Investimet novatore në instalimin e paneleve diellore apo në infrastrukturën e nevojshme për ruajtjen e qumështit u kanë ardhur në ndihmë blegtorëve të malit të Çajupit të zhvillojnë më tej blegtorinë dhe të sigurojnë më shumë të ardhura.
Ministrja e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural, Frida Krifca vizitoi sot një stan në majën e Çajupit, në Libohovë të Gjirokastrës, ku Pëllumbi, blegtor ndër breza, pret turistë në një përvojë unike stani, duke ofruar edhe produktet e prodhuara prej tij.
Krahas mbështetjes me subvencione nga qeveria, ai ka përfituar mbështetje dhe për disa investimeve novatore si në instalimin e paneleve diellore, apo tankun ftohës të qumështit, të cilat e kanë ndihmuar atë dhe blegtorët e zonës të zhvillojnë më tej blegtorinë dhe të sigurojnë më shumë të ardhura.
“Kemi zgjedhur disa stane të tillë për t’i mundësuar infrastrukturën energjetike që i mungonte duke instaluar panele fotovoltaikë, inverter si dhe infrastrukturë ruajtëse me tanker ftohës, çka i mundëson këtij stani, por dhe disa blegtorëve përreth që ta grumbullojnë e ta ruajnë qumështin në tankerin ftohës, që merr energji nga panelet”, u shpreh Krifca.
Ministrja tha se, po punohet për mbështetjen në përpunimin e qumështit dhe certifikimin e produktit drejt e nga stani.
“Këtë model po punojmë ta shtrijmë me Institutin Francez të Blegtorisë edhe në zona të tjera duke mbështetur zhvillimin e mëtejshëm të blegtorisë së imët e të qëndrueshme, duke adresuar problematikat e vërteta të këtyre sistemeve të prodhimit e duke ruajtur këtë trashëgimi e pasuri të kombit tonë”, theksoi ajo.
Ministrja bëri të ditur se, qeveria ka dyfishuar buxhetin për blegtorinë.
“Këtë vit gjithashtu i kemi dhënë prioritet blegtorisë, duke shpallur përfitues të gjithë blegtorët që kanë aplikuar në skemën e mbështetjes. Janë rreth 12 mijë aplikantë dhe të 12 mijë blegtorët do ta marrin këtë mbështetje”, deklaroi Krifca.
Vigan Dervishi, përfaqësues i projektit francez që po zbaton projektin në mbështetje të implementimit të teknologjive bashkëkohe në mbarështimin e blegtorisë dhe rritjen e prodhimit të qumështit, tha se, projekti “Itinerare të gjelbra” i dedikohet tërësisht blegtorisë shqiptare.
“Ne duam të përmirësojmë mjaft elemente, por duke ruajtur gjithmonë, duke pasur në qendër të vëmendjes mbrojtjen e natyrës dhe përmirësimin e natyrës. Projekti ka si qëllim, të rrisë prodhimin dhe të promovojë logjikat territoriale të zhvillimit”, tha ai.
“Itinerare të gjelbra për blegtorinë shqiptare” është projekti më i ri që po zbatohet nga Ministria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural, në bashkëpunim me Institutin e Blegtorisë në Francë (Institut de l’Elevage) në disa zona të vendit.
Ai theksoi se projekti sjell praktikat më të mira franceze në blegtori që mund të përshtaten në Shqipëri me investime të vogla, por që mund të japin rezultate shumë më të mira.
“Investime të vogla, rezultate të mëdha. Të propozojë teknologji innovative si kjo që pamë sot duke shfrytëzuar energjinë diellore, duke shfrytëzuar biogazin, duke shfrytëzuar filtrimet e ndryshme me elemente që nuk kushtojnë. Në stacionin e Korçës do të bëjmë një impiant të vogël biogazi domestik, pra të shtëpisë, në mënyrë që të kemi një model që familjet që kanë një ose dy lopë të mund të prodhojnë biogazin për nevojat e kuzhinës, për nevojat e shtëpisë, mos të harxhojnë lekë të blenë gaz apo të presin dru. Ky është një element që është me investime shumë të vogla, por që sjell komoditet dhe i sjell para familjes”, tha Vigani.
Një investim tjetër, sipas tij është piloti agrivoltaik.
“Kemi instaluar një pilot me panele fotovoltaike në mënyrë të tillë, të kalkuluar që të kullosin delet poshtë paneleve. Në toka ose në kullota të varfra kur këto panele instalohen, në këto toka që vuajnë nga stresi hidrik dhe nga thatësira gjatë verës, kemi eksperimente në Francë dhe në të gjithë botën që kullota mund të vazhdojë më gjatë e gjelbërt dhe më produktive”, theksoi ai.
Gjithashtu informoi ai “në Korçë është instaluar një tank ftohje me energji diellore për stallën e lopëve dhe sivjet kemi marrë rezultatet e para të kryqëzimit të deleve lokale me racën (BMC), Blanche du Massif Central të Francës”.
“Qëllimi ynë nuk është që të kryqëzojmë dhe të ndryshojmë racën e deleve të vendit. Raca nënë duhet ruajtur gjithmonë se është raca më e përshtatshme, është një dele e vogël që nuk konsumon shumë, që prodhon qumësht mesatarisht, por ama ajo mund të rrisë një qingj që mund të japë prodhim të madh”, shtoi ai.
Ministrja shprehu angazhimin dhe interesin për shtimin e praktikave të mira zoonotike, praktikave të mira blegtorale, që i shërbejnë rrugës së nisur për mbështetjen dhe rritjen e blegtorisë.
