The Economist
Vendet e Evropës Jugore radhiten në fund të listës ndërkombëtare për produktivitetin dhe inovacionin. Madje vendet e Evropës Jugore janë ndër më të palumturit. Lista e vendeve më të lumtura në botë prej vitesh kryesohet nga Finlanda.
Por ka një fushë në të cilën evropianët jugorë janë në krye të botës: jetëgjatësia. Spanja, Italia, Portugalia, Franca, por edhe mikroshtetet si Malta, San Marino dhe Andorra, janë ndër 20 vendet e para në planet me jetëgjatësinë më të gjatë në raportin e fundit të Institutit për Metrikën e Shëndetit të Universitetit të Uashingtonit. Zvicra, Singapori dhe Japonia gjithashtu shkëlqejnë në këtë sektor, por këto janë vende shumë të largëta gjeografikisht.
Cili është sekreti i jetëgjatësisë së evropianëve jugorë?
Jetëgjatësia e zviceranëve dhe japonezëve, në përgjithësi lidhet me pasurinë e këtyre dy vendeve, bazuar në parimin se paratë blejnë shëndet, ushqim më të mirë, kujdes më të mire shëndetësor, informon dritare.net. Por shtetet e Evropës Jugore, pavarësisht se i përkasin grupit të vendeve të industrializuara (dy prej tyre, Franca dhe Italia, në fakt janë pjesë e G7, grupi i shtatë fuqive demokratike në tokë), nuk janë në nivelin e vendeve më të pasura.
Pse atëherë jetëgjatësia mesatare në Spanjë për vitin 2050 (85.5 vjet) është më e lartë se ajo e Danimarkës (83.5 vjet)?
The Economist përmend tre arsye të mundshme. Njëra është “dieta mesdhetare” e njohur, pra një dietë e bazuar në peshk, perime, fruta, miell integral, vaj ulliri, përfitimet e së cilës tashmë njihen nga mjekësia në mbarë botën.
Një arsye tjetër pse evropianët jugorë jetojnë më gjatë është se ata lëvizin më shumë se të tjerët. Spanja kryeson Evropën për numrin më të madh të hapave në ditë: mesatarisht pothuajse 6 mijë hapa për person (10 mijë hapa në ditë është numri optimal i sugjeruar nga ekspertët, por edhe gjysma konsiderohet një rezultat i mirë).
Sipas disa studimeve, kjo varet nga dendësia e lartë urbane, e cila i shtyn njerëzit të lëvizin në këmbë dhe jo me makinë, si në Los Angeles ose në rajone të tjera ku qytetet shtrihen në periferi të mëdha banimi. Një arsye tjetër e mundshme është se në Evropën Jugore klima është më e mirë se në Veri, duke lejuar lëvizje më të madhe pa pasur nevojë të merrni makinën.
Italianët dhe francezët janë pas në renditje për sa i takon numrit të hapave në ditë. Por Economisht, thotë se ka një arsye të tretë që shpjegon jetëgjatësinë e vendeve të Evropës Jugore: socialitetin. Grekët janë të dytët në botë që i përgjigjen pozitivisht pyetjes: a keni vizituar një familjarin tuaj javën e kaluar?
Spanjollët janë të katërt. Kultura e familjes është e fortë në të gjitha vendet latine dhe në zonën e Mesdheut, duke filluar nga Italia. Të gjitha studimet mjekësore bien dakord Ata që jetojnë vetëm dhe janë më pak socialë kanë më shumë vështirësi për të kapërcyer sëmundjet tipike të moshës./ S,M
