Të gjithëve na pëlqejnë pushimet, piknikët, të hamë jashtë, etj, por jo rrallë ne e familjarët vuajmë pasojat e sëmundjet që vijnë nga ushqimi.
Nëvitin 1991, profesori im i higjenës thoshte se egziston një rregull i përgjithshëm që asnjë ushqim nuk duhet të lihet jashtë frigoriferit për më shumë se katër orë gjithsej, dhe ky rregull nuk ka ndryshuar.
Më poshtë po listoj disa nga ushqimet e dyshimta që shërbehen jashtë:
Hamburgerët
Mishi i papjekur ju vë në rrezik për sëmundje potencialisht kërcënuese për jetën nga një nënlloj i baktereve E. coli.
Të gatuash gatuaj hamburger nevojitet një temperaturë e brendshme prej të paktën 160 gradë për të vrarë E. coli. Një guzhinier profesionist e di këtë, por janë gjithë guzhinierët që shërbejnë në plazhe profesionistë?
Lakrat
Mbushja e hamburgerit tuaj me një grusht sallatrash të papërpunuara mund të krijojë terrenin për helmim nga ushqimi. Farërat dhe drithërat kanë nevojë për kushte të ngrohta dhe të lagështa për t’u rritur, të cilat gjithashtu janë kushte ideale për rritjen e baktereve, duke përfshirë Salmonella, Listeria dhe E. coli. Edhe perimet e rritur në shtëpi të rritura në kushte sanitare mund të prodhojnë baktere të dëmshme sepse farat dihet se janë të kontaminuara.
Nëse po vendosni lakër në një sallatë ose në një sanduiç/burger, konsideroni t’i kaurdisni fillimisht, Lakrat mund të strehojnë lehtësisht baktere dhe kur ato përzihen me lagështinë, rreziku i helmimit nga ushqimi shumëfishohet.
Sallatë Cezar
Ngrënia e një sallate Cezari mund t’ju sëmurë nëse salca është bërë në mënyrën tradicionale – me vezë nga papërpunuara të cilat shpesh janë të kontaminuarame salmonela një bakter tejet i rrezikshëm që shkakton infeksione të rënda në traktin tretës.
Rekomandohet gatimi i plotë të vezëve si dhe larja e të gjitha pajisjeve që vijnë në kontakt me vezët dhe duart tuaja me ujë të nxehtë me sapun.
Sallatat jeshile me gjethe
Pasi keni porositur një pjatë të shijshme me sallatë jeshile, rukola, lakra jeshile, spinaqi etj duhet të merrni parasysh zakonet higjienike të personit që e përgatiti atë. Kam mësuar nga guzhinierët që edhe në restorantet me 4-5 yje sallatat lahen në një enë thjeshtë duke u zhytur në të.
Ka disa mënyra se si mund të kontaminohen zarzavatet: në ferma nga plehu organik ose vaditja me ujë të ndotur, kur një i sëmurë përgatit një sallatë pa larë duart; dhe nga kontaminimi i kryqëzuar në shtëpi (për shembull, duke përdorur të njëjtën dërrasë prerëse për mishin e papërpunuar dhe përgatitjen e sallatës). Lani zarzavatet përpara se ti hani duke i vendosur në një kullesë të madhe nën rubinetin tuaj, duke i kaluar gjethe më gjethe.
Fruta deti
Një udhëtim veror në bregdet përfshin gjithmonë një ndalesë në një restorant dhe shpesh porosia ka fruta deti të papërpunuara, krudo.
Konsumojini me kujdes: Vibrio parahaemolyticus dhe Vibrio vulnificus mund t’ju injektojnë nëse hani butakë të papërpunuar, veçanërisht midhjet, ostrige, etj.
Akulloret
Tingëllon si një ëmbëlsirë e shijshme, por akullorja mund të përmbajë Salmonella, Escherichia coli, Listerias etj.
Një pjesë e mirë e intoksikacioneve në urgjencë, përfshirë atë pediatrike vijnë pas konsumimit të një akulloreje.
Pjeprat
Pjepri ka qenë i lidhur me shpërthimin e Listerias dhe shalqini gjithashtu mund të shkaktojë probleme.. Listeria u është gjurmuar në disa ferma në Evropë e USA
Ndryshe nga mikrobet e tjera, Listeria mund të rritet në temperatura të nivelit të frigoriferit.
Meqenëse mikrobet jetojnë në lëvozhgën e jashtme, shpëlani të gjithë pjeprin apo shalqinin nën ujë të rrjedhshëm dhe fshijini me një furçë prodhimi përpara se ta prisni. Prerja në lëkurë të kontaminuar mund të përhapë bakteret nga pjesa e jashtme e frutave në brendësi të tyre.
