Zgjedhjet e Shteteve të Bashkuara do të zhvillohen në 3 nëntor 2020, por a mundet Donald Trump t’i anulojë zgjedhjet e ardhshme mes krizës së koronavirusit? Fushata e ashpër që kërkon një fitues dhe cili nga kandidatët është më i favorizuari nga sondazhet.
Nga Alessia Selimi
Zgjedhjet presidenciale të Shteteve të Bashkuara janë anashkaluar në agjendën e lajmeve amerikane, ndërsa kriza e koronavirusit dhe protestat e vazhdueshme të Black Lives Matter vazhdojnë në të gjithë vendin. Shumë njerëz kanë shprehur shqetësimin se Donald Trump mund ta shfrytëzojë pandeminë COVID-19 për t’i vonuar pafundësisht zgjedhjet presidenciale të SHBA-së, por çfarë do të ndodhë nëse zgjedhjet realisht anulohen? Përhapja e koronavirusit ka ndikuar ndjeshëm në zgjedhjet e vitit 2020, kryesisht te fushatat dhe zyrtarët e zgjedhjeve. Në një mbledhje fondesh virtuale, në 23 prill, kundërshtari demokrat i presidentit aktual Donald Trump, Joe Biden, shprehu haptazi mendimin se ky i fundit do t’i shkelmojë zgjedhjet presidenciale. Këtë javë shteti amerikan i Xhorxhias ka urdhëruar një hetim, pasi zgjedhjet e tij paraprake janë dëmtuar nga pretendimet e shtypjes së votuesve. Brenda disa minutave të sondazheve të hapura të martën, radhë të gjata të formuara nga vullnetarë në Atlanta luftuan me sistemin e ri zgjedhor të shtetit, i cili përdor kompjuterë me ekran me prekje, për të shtypur fletëvotimet.
Shumë e cilësuan situatën si të papranueshme dhe u kërkuan banorëve të mos lejojnë që votat e tyre të nëpërkëmben. Sondazhi më i fundit tregon se kandidati demokrat, Joe Biden, është përpara Donald Trump me vetëm katër pikë, krahasuar me 14 pikë në qershor. Në një deklaratë televizive në 23 prill, Biden tha: Mbajini mend fjalët e mia, mendoj se ai (i referohet Trump) do të përpiqet t’i anulojë zgjedhjet. Analisti politik i Fox News, Juan Williams, i bëri jehonë këtij shqetësimi në një artikull në The Hill. “Duke pasur parasysh thellësinë e vrimës politike që ai ka gërmuar tetë muaj para zgjedhjeve presidenciale, a mendon dikush me të vërtetë që presidenti do të hezitonte të përdorte koronavirusin si justifikim për shtyrjen ose anulimin e zgjedhjeve të ardhshme presidenciale?” – shkroi Williams.
Andrew Moran, profesor i Politikës dhe Marrëdhënieve Ndërkombëtare në Universitetin Metropolitan, në Londër, tha për Express. co: Pyetja që bëjnë shumë njerëz është, nëse presidenti do t’i anulojë zgjedhjet presidenciale. Përgjigjja është jo! Ligji federal e bën mjaft të qartë që zgjedhjet duhet të mbahen të martën e parë pas një të hëne në nëntor. Kjo mund të ndryshohet vetëm përmes legjislacionit që do të duhej të miratohej nga Kongresi, i nënshkruar nga presidenti, dhe më pas, me shumë mundësi, do të kundërshtohej nga gjykata.
Donald Trump nuk mund t’i anulojë ose shtyjë zgjedhjet e përgjithshme të 3 nëntorit, me urdhër ekzekutiv, nën parametrat e një deklarate kombëtare të urgjencës ose fatkeqësive. Në një skenar ekstrem, ku kolegji zgjedhor nuk voton, afati i Trump-it do të skadonte akoma në mesditën e 20 janarit 2021. Dhe në qoftë se Trump nuk rizgjidhet, do të ketë një kryetar të ri shteti vitin e ardhshëm. Nëse qeveritë federale dhe shtetërore nuk përgatiten për të mbajtur zgjedhje të përgjithshme, për shkak të pandemisë koronavirus, qeveria e SHBA-së do të detyrohet të mbështetet në rregullat e suksesionit. Këto rregulla nuk janë përdorur kurrë më parë, por përshkruajnë eshtrat e zhveshur të një plani të ri.
Duke vepruar përmes legjislaturës së tyre, shtetet mund të emërojnë zgjedhës në Kolegjin Zgjedhor edhe pa zgjedhje. Kjo do të thotë se duhet të ketë vota për të numëruar, edhe nëse jo të gjitha shtetet mund t’i paraqesin ato. Çdo kandidat që merr shumicën e votave zgjedhore do të bëhej president. Sipas Kushtetutës së SHBA-së, fituesi thjesht duhet të marrë vota nga shumica e zgjedhësve. Në rastin kur disa shtete nuk janë në gjendje të marrin pjesë në zgjedhje, 270 votat magjike të nevojshme të Kolegjit Zgjedhor për të fituar do të ndryshoheshin, për t’u bërë një numër më i vogël. Amendamenti i 12-të thotë se “Presidenti i Senatit, në prani të Senatit dhe Dhomës së Përfaqësuesve, hap të gjitha certifikatat dhe votat e Kolegjit Zgjedhor do të llogariten … dhe, nëse asnjë person nuk ka shumicë të tillë, atëherë nga personat që kanë numrat më të lartë që nuk i kalojnë tre në listën e atyre që janë votuar si president, Dhoma e Përfaqësuesve do të zgjedhë menjëherë, me votim, presidentin.
