I ftohti mund të vrasë. Këtë na e kujton tragjedia e fundit e alpinistëve të skijimit që vdiqën në Alpet zvicerane, por edhe vdekjen e njerëzve të pastrehë nga ngricat nëpër rrugët e qytetit. Por çfarë ndodh me trupin tonë në temperatura shumë të ulëta?
MBROJTJET E PARA. Me vazokonstriksion sipërfaqësor, enët reagojnë ndaj të ftohtit duke u ngushtuar dhe duke lejuar që më pak gjak të arrijë lëkurën, duart dhe këmbët. Humbet më pak nxehtësi dhe gjaku devijohet në organet e brendshme.
Kështu, në të ftohtë, trupi mund të ketë temperatura të ndryshme, siç shihet në vizatimin ngjitur: pjesa viscerale dhe truri ( “bërthama” e trupit) mbeten në 37 °C, gjymtyrët dhe lëkura janë më të ftohta. Nxehtësia krijohet nga tkurrja e muskujve (dridhja) dhe aktivizimi i indit dhjamor kafe.
HIPOTERMI E LEHTË. Nëse temperatura e bërthamës së trupit arrin midis 35°C dhe 32°C, quhet hipotermi e lehtë: presioni i gjakut, rrahjet e zemrës dhe ritmi i frymëmarrjes rriten, ndërsa trupi përpiqet të gjenerojë nxehtësi duke sjellë oksigjen dhe glukozë në qeliza. Muskujt janë të ngurtësuar nga dridhja. Ju mund të ndjeni nevojën për të urinuar, sepse më shumë gjak arrin në veshka dhe me presion më të lartë. Konfuzioni dhe vështirësitë e koordinimit fillojnë të shfaqen.
HIPOTERMI E MODERUAR. Është ndërmjet 32°C dhe 28°C. Ftohja e trurit shkakton probleme njohëse, vështirësi në të folur, halucinacione. Është e vështirë të bësh lëvizje të sakta. Dridhja ndalon. Mund të ketë një tendencë paradoksale për t’u zhveshur, ndoshta për faktin se, pas vazokonstriksionit fillestar, enët zgjerohen dhe gjaku rrjedh përsëri në muskuj, duke i dhënë një ndjesi ngrohtësie personit tashmë të çorientuar. Sjellje të tilla si zvarritja, fshehja në një hapësirë të vogël, përkulja janë gjithashtu të mundshme: një mekanizëm mbrojtës i stërgjyshërve.
HIPOTERMI E RËNDË. Nën 28°C. Presioni i gjakut, rrahjet e zemrës dhe të frymëmarrjes bien, ndërsa personi bëhet pa ndjenja. Në zemër, impulsi për t’u kontraktuar udhëton më ngadalë, derisa aktiviteti i qelizave kardiake bëhet i pakoordinuar. Kjo çon në një aritmi të tillë si fibrilacioni ventrikular, i cili rezulton vdekjeprurës.Përshtatur nga Fokus.it/O.S