Pula
Mishi i pulës zakonisht është i kontaminuar me salmonelë dhe duhet të gatuhet mirë për të vrarë mikrobet. Përdorni një termometër ushqimi kur gatuani mish dhe pulë për t’u siguruar që i keni ngrohur ato në një temperaturë të sigurt. Pula duhet të gatuhet në një temperaturë të brendshme prej 165 gradë dhe të mbahet në ruajtje para konsumimit me 140 dhe 145 gradë.
Domatet
Domatet janë super të shëndetshme dhe mund të hidhen në sallata ose të priten në feta në hamburger. Por për shkak se ato nuk janë të gatuara (gjë që në përgjithësi vret bakteret), ato janë lidhur me infeksione ushqimore.
Është e rëndësishme të lani domatet tuaja tërësisht nën ujë të rrjedhshëm, hidhni çdo domate të dyshimtë, të mavijosur ose të prishur.
Vezët
Rreziku i salmonelës është më i lartë në vezë, sidomos kur ato nuk mbahen në temperaturën e duhur. Salmonela mund të jetojë si në brendësi ashtu edhe në lëvozhgën e vezëve dhe veza mund të duket krejtësisht normale.
Por edhe nëse vezët janë të sigurta është shumë e rëndësishëm shëndeti dhe zakonet e personit që i gatuan.
Sallatë me makarona
Staphylococcal aureus është një lloj bakteri që gjendet kryesisht në lëkurë dhe flokë dhe mund të shkaktojë helmim nga ushqimi kur një person që përgatit një pjatë e kontaminon atë, prandaj është shumë e rëndësishme që guzhinierët të mbajnë kapele që mbledhin gjithë flokët.
Është më e zakonshme në ushqimet që kërkojnë trajtim, por jo gatim, si sallata me makarona. Disa shtame të Staphylococcal aureus janë të afta të prodhojnë një toksinë proteinike shumë të qëndrueshme ndaj nxehtësisë dhe ndryshe nga disa mikrobe që mund të zgjasin deri në dy javë për të shkaktuar simptoma, S. aureus mund t’ju bëjë të sëmureni brenda 6 orësh dhe ndonjëherë edhe brenda minutash.
Ushqimet e mbetura
Ushqimet që teprojnë duhet gjithashtu të trajtohen siç duhet. Pasi të gjithë të kenë ngrënë, vendosini ushqimet e mbetura në mjedisin e duhur të nxehtë ose të ftohtë. Ushqimi i lënë jashtë bëhet problem sepse hyn në zonën e rrezikut të temperaturës, zonë në të cilën bakteret replikohen me shpejtësi.
Llogaritni se sa orë ka mbetur jashtë frigoriferit ushqimi në përgjithësi. Nëse është afër ose më shumë se katër orë, atëherë hidheni në mbeturina, mos e konsumoni kurrë. Më mirë të shkojë dëm ushqimi se sa shëndeti juaj.
Mos rrezikoni të sëmureni.
Mishi i pjekur
Megjithëse shumica e rreziqeve ushqimore të verës vijnë nga mikrobet që shkaktojnë helmime nga ushqimi, këtu është një rrezik që mund të mos e keni menduar: Pjekja e mishit në skarë është treguar se formon substanca që shkaktojnë kancer, sipas Institutit Amerikan për Kërkimin e Kancerit (AICR). Studimet kanë treguar gjithashtu se një nga substancat e mundshme që shkaktojnë kancer mund të reduktohet kur mishi, shpendët ose peshku marinohen për të paktën 30 minuta me një përzierje uthull, lëng limoni ose verë me barishte dhe erëza. Gatimi i mishit me temperaturë të ulët, shpesh mund të ndihmojë në reduktimin e formimit të substancave që shkaktojnë kancer.
Sallatë me patate
Kur shihni sallatë me patate në një tryezë, ndoshta mund të supozoni se është e sigurt për t’u ngrënë: kur patatet piqen në kohën që konsumohen.
Sporet e Clostridium botulinum – grupi i baktereve që shkakton botulizëm – mund t’i mbijetojnë procesit të pjekjes së patates. Lënia e patateve të gatuara të mbështjella me fletë metalike në temperaturën e dhomës krijon kushte perfekte që ato spore të mbijnë dhe të rriten dhe të çlirojnë toksinën e tyre vdekjeprurëse.
Unë nuk dua kurrsesi t’ju tremb e t’ju largoj nga kënaqësia e ushqimit jashtë, thjeshtë të jini vigjilentë.
Kujdesuni për veten!