“ Profesori Moran shtoi: Amendamenti i njëzetë në Kushtetutë thotë se “Kushtet e presidentit dhe zëvendëspresidentit do të përfundojnë në mesditë, në ditën e 20 janarit, dhe kushtet e senatorëve dhe të përfaqësuesve në mesditë në ditën e tretë të janarit”. Presidenti nuk ka fuqinë ta ndryshojë këtë në vetvete në asnjë mënyrë, qoftë me urdhër ekzekutiv ose në një situatë ekstreme gjatë një emergjence kombëtare, ku ai mund të ligjërojë. “Vetëm Kongresi dhe 50 shtetet në SHBA mund ta bëjnë atë ndryshim, përmes një amendamenti kushtetues”, tha Moran. “Fakti që ka pasur vetëm 27 ndryshime të ratifikuara që nga viti 1787, dhe dhjetë të parat ishin në 1791, thekson se sa e vështirë mund të jetë kjo – është një proces i gjatë, i tërhequr dhe politika partizane është gjithnjë e përfshirë.” Moran përfundoi duke thënë se “nuk do të kishte logjikë që zgjedhjet të anulohen, nëse qeveria po i mëshon argumentit se vendi duhet të hapet. Nëse hapet ekonomia, duhet të hapet edhe demokracia.
” Mënyra e vetme për të mbushur një vend të lirë të Shtëpisë së Bardhë do të ishte kryerja e një zgjedhjeje të veçantë, e cila do të marrë kohë për t’u orkestruar. Për dallim nga Kolegji i Dhomës së Përfaqësuesve, Senati është një organ i vazhdueshëm që do të thotë se shumica e anëtarëve të tij do të qëndrojnë në detyrë. Kushtetuta i autorizon qeveritarët të emërojnë senatorë përkohësisht për të mbushur vendet e lira deri në zgjedhjet e ardhshme. Pa zgjedhje në nëntor, nëse të gjithë qeveritarët e shteteve me senatorë të skaduar caktojnë zëvendësime nga partia e tyre, Senati i ri do të ndahej 50/50. Megjithëse zgjedhjet nuk mund të anulohen, Moran tha se do të duket ndryshe nga zgjedhjet normale. “Ajo që ne mund të shohim është më shumë shtete që lejojnë votuesit të hedhin votën e tyre me votim postar – nëse u lejohet.
Kjo është diçka që Trump e ka kritikuar, pasi ai ka pohuar në mënyrë të rreme se ka prova që kjo do të çojë në zgjedhje të korruptuara, me hedhjen e votave mashtruese”, u shpreh Moran. “Në fakt, në realitet ka më shumë të ngjarë që, siç e pranoi vetë Trump, në një intervistë tek Fox & Friends, përpjekja për t’i lejuar votat me postë, do të sillte zgjedhjen pa dyshim jo të republikanëve.”
Biden vs Trump: Kush po udhëheq sondazhet e zgjedhjeve në SHBA?
Sondazhet e fundit që bazohen nga të dhënat e Real Clear Politics, nxjerrin Joe Biden si fitues të zgjedhjeve presidenciale 2020. Në më pak se tre muaj përpara zgjedhjeve presidenciale të SHBA-së, ish-nënkryetari Joe Biden, kandidati demokrat, rezulton fitues kundrejt presidentit aktual Donald Trump në shtetet kryesore të fushës së betejës. Në Wisconsin, ku Trump fitoi me një diferencë të ngushtë në vitin 2016, Biden kryeson ndaj Trump-it me 7% të pikëve. Në mënyrë të ngjashme, Biden ka epërsi të ngushtë në Arizona, një shtet ku vetëm një kandidat për president i demokratëve ka fituar në 70 vitet e fundit. Në Teksas diferenca në numrin e sondazhit midis dy burrave është më pak se 5%, duke sugjeruar kështu një garë të ngushtë në nëntor në shtetin kuintensencial të kuq.
Sondazhet kombëtare e tregojnë Biden-in në një avantazh të bindshëm. Të moshuarit e bardhë në veçanti, një grup që ndihmoi shtytjen e Trump-it drejt fitores më 2016, kanë treguar shenja mospranimi ndaj trajtimit të pandemisë nga presidenti. Koronavirusi ka prodhuar shqetësime dhe sjellje revoltuese te votuesit. Megjithatë, pas fitores së Trump-it në vitin 2016, shumë amerikanë, përfshirë përkrahësit e Biden-it, janë të prirur të mos besojnë në sondazhe, veçanërisht në nivelin e shtetit. Përpjekja e pamëshirshme e Trump-it për të minuar Joe Biden-in si “Joe i përgjumur” u rikthye gjatë kësaj jave kur ish-nënkryetari mbajti një fjalim të fuqishëm.
Trump duket se po synon të krijojë një program më dinamik sesa demokratët, me më shumë programim live dhe ndërveprim të audiencës. Mirëpo gjatë verës, Trump-i ka rënë pas Bidenit në sondazhet kombëtare në mes mosmiratimit të votuesve për trajtimin e pandemisë së koronavirusit dhe protestave kundër brutalitetit të policisë dhe racizmit sistematik, pas vdekjes së George Floyd-it. Duke kërkuar të forcojë imazhin e tij para një konsorciumi të grupeve konservatore, Trump-i edhe një herë e krahasoi veten me Abraham Lincoln-in dhe hodhi poshtë përpjekjet e demokratëve për ta portretizuar atë si një drejtues të papërgjegjshëm, ndërsa thellon polarizimin në këtë vend me fushata për hakmarrje racore. /Ra.My.Fjala.al/
