-it (edhe pse nga pikëpamja e dizajnit dallimet ishin të dukshme). Ai theu barrierën e zërit për herë të parë në një fluturim eksperimental në qershor 1969, dy muaj para rivalit të tij anglo-francez, dhe ishte automjeti i parë komercial që tejkaloi 2 Mach (d.m.th., dyfishi i shpejtësisë së zërit). Ai ende mban rekordin e shpejtësisë për një avion jokomercial (2.5 Mach). Ai fluturoi midis 1975 dhe 1998.
Lockheed F-117 Ky është “aeroplani i padukshëm” që u bë i famshëm në Luftën e Gjirit të vitit 1991. Sekreti i tij është forma e veçantë e sipërfaqeve aerodinamike, të shtruara për t’i shpëtuar sinjaleve të radarit të armikut dhe materiali “thithës i radarit” me të cilin është mbuluar. “qeliza” e tij. Përdoret për misione precize sulmi (natë): piloti e kontrollon atë përmes ekraneve të panelit të tij të instrumenteve dhe praktikisht nuk shikon kurrë nga dritaret, pamja e të cilave, në një avion me formë të ngjashme, është shumë e kufizuar.
McDonnell Douglas DC-10 Ishte avioni i parë i zhvilluar nga kompania amerikane McDonnell Douglas (më vonë u bashkua në Boeing), ai hyri në shërbim në 1971 dhe u përdor në rrugë të gjata. Ai kishte një trup “të gjerë”, krahë të ulët dhe një sistem shtytës me tre motorë turbofan, njëri prej të cilëve, karakteristik, ishte montuar në rrafshin vertikal të bishtit. U dorëzuan 386 shembuj të DC-10, duke përfshirë të fundit të blerë nga linjat ajrore nigeriane në 1989.
Vought F4U Corsair Luftëtari i përdorur nga forcat ajrore amerikane në Luftën e Dytë Botërore, i karakterizuar nga krahu i palosshëm “pulëbardhë i përmbysur”, i cili kufizoi madhësinë e tij kur transportohej në bordin e aeroplanmbajtësve. Për shkak të epërsisë së tij në betejë dhe zhurmës karakteristike të motorit, japonezët e quajtën atë “Vdekja Hissing”.
Boeing 247 Me të, dhe me fluturimin e tij të parë në shkurt 1933, filloi epoka e avionëve modernë. Më i shpejtë se të gjithë konkurrentët e tij (shpejtësia maksimale prej 304 km/h, krahasuar me rreth 200 për të tjerët) ky aeroplan me dy motorë mund të transportonte 10 pasagjerë plus 2 anëtarë ekuipazhi. Ajo ishte e pajisur me një nga pajisjet e para, të bazuara në një sistem pneumatik, për të kundërshtuar formimin e akullit në krahë.
Heinkel He-178 Avioni i parë reaktiv në histori: ai fluturoi për herë të parë në gusht 1939 më shumë se 2 vjet përpara konkurrentëve të tij, duke arritur 650 km. “Shenja e tij e njohjes” ishte marrja e ajrit të motorit të integruar në hundë. Nuk ka hyrë kurrë në shërbim.
BAe Harrier Është luftarak i Forcave Ajrore Mbretërore Britanike, i bërë i famshëm nga motori “vectorable thrust”: do të thotë se shtytja – e marrë nga 4 grykë të rregullueshme plus ajo e fiksuar në bisht – mund të drejtohet sipas nevojave. Në fillim kjo aftësi u përdor kryesisht për ulje vertikale në aeroplanmbajtëse, të cilat deri atëherë përdoreshin vetëm nga helikopterët. Më pas, pilotët filluan të eksperimentojnë me përdorimin e tij gjatë fluturimit për të kryer manovra që ishin të pamundura për luftëtarët “tradicionalë”.
Rumpler Taube Një aeroplan zbulues austriak me një pamje të pagabueshme, majat e krahëve të të cilit ngjanin me pendën e një zogu, i përdorur në Frontin Perëndimor gjatë Luftës së Parë Botërore. Ai rrjedh nga një glider, të cilit i është shtuar një motor Mercedes me 6 cilindra me 100 kuaj fuqi. Ai fluturonte me më pak se 100 km/h dhe ishte shumë i prekshëm./Përshtati në shqip nga Focus.it, E.T
