Bomba e vendosur në Grand Hotel të Brighton nga IRA la 5 të vdekur dhe plagosur 34 të tjerë në Tetor 1984
Tridhjetë e shtatë vjet më parë, një bombë shpërtheu në efekt vdekjeprurës në një hotel në Brighton, Angli, ku anëtarët e Partisë Konservatore të Britanisë ishin mbledhur për një konferencë partie.
Kryeministrja britanike Margaret Thatcher ishte në mesin e atyre brenda Grand Hotel kur bomba shpërtheu pak para orës 3 të mëngjesit, me kohën lokale, më 12 tetor 1984.
Thatcher dhe anëtarët e tjerë të qeverisë së saj ishin shënjestrat e bombës gelignite të vendosur brenda hotelit nga Ushtria Republikane Irlandeze.
Kur shpërtheu bomba, ajo hapi një vrimë në disa kate të ndërtesës 120-vjeçare, në të cilën po qëndronin kryeministrja dhe kabineti i saj.
Thatcher ‘mezi i shpëtoi vdekjes’
“Kryeministrja britanike mezi i shpëtoi vdekjes pasi gjashtë kate të një hoteli në Brighton u rrëzuan në suitën e saj”, tha Knowlton Nash para shikuesve në The National atë natë.
“Të tjerët nuk ishin aq me fat,” vazhdoi Nash, duke sjellë shikuesit kanadezë me shpejtësi në krye të emisionit të lajmeve.
“Një nga deputetët e saj, Sir Anthony Berry, u vra në sulmin shkatërrues me bombë. Tre të tjerë vdiqën, 30 të tjerë u plagosën. IRA thotë se ishte përgjegjëse.”
Shpërthimi i bombës në fakt do të merrte pesë jetë dhe do të plagoste më shumë se 30 të tjerë.
Siguria nuk mund ta ndalonte
Bombardimi në Brighton: Si ndodhi?
Pesë vjet më parë, CBC kishte raportuar për vdekjen e Lordit Louis Mountbatten, i cili ishte vrarë nga një bombë IRA.
Dan Bjarnason i National, në 1979, e kishte përshkruar sulmin vdekjeprurës në Mountbatten si “incidenti më i mahnitshëm, skandaloz” që grupi militant irlandez kishte ndërmarrë ndonjëherë.
Sulmi i vitit 1984 në Brighton bëri që Brian Stewart i CBC të jepte një vlerësim të ngjashëm të asaj që kishte ndodhur.
“Ishte sulmi më i guximshëm IRA ndonjëherë këtu dhe ishte afër fshirjes së shumicës së kabinetit britanik,” u tha Stewart shikuesve, ndërsa imazhet e shpëtimtarëve që punonin për të arritur të plagosurit u shfaqën në ekran.
Stephen Day, një anëtar i partisë konservatore dhe deputet i ardhshëm, përshkroi ndjenjën se hoteli u rrëzua drejtpërdrejt mbi të.
“Vetëm muratura, ajo që ndihej sikur ishin mijëra murature që binin mbi ty”, u tha ai gazetarëve nga shtrati i tij i spitalit.
“Unë thjesht ndjeva se isha i shtrënguar, nuk mund të lëvizja – [por] në të vërtetë munda.”
Kryeministrja ‘me fat’ që mbijetoi i padëmtuar
Kryeministrja Konservatore Britanike Margaret Hilda Theçer, duke iu drejtuar Konferencës së Partisë Tory në Brighton, pas bombardimit të The Grand Hotel, ku shumë delegatë po qëndronin në Tetor të 1985.
Theçer dhe anëtarët e tjerë të lartë të qeverisë britanike tashmë ishin caktuar siguri të shtuar përpara bombardimit, si rezultat i kërcënimeve të vazhdueshme në lidhje me IRA.
Megjithatë, ajo mbrojtje shtesë nuk ishte në gjendje të ndalonte sulmin në Brighton. Dhe kjo ngriti shumë pyetje se si kishte mundur të ndodhte.
Kryeministrja britanike dhe burri i saj ishin në dhomën e hotelit kur shpërtheu bomba. Të dy jetuan.
“Ne ishim shumë me fat,” u tha Theçer gazetarëve.
IRA lëshoi një paralajmërim rrëqethës pas përpjekjes së dështuar për të vrarë kryeministren britanike Margaret Theçer.
Fjalët e saj me sa duket do të jehonin në një mesazh tronditës nga IRA, kur lëshoi koment mbi sulmin në Brighton.
“Sot, ne ishim pa fat. Por mbani mend, ne duhet të jemi me fat vetëm një herë – ju duhet të jeni me fat gjithmonë”, thuhet në deklaratë, siç u lexua shikuesve në “The National”.
Zonja e Hekurt”
Margaret Theçer, e cila vdiq pas një ataku kardiak, ishte një nga figurat politike më me ndikim të shekullit të njëzetë. Trashëgimia e saj pati efekt të thellë mbi politikat e pasardhësve të saj, qofshin ata konservatorë apo laburistë, ndërsa përqasja e saj radikale dhe në disa raste konfliktuale, u bë tipar i qeverisjes së saj 11-vjeçare.
Theçer filloi t’i lërë gjurmët e saj herët. Më 1976-n, pas një fjalimi që kritikonte politikat shtypëse në Bashkimin Sovjetik, një gazetë ruse i dha emrin “Zonja e Hekurt”, një titull që i pëlqeu edhe asaj vetë.
