Shkencëtarët kanë bërë një zbulim tronditës-fusha magnetike e Tokës po dobësohet. Fusha magnetike është jetike për jetën në planetin tonë, pasi ajo na mbron nga rrezatimi kozmik dhe grimcat e ngarkuara të emetuara nga dielli.
Një rajon i madh me intensitet magnetik të zvogëluar është vërejtur midis Afrikës dhe Amerikës së Jugut, e quajtur Anomali e Atlantikut të Jugut, dhe ai ka formuar një qendër me intensitet minimal në vetëm pesë vjet.
Studiuesit po spekulojnë se dobësimi është një shenjë që Toka po shkon drejt një përmbysjeje të poleve, që do të thotë se Poli i Veriut ndërron vendin me atë të Jugut, dhe hera e fundit që kjo ka ndodhur ka qenë para 780 mijë vjetësh.
Anomalia po bën kërdi në satelitët dhe avionët e tjerë që fluturojnë nëpër zonë, pasi shumë prej tyre po përjetojnë keqfunksionime teknike.
Zbulimi është bërë nga një ekip në Agjencinë Evropiane të Hapësirës (ESA) i cili nxori të dhëna nga yjësia e agjencisë Swarm, e cila është një grup satelitësh.
Satelitet janë krijuar posaçërisht për të identifikuar dhe matur sinjalet e ndryshme magnetike që përbëjnë fushën magnetike të Tokës, dhe lejon ekspertët të dallojnë zonat që janë dobësuar.
ESA ka studiuar fushën magnetike që nga fundi i vitit 2013.
Misioni përbëhet nga tre satelitë identikë që ofrojnë matje me cilësi të lartë të fushës në tre aeroplanë të ndryshëm orbital.
Studiuesi kryesor Phil Livermore, një profesor i asociuar i gjeofizikës në Universitetin e Leeds, tha: ‘Ne kurrë nuk kemi parë diçka të tillë më parë.
“Parashikimet tona janë që poli do të vazhdojë të shkojë drejt Siberisë, por parashikimi i së ardhmes është sfidues dhe ne nuk mund të jemi të sigurt,” i tha ai Live Science.
Autorët kanë shkruar: ‘Gjatë dy dekadave të fundit pozicioni i polit magnetik të veriut është përcaktuar kryesisht nga dy lobë në shkallë të gjerë të fluksit magnetik negativ në kufirin bazë të mantelit nën Kanada dhe Siberia.’
‘Poli magnetik i Veriut po shkon ngadalë rreth veriut të Kanadasë nga 1590 në rreth 1990 dhe pastaj u përshpejtua gjatë 20 viteve të fundit duke lëvizur nga rreth 10 km (6.2 milje) në vit në mbi 50 km (31 milje) në vit,’ tha Ciaran Beggan e Shërbimit Gjeologjik Britanik.
Në të kundërt, poli magnetik i jugut mezi ka lëvizur shumë gjatë 100 viteve të kaluara, pasi rrjedha e bërthamës së jashtme ka shumë më tepër qetësi ”.
Çfarë është fusha magnetike e Tokës dhe si na mbron ajo?
Fusha magnetike e Tokës është një shtresë e ngarkesës elektrike që rrethon planetin tonë.
Fusha mbron jetën në planetin tonë, sepse zhvendos grimcat e ngarkuara të djegura nga dielli, të njohura si ‘era diellore’.
Pa këtë shtresë mbrojtëse, këto grimca ka të ngjarë të heqin shtresën e Ozonit, linja jonë e vetme e mbrojtjes kundër rrezatimit të dëmshëm UV.
Shkencëtarët besojnë se bërthama e Tokës është përgjegjëse për krijimin e fushës së saj magnetike.
Ndërsa hekuri i shkrirë në thelbin e jashtëm të Tokës shpëton, ai krijon rryma konvekcioni.
Këto rryma gjenerojnë rryma elektrike të cilat krijojnë fushën magnetike në një proces natyror të njohur si gjeodinamo./Burimi: Daily Mail/ Përshtati për Fjala.al R.G
