Nëse i duam aq shumë, faji lidhet i gjithi me boshtin zorrë-tru, një lidhje e drejtpërdrejtë midis barkut dhe kokës që një grup studiuesish në Universitetin e Kolumbias në Nju Jork zbuluan te minjtë: kur hamë ushqime të pangopura, aktivizohen receptorët e zorrëve që dërgojnë një sinjal në tru, i cili nga ana tjetër shkakton një dëshirë shumë të fortë për ta ngrënë atë përsëri dhe përsëri.
Deri më sot nuk është e mundur të ndërhyhet në këtë mekanizëm, por të dish pse ushqimet më pak të përshtatshme për një dietë janë kaq të papërmbajtshme, mund të ndihmojë në zbatimin e disa kundërmasave efektive.
Ka kryesisht dy arsye pse një ushqim pëlqehet, përbërja e lëndëve ushqyese, pra proteinat, yndyrat dhe karbohidratet, dhe thjesht ndjesia që na jep kur e hamë: shija, aroma, ndjesia që ndjejmë në gojë.
Junk food di si ta bëjë veten të papërmbajtshëm nga të dyja këndvështrimet: Patatet e skuqura, ëmbëlsirat apo ushqimet e sheqerosura, hamburgerët janë një kombinim perfekt i kripës, sheqerit dhe yndyrës; për më tepër ato shpesh krijohen posaçërisht për të qenë të shijshëm, për shembull duke u fokusuar në kontrast dinamik (ushqimi krokant nga jashtë dhe i butë nga brenda) ose në aftësinë për të rritur pështymën (sa më shumë të rritet pështyma, aq më shumë ushqimi “rrëshqet” nëpër gojë dhe mbush ‘sythat’ e shijes, duke u ndjerë i pangopur).
Për më tepër, ushqimet e përpunuara janë në vetvete më të parezistueshme se ushqimet e thjeshta, sepse në natyrë nuk ka përzierje të karbohidrateve dhe yndyrave të shijshme dhe për këtë arsye truri ynë nuk ka evoluar ende në atë mënyrë sa të jetë në gjendje t’i menaxhojë ato me karar, kështu që “ndizet” shumë dëshira kur i ha.
Së fundi, ushqimet e dëmshme janë krijuar për ta bërë trurin të mendojë se po ushqehet, por jo aq sa për ta bërë të ndihet i ngopur: ato kanë shumë kalori, por nuk ju ngopin menjëherë, kështu që ju hani shumë para se të kuptoni se keni arritur në këtë pikë
Çfarë ushqimesh duhet të zgjidhni
Por si mund ta “mashtroni” trurin dhe t’i jepni kënaqësinë që i nevojitet, pa shkuar tek ushqimi i padëshiruar?
Para së gjithash, ju duhet të bëni zgjedhjen e duhur: “ushqimi ngushëllues” të jep kënaqësi, është i mirë dhe antistres, por shpesh është i ngarkuar në kalori dhe shumë i pasur me yndyrë dhe/ose sheqer, duke e bërë të vështirë kontrollin e vetes dhe mund ndryshojnë ekuilibrin hormonal të urisë dhe ngopjes.
Prandaj, përjashtimi nga rregulli gjithnjë bën punë sepse ne kemi nevojë për lumturinë dhe nëse mohojmë atë të qiellzës, rrezikojmë të mos kemi rezultate të qëndrueshme nga dieta.
Por kini parasysh se edhe në këto raste duhet të zgjedhim mirë: psh dhjetë gramë çokollatë të zezë, për shembull, mund të jetë një opsion i mirë sepse nuk përmban shumë sheqerna dhe yndyrna dhe është i pasur me antioksidantë.
Për më tepër, kur planifikoni një dietë, është e dobishme të pyesim veten se nga cila do të na kushtonte më shumë të hiqnim dorë
Dieta fillon nga supermarketi
Edhe nëse në shtëpi keni tundime, dëshira për ushqime me kalori ose ushqime të pashëndetshme qetësohet vetvetiu.
Ajo që ka rëndësi është blerja me mençuri, duke synuar shumëllojshmërinë e ushqimeve që nis nga frutat, perimet dhe në përgjithësi te ushqimet “e plota” dhe të papërpunuara.
Kjo lloj blerje ju mundëson të ndryshoni shpesh menynë dhe të përzieni përbërësit për të kënaqur veten dhe të provoni ndjesitë që truri i pëlqen: Psh një karotë në humus nuk është tamam si një biskotë e mbushur, por kombinon ndjesitë e krokantes dhe butësisë që e bëjnë një pjatë të këndshme.
Pastrimi i frigoriferit nga të gjitha ushqimet e pashëndetshme është thelbësore.
Më mirë t’i mbani ushqimet e shëndetshme para syve, duke eliminuar kupat me karamele apo çokollatat në vend të arrave, bajameve dhe lajthive që duan ca pune tu heqësh lëvozhgat (sepse një përpjekje e vogël për t’i ngrënë ndihmon në mbajtjen e dozës).
Strategjitë e vogla mund të jenë të dobishme edhe gjatë vakteve: lënia e sallatës në tavolinë dhe mbajtja e tenxheres me makarona tek soba ju ndihmon të hani pak më shumë perime dhe të reduktoni karbohidratet, sepse nevoja për t’u ngritur dhe për t’i marrë ato disa herë zvogëlon dëshirën.
Është mirë gjithashtu që mbetjet “e shëndetshme” pasi ke ngrënë, si perimet e gatuara ose sallata me vezë, t’i ruani në një enë qelqi apo t’i mbuloni me qesen e kuzhinës transparente me qëllim që të duken në frigorifer, ndërsa makaronat t’i ruani nëpër tasa që nuk lejojnë të shihen nga syri ose byrekun ta mbuloni me letër krisaf
