Zemërimi konsiderohet një emocion negativ, i padobishëm dhe kundërproduktiv. Por a jemi të sigurt se kjo është gjithmonë kështu? Neuroshkenca shpjegon pse zemërimi ndonjëherë na ndihmon.
“Të zemërohesh është e kotë!”. Të gjithë dëgjojmë fraza të ngjashme kur humbasim durimin përballë problemeve të përditshme. Në imagjinatën e zakonshme, zemërimi në fakt konsiderohet një emocion negativ, i padobishëm dhe kundërproduktiv . Por a jemi të sigurt se kjo është gjithmonë kështu? Kjo nuk është e dhënë: neuroshkenca shpjegon se, në disa situata, zemërimi mund të ketë efekte pozitive, sepse na ndihmon të arrijmë qëllimet tona mirë dhe shpejt.
SIMULIMET DHE SONDAZHET. Konfirmimi vjen nga kërkimi shkencor i Universitetit A&M të Teksasit, i publikuar nga revista amerikane Journal of Personality and Social Psychology . Gjatë punës së tyre, studiuesit kryen një sërë simulimesh dhe gjithashtu analizuan sondazhe, për të kuptuar se çfarë roli ka luajtur zemërimi në arritjen e qëllimeve personale. Për të arritur atje, studiuesit provokuan reagime të ndryshme emocionale te subjektet , më pas i shtynë ata të arrinin qëllimet e përcaktuara. Në përgjithësi, u zbulua se në krahasim me emocionet e tjera, zemërimi përmirësoi aftësinë e tyre për të arritur rezultate, veçanërisht në situata të vështira.
I ZEMËRUAR DHE EFIKAS. Eksperimentet, të kryera në më shumë se 1000 njerëz, ishin të ndryshme: në njërën prej tyre, pjesëmarrësit duhej të zgjidhnin enigmat gjuhësore pasi kishin vëzhguar imazhe të llojeve të ndryshme të krijuara posaçërisht për të ngjallur emocione të kundërta (negative, pozitive dhe neutrale); në një eksperiment tjetër, megjithatë, qëllimi ishte të merreshin rezultate të larta në videolojëra me nivele të ndryshme vështirësie.
Epo, në të gjitha simulimet e propozuara, njerëzit “të zemëruar” morën rezultate më të larta dhe kishin kohë më të shkurtër reagimi. Në mënyrë të detajuar, sa më kërkuese të ishin objektivat, aq më i madh ishte efekti i zemërimit, ndërsa rritja e performancës ishte më pak e rëndësishme në rastin e objektivave më të thjeshtë ku subjektet, në fakt, nuk e lejonin veten të kapërceheshin nga zemërimi. Megjithatë, duhet thënë gjithashtu se rezultatet pozitive (megjithëse në një masë më të vogël) ishin të lidhura edhe me emocione pozitive si kënaqësia ose dëshira.
SHTYTJE EMOCIONALE. Përveç simulimeve, studiuesit shqyrtuan të dhëna nga sondazhe të shumta të mbledhura gjatë zgjedhjeve presidenciale në SHBA të 2016 dhe 2020, duke përfshirë një audiencë prej mbi 1,400 personash. Para se të shkonin në votime, të anketuarve iu kërkua të thoshin se sa të zemëruar do të ishin nëse kandidati i tyre i preferuar do të humbiste. Pas zgjedhjeve ata raportuan edhe nëse dhe për kë kishin votuar. Epo, ata që do të ishin zemëruar nëse kandidati i tyre nuk do të kishte fituar, gjithashtu kishin më shumë gjasa të merrnin pjesë në votim, edhe nëse zemërimi nuk do të kishte efekt në zgjedhjen e kandidatit.
Ky është një demonstrim i mëtejshëm, sipas studiuesve, se si në disa rrethana emocionet e konsideruara tradicionalisht negative, si zemërimi, mërzia apo edhe trishtimi, mund të kenë një ndikim pozitiv.Përshtatur nga fokus.it/O.S