Ka pikëpyetje për numrin e ulët të vdekjeve nga Covid në Afrikë, duke qenë se virusi ka pasur një qarkullim të gjerë në kontinent.
Në muajt e parë të pandemisë, kishte frikë se COVID ishte i destinuar të godiste shtetet afrikane si një cunami. Vende si Sierra Leone, e cila mund të llogarisë tre mjekë për çdo 100,000 banorë dhe që tashmë janë testuar rëndë nga malaria, tuberkulozi, HIV, Ebola dhe kequshqyerja, do të kishin raportuar – u tha – një numër katastrofik rastesh dhe vdekjesh. Nuk duket se ka ndodhur kështu. Por nuk është aspak e qartë nëse mund të flasim vërtet për një arratisje të ngushtë.
Shkalla e ulët e infeksioneve, shtrimeve në spital dhe vdekjeve nga Covid në Afrikën Perëndimore dhe Qendrore është një nga misteret e pazgjidhura të pandemisë: a është thjesht për shkak të dështimit të regjistrimit të rasteve? Nëse SARS-CoV-2 ishte më pak vdekjeprurëse në Afrikë se kudo tjetër, cilët faktorë mbronin popullsinë? Dhe nëse në vend të kësaj pandemia e kishte goditur këtë po aq fort sa kontinentet e tjera, si nuk e vumë re? Pyetja është trajtuar në një artikull në New York Times.
SHUMË INFEKSIONE. Nuk ka më asnjë dyshim për faktin se virusi ishte në gjendje të qarkullonte gjerësisht edhe në Afrikë. Disa studime që mbulojnë pothuajse të gjitha vendet e Afrikës Sub-Sahariane theksojnë praninë e antitrupave ndaj SARS-CoV-2 në dy të tretat e popullsisë. Dhe duke qenë se vetëm 14% e banorëve të këtyre shteteve janë vaksinuar, ajo që ne vërejmë janë mbrojtja imune e zhvilluar pas infeksionit aktual. Sipas një analize të OBSH-së të pabotuar ende në rishikimin e kolegëve, e cila merr parasysh të gjithë Afrikën, 65% e afrikanëve e kishin marrë virusin deri në fund të vitit 2021.
MOSHA E RE. Pse atëherë kaq pak vdekje? Një nga shpjegimet e pakta bindëse ka të bëjë me karakteristikat demografike të popullsisë. Mosha mesatare (domethënë ajo që vendoset në mes në vazhdimësinë e vlerave) e afrikanëve është 19 vjeç; në Evropë është 43 vjeç dhe në SHBA 38. Në Afrikën Sub-Sahariane, dy të tretat e popullsisë janë nën 25 vjeç, dhe në këtë fazë të jetës nuk ka pasur ende kohë për të zhvilluar ato sëmundje (diabet, obezitet, kardiovaskulare. probleme, kancer, sëmundje kronike të frymëmarrjes) të cilat rrisin rrezikun e infektimit me Covid në formë të rëndë. Të rinjtë më shpesh përjetojnë Covid të lehtë ose asimptomatik dhe kjo mund të shpjegojë numrin e ulët të rasteve të raportuara.
KRAHASIMi ME INDINË. Hipoteza të tjera që qarkulluan ishin temperaturat e larta, dendësia e ulët e popullsisë në zona të caktuara rurale, disponueshmëria e kufizuar e transportit publik dhe bashkëjetesa e infeksioneve, si malaria, ethet Lassa ose Ebola, të cilat mund të kenë ofruar një formë mbrojtjeje shtesë (për antitrupat ose për të ruajtur sjelljet parandaluese). Por miliona vdekje të shkaktuara nga varianti Delta në Indi i bëjnë këto shpjegime të vështira për t’u pranuar. Në fund të fundit, mosha mesatare e popullsisë në Indi është 28 vjeç, temperaturat janë gjithashtu të larta dhe incidenca e malaries ose infeksioneve të tjera koronavirus është ende e lartë.
PAK TË DHËNA TË DISPONUESHME. Prandaj, mbetet të mendohet se vdekjet nga Covid në Afrikë nuk janë numëruar në mënyrë adekuate. Hulumtimet nga Universiteti Njala në Sierra Leone gjetën antitrupa ndaj koronavirusit të ri në 78% të popullsisë, por vendi ka raportuar vetëm 125 vdekje nga Covid që nga fillimi i pandemisë. Pjesërisht mund të jetë për shkak të një sistemi testimi praktikisht inekzistent, dhe pjesërisht nga fakti që pacientët vdesin në shtëpi, për shkak të distancës nga spitalet ose për shkak të zgjedhjes së të afërmve. Sipas Komisionit Ekonomik për Afrikën (ECA) në Afrikën Sub-Sahariane vetëm një vdekje nga Covid në tre është regjistruar.
Por ndikimi i virusit në Afrikën e Jugut e bën të vështirë të mendosh se vendet e tjera me sisteme shëndetësore më të brishta janë kursyer. Në vendin që identifikoi për herë të parë variantin Omicron pati, midis marsit 2020 dhe shtatorit 2021, 250,000 vdekje më shumë sesa do të kishin ndodhur nga shkaqe natyrore, dhe të gjitha në korrespondencë me valët e Covid.
“Nëse kjo po ndodh në Afrikën e Jugut, pse do të ishte ndryshe këtu?” u tha për New York Times. Një studim i koordinuar nga Mwananyanda gjeti gjurmë të SARS-CoV-2 në 87% të trupave të pranishëm në morgjet e spitaleve të Zambisë, dhe sipas Economist vdekjet e tepërta nga Covid në Afrikë që nga fillimi i pandemisë do të ishin midis 1 dhe 2.9 milionë.
PSE ASKUSH NUK ËSHTË PARAQITUR? Teoria e regjistrimit të humbur nuk gjen konsensus midis shkencëtarëve që punojnë në territorin afrikan. Përveç raportimeve, nëse virusi do të kishte qenë vdekjeprurës si kudo tjetër, do të duhej të shiheshin spitalet e mbipopulluara, mungesa e arkivoleve, funeralet masive, dhe nuk ishte kështu (duke përjashtuar rastin e Afrikës së Jugut). Burokracia mund të mos e mbajë hapin me një numër të pazakontë vdekjesh, por në shumë rrethana ka pasur gjithashtu mungesë të perceptimit social për ato vdekje, në mediat lokale dhe në rrethet e miqve dhe të njohurve.
A ËSHTË VAKSINIMI PËR TË GJITHË? Dhe nëse misteri është i destinuar të mbetet i pazgjidhur për momentin, shkalla e ulët e vdekjeve po i shtyn disa të rimendojnë politikat shëndetësore afrikane. Sipas John Johnson, këshilltar vaksinimi në Mjekët pa Kufij, qëllimi i vaksinimit të 70% të popullsisë afrikane mund të kishte pasur kuptim një vit më parë, kur besohej se mund të pengonte transmetimin e virusit.
Por tani që e dimë se ëndrra e imunitetit të tufës është zhdukur edhe në vendet me disponueshmëri të lartë dozash, ndoshta do të ia vlente të mbroheshin vetëm më të cenuarit dhe të investoheshin burime në emergjenca të tjera shëndetësore si malaria, poliomieliti, kolera, meningjiti dhe pasiguria ushqimore. Kjo po supozon se variantet e ardhshme të Covid janë më pak vdekjeprurëse, siç ishte rasti me Omicron. Por kush mund të jetë i sigurt?
Burimi: focus.it
