Nga Leonard Veizi
Kohë votimesh. Në mendjet tona end e feks reminishenca që ditë të tilla janë plot të papritura. Hungërima. Kërcënime. Kuti të mbushura dhunshëm.
Edhe ndonjë rrahje komisionerësh.
Zbrazja e armëve në fund është si qershia mbi tortë. Se e kemi në gjak. Duhet me i shku punëve deri në fund! Pastaj ne e zbrazim armën në dasma e ahengje, jo në konfront me kundërshtarin…?! Me një fjalë: turli ngjarjesh.
Por me sa duket nuk është më ashtu. Domethënë nuk është më ashtu në 100 përqind të kapacitetit. Është ulur volumi. Kohët e fundit fushata zgjedhore dhe vetë procesi ka ndryshuar në Shqipëri.
-More Vani, po këto kohët e fundit Sandri sikur ka ndryshuar?
-Lëre aman, o po ku më dole atje ku desha të dal… Ti do të thuash që Sandri ka ndryshuar…
Mirë po ky ndryshim do të thotë se jemi qytetëruar ca më shumë. Nuk ka mitingje me megafon ku bëhen thirrje patetike.
Postera të ngjitura nëpër mure si afishet e kinemave. Dhe as ulërima kundërshtarësh që shajnë para e mbrapa kandidatët e partisë rivale. Jo se nuk ka vërtet, por ato bëhen në mënyrë të kulturuar.
Çështje perceptimi.
Sepse herë pas here qetësia prishet dhe incidente ndodhin. Ndryshe nuk ka se si.
-Aaaaa… shikoni ekzekutimin, kulturën, aftësinë. Mos pranoni asnjë ndërhyrje. Se raste të tilla edhe mund të ketë.
-Se pa një çikë ndërhyrje nuk do të rrimë… se ke frikë se ta zë vendin tjetri. Tani nuk është mirë, por jam i detyruar.
Kjo është një kohë e mirë për zgjedhje. Edhe pse në formatin e përgjithshëm, një njollë boje të vendoset mbi gisht, ashtu si demave që u vendoset mbi vithe me hekur të nxehtë një numër matrikullimi.
Kjo do të thotë që nuk jemi qytetëruar aq sa duhet. Domethënë se një njeri që e ka hedhur një herë votën, nuk duhet të tentojë të hedhë dhe një votë të dytë për afeksionistin e tij. Prandaj masat e sigurisë vazhdojnë të mbeten në fuqi.
Rruga është e gjatë.
Po gjende mirë me kaq. Të paktën prej ca kohe nuk dëgjojmë më tim-tamet, apo “daullet e shiut”, siç shkruan Kadare tek romani “Kështjella”. Sepse ne jemi të mësuar me ritmet otomane.
Me ahengje mitingjesh që simbolizojnë fitoren e afërt. Me flamuj e banderola që mbajnë stampën e partisë. Me thirrje frenetike për kandidatin të cilit përveçse i jep votën bën dhe tifozllëk me ulërima deri në ngjirje: “Partia Socialiste”, “Partia Demokratike”. “Rroftë Partia e Pu…”
Lëre aman!
Fundja, të dyja nga i njëjti bark kanë dalë. Thjeshtë kanë ndarë elektoratin. Ca mendojnë se Partia Socialiste është inerci e Partisë Komuniste e nuk i ndahen “pazarit të parë”. Të tjerëve u është bërë fiksim që Partia Demokratike është forcë e djathtë, edhe pse ka program të majtë.
Çështje perceptimi.
Ca vite më parë, mund të rriheshe e të vriteshe për punë partie. Edhe muhabeti i tavolinës rreth partive politike vërtitej.
Nuk kish më muhabet sporti. Sot është më vështirë të gjesh bedelë që bëjnë tifozllëk pa para. Të paktën në këtë pikë shqiptarët janë ndërgjegjësuar. Bëjnë tifozllëk, por kundrejt pagesës.
-O tate, paske ardh tina? Më jep pesë franga!
-Hik ore dreq me gjithë pesë fronga. Si i lyp ore, si me qenë ndonjë copë bukë thatë.
Atmosfera e zgjedhjeve nuk është se po ndihet rëndshëm. Për të mos thënë që gjithçka ka të bëjë me zgjedhjet është në një miniaturë. Vetëm nëpër ekrane dalin kandidatët e qyteteve të mëdha që shpalosin programet e vogla.
Tek e fundit, kaq këllqe kemi: ujë, drita, e ndonjë rrugë fshati.
Vite më parë, fushata elektorale ishte fort e elektrizuar. Pas liderëve partiakë vraponin dhjetëra gazetarë. Kamera gjithashtu. Sot ka regji qëndrore. Nuk lodhesh fare. Ti as nuk e merr vesh se çfarë ndodh realisht në terren, por situata është e qetë gjithsesi…, dhe shumë rozë. Edhe nëse jepen para për blerje votash ato jepen nën dorë, dhe askush nuk bën zë.
-Një kavalier shijon dhe hesht, – shkruan Kadare tek roman Dimri i Vetmisë së Madhe. – Një qen gjithashtu.
Epo e paskam kapur me Kadarenë sot.
Çështje perceptimi, sigurisht.
