A ke bërë ndonjëherë një zgjedhje për të cilën më pas ke përjetuar keqardhje? Nuk je vetëm. Shumica prej nesh e njohim atë ndjesi boshllëku të shoqëruar me një përzierje zemërimi. Mendja fillon të përshkojë skenarë alternativë ku ti ke vepruar ndryshe dhe gjërat kanë përfunduar më mirë.
Megjithëse shumë nga këto pendime janë të vogla dhe shpejt harrohen – si për shembull, ai komenti i pavend në rrjetet sociale – ka disa pendime që zgjasin. Ato bëhen pika kyçe që të bën të imagjinosh një histori më të mirë për jetën tënde.
Çfarë e nxit pendimin?
Sipas studimit “The ideal road not taken: The self-discrepancies involved in people’s most enduring regrets”, ka disa faktorë që rrisin gjasat që një vendim të sjellë pendim. Pendimi afatgjatë është më i zakonshëm në rastet kur nuk veprojmë; pra, kur vendosim të mos bëjmë diçka – për shembull, ai vend pune jashtë shtetit që nuk pranuam ose personi që nuk guxuam ta ftonim për një takim. Ky lloj pendimi nxitet nga imagjinata jonë, që e krahason botën e vërtetë me versionin më të mirë të mundshëm të saj. Ti kurrë nuk e di si do të kishte përfunduar, por mendja jote mund ta krijojë lehtësisht një skenar ideal.
Disa vendime merren me nxitim, pa u konsultuar të tjerët ose pa menduar për pasojat e mundshme. Kur këto vendime rezultojnë keq, është më e lehtë të ndjesh keqardhje duke menduar sa lehtë mund të kishe vepruar ndryshe.
Pendimet shpesh vijnë si pasojë e vendimeve që të largojnë nga versioni ideal i vetes. Personi që dëshiron të jesh është i rrënjosur në vlerat e tua, të cilat pasqyrojnë gjërat që kanë rëndësi për ty. Disa njerëz vlerësojnë pushtetin, të tjerë përputhshmërinë apo sigurinë. Çfarëdo që të jetë, vendimet që cënojnë këto vlera të ekspozojnë ndaj rrezikut të pendimit.
Pendimet më të qëndrueshme lidhen me marrëdhëniet sociale. Njerëzit kanë një nevojë biologjike për përkatësi dhe vendimet që kërcënojnë këtë ndjenjë përkatësie janë veçanërisht të rrezikshëm. Për të shmangur pendimin, është e rëndësishme të kujdesesh për veten, të marrësh vendime që përputhen me rregullat dhe vlerat e tua personale. Edhe nëse gjërat shkojnë keq, do të dish pse vendimi kishte kuptim për ty në atë kohë./E.Ç