Thomas Hertog punoi me kozmologun për një libër të ri pasi ai ndau dyshimet e tij për një histori të shkurtër të kohës
Në vitin 2002, Thomas Hertog mori një email që e thërriste në zyrën e mentorit të tij Stephen Hawking. Studiuesi i ri nxitoi në dhomën e Hawking në Kembrixh. “Sytë e tij shkëlqenin nga eksitimi”, kujton Hertog.
Duke shtypur në sistemin zanor të kontrolluar nga kompjuteri që lejoi kozmologun të komunikonte, Hawking njoftoi: “Kam ndryshuar mendje. Libri im, Një histori e shkurtër e kohës, është shkruar nga një këndvështrim i gabuar.”
Kështu, një nga librat shkencorë më të shitur në historinë e botimeve, me shitje në mbarë botën të vlerësuara në më shumë se 10 milion, u dërgua në koshin e mbeturinave nga autori i tij. Hawking dhe Hertog më pas filluan të punojnë në një mënyrë të re për të përmbledhur mendimin e tyre të fundit për universin.
Muajin tjetër, pesë vjet pas vdekjes së Hawking, ai libër – Mbi origjinën e kohës: teoria përfundimtare e Stephen Hawking – do të botohet në Mbretërinë e Bashkuar. Hertog do të përshkruajë origjinën dhe temat e tij në një leksion të festivalit të Kembrixhit më 31 mars.
“Problemi për Hawking ishte lufta e tij për të kuptuar se si universi mund të kishte krijuar kushte kaq mikpritëse për jetën,” thotë Hertog, një kozmolog aktualisht me bazë në Universitetin KU Leuven në Belgjikë.
Shembuj të këtyre kushteve që mbështesin jetën përfshijnë ekuilibrin delikat që ekziston midis forcave të grimcave që lejojnë ekzistencën e kimisë dhe molekulave komplekse. Për më tepër, fakti që ka vetëm tre dimensione të hapësirës lejon që sistemet diellore të qëndrueshme të zhvillohen dhe të ofrojnë shtëpi për krijesat e gjalla. Pa këto veti, universi ndoshta nuk do të kishte prodhuar jetë siç e njohim ne, argumentohet nga disa kozmologë.
Hertog dhe Hawking u vendosën të gjenin shpjegime për këtë gjendje të pasigurisë yjore pasi ky i fundit kishte vendosur që përpjekjet e tij të mëparshme ishin të pamjaftueshme. “Stephen më tha se tani mendonte se kishte gabuar dhe kështu ai dhe unë punuam krah për krah, për 20 vitet e ardhshme për të zhvilluar një teori të re të kozmosit, një teori që mund të shpjegonte më mirë shfaqjen e jetës,” tha Hertog. .
Ishte një bashkëpunim i jashtëzakonshëm por jo i lehtë. Kur ishte 21 vjeç, Hawking ishte diagnostikuar me një formë të hershme të zhvillimit të ngadaltë të sëmundjes së neuroneve motorike që e paralizoi gradualisht.
Në kohën kur filloi të punonte me Hertogun, ai ishte emëruar profesor Lucasian i matematikës në Universitetin e Kembrixhit, një nga postet akademike më prestigjioze në botë (Isaac Newton ishte një mbajtës i mëparshëm) dhe kishte prodhuar një sërë teorish të jashtëzakonshme rreth relativitetit të përgjithshëm. vrimat e zeza dhe origjina e universit si dhe bestselleri i tij A Brief History of Time. Megjithatë, gjendja e tij ishte përkeqësuar. Ai ishte në një karrige me rrota dhe mund të komunikonte vetëm duke përdorur një kompjuter të vogël nga i cili zgjidhte fjalët e dhëna nga një sintetizues i të folurit.
“Në gjysmë të rrugës së bashkëpunimit tonë, ai humbi forcën e mbetur në dorë për të shtypur klikuesin me të cilin bisedonte”, thotë Hertog. Kështu Hawking kaloi në një sensor të montuar në syzet e tij që mund të aktivizohej duke tundur një muskul të faqes, por përfundimisht edhe kjo bëhet shumë e vështirë.
Ai u ngadalësua nga disa fjalë në minutë në disa minuta për fjalë, tha Hertog. Në fund komunikimi u ndërpre. “Unë pozicionohesha përballë tij dhe bëja pyetje dhe e shikoja në sy për të parë nëse ai ishte dakord apo jo. Deri në fund, unë mund të zbuloja disa nivele të jo-së dhe disa nivele të po-së me disa në mes.”
Pikërisht nga këto “biseda” lindi teoria përfundimtare e Hawking dhe, së bashku me analizën e vetë Hertog-ut, ato formojnë bazën e “Për origjinën e kohës”, një libër që e merr titullin nga “Për origjinën e specieve” të Çarls Darvinit. “Në fund, ne të dy menduam për fizikën në një mënyrë shumë më të ngjashme me atë se si mendojmë për biologjinë. Ne kemi vendosur fizikën dhe biologjinë në të njëjtën bazë.”
Sipas Herzog, “On Origin of Time” trajton pyetjet rreth vendit tonë në univers dhe asaj që e bën universin tonë të përshtatshëm për jetë. “Këto pyetje ishin gjithmonë në plan të dytë në botimet tona shkencore. Ajo që kam bërë për këtë libër është t’i bëj këto pyetje qendrore dhe të tregoj historinë tonë nga ky këndvështrim.
“Stephen dhe unë zbuluam se si vetë fizika mund të zhduket përsëri në shpërthimin e madh. Jo ligjet si të tilla, por aftësia e tyre për të ndryshuar ka fjalën e fundit në teorinë tonë. Kjo hedh një dritë të re mbi atë që në fund të fundit ka të bëjë kozmologjia.”
Sipas Hertog, perspektiva e re që ai ka arritur me Hawking e kthen hierarkinë midis ligjeve dhe realitetit në fizikë dhe është “thellësisht darviniane” në frymë. “Ajo çon në një filozofi të re të fizikës që hedh poshtë idenë se universi është një makinë e qeverisur nga ligje të pakushtëzuara me një ekzistencë paraprake, dhe e zëvendëson atë me një pamje të universit si një lloj entiteti vetëorganizues në të cilin të gjitha llojet e Shfaqen modele emergjente, më të përgjithshmet prej të cilave ne i quajmë ligjet e fizikës.
On the Origin of Time botohet nga Penguin Random House
Burimi: theguardian.com/Nga Robin McKie – redaktor shkencor/ Përgatiti për botim: L.Veizi
