Partia Laburiste ka arritur një fitore dërrmuese në zgjedhjet e përgjithshme në Mbretërinë e Bashkuar, duke i dhënë fund 14 viteve të sundimit konservator.
Sir Keir Starmer do të emërohet kryeministër të premten, duke i dhënë fund një epoke që ka parë pesë liderë të ndryshëm konservatorë që drejtojnë vendin.
Rishi Sunak, kryeministri në largim, pranoi rreth orës 04:40 të mëngjesit, se laburistët kishin fituar dhe duke thënë se kishte telefonuar Sir Keir për ta uruar.
Në fjalimin e tij të fitores disa minuta më vonë, lideri laburist premtoi “rinovim kombëtar” dhe se do të vinte “vendin në radhë të parë, partinë e dytë”.
Ky pritet të jetë rezultati më i keq i partisë në pothuajse 200 vjet, me një betejë për drejtimin e ardhshëm të partisë që pritet të nisë në ditët në vijim.
Ka qenë një natë e gjatë me rezultate dhe ka shumë veprime për të ardhur.
Ja çfarë po ndodh dhe çfarë do të thotë e gjithë kjo.
Një fitore e madhe
Dhoma e Komunave të Britanisë ka 650 deputetë, ose anëtarë të parlamentit. Secila prej “vendeve” të tyre përfaqëson një zonë elektorale individuale – ose zonë – diku në vend.
Parashikimi më i fundit i BBC thotë se laburistët do të fitojnë 410 vende, konservatorët do të bien në vetëm 144 dhe demokratët centrist Lib do të marrin 58. Reforma në Mbretërinë e Bashkuar, një pasardhëse e Partisë Brexit, është vendosur të marrë katër vende.
Shumica e pritshme prej 170 vendesh në Dhomën e Komunave për Laburistët është një numër i madh, por ende më pak se shumica prej 179 vendesh të fituara nga partia nën Tony Blair në zgjedhjet e vitit 1997.
Një kujtesë: Nëse një parti ka shumicën, kjo do të thotë se nuk ka nevojë të mbështetet te partitë e tjera për të miratuar ligje. Sa më e madhe të jetë shumica, aq më e lehtë është.
Emrat e mëdhenj bien një nga një (por disa mbijetojnë)
Ndërsa zonat zgjedhore kanë deklaruar rezultatet e tyre drejtpërdrejt në televizion – me të gjithë kandidatët të rreshtuar pranë njëri-tjetrit,ka pasur disa momente të rëndësishme.
Ndoshta më e dukshme ishte humbja e Liz Truss. Ish-kryeministrja shërbeu vetëm 49 ditë në numrin 10 përpara se të rrëzohej nga partia e saj. Ajo humbi vendin e saj herët në mëngjesin e së premtes, ndërsa zbardhi agimi në zonën e saj elektorale në Norfolk në jugperëndim.
Jacob Rees-Mogg , ish-sekretari konservator i biznesit dhe ish-Brexiteer, ishte një nga emrat më të mëdhenj që pësoi humbje. Ai humbi vendin e tij në East Somerset dhe Hanham nga laburistët.
Grant Shapps , sekretari i mbrojtjes, dukej i tronditur pasi humbi vendin e tij në Anglinë jugore.
Udhëheqësja e Dhomës Penny Mordaunt , e cila kandidoi kundër Rishi Sunak për udhëheqjen e partisë përpara se të bëhej kryeministër, humbi gjithashtu vendin e saj.
Jeremy Hunt , i cili shërben si kancelar – ekuivalenti i Mbretërisë së Bashkuar me një ministër financash – mbajti vendin e tij, por me një shumicë shumë të reduktuar.
Z. Sunak gjithashtu fitoi vendin e tij në Yorkshire me një shumicë prej rreth 12,000 – por përdori fjalimin e tij për të pranuar dhe konfirmuar se partia e tij kishte humbur zgjedhjet.
Një kryeministër i ri brenda një dite
Gjërat lëvizin shumë shpejt në politikën britanike – ka shumë pak kohë midis rezultatit të zgjedhjeve dhe vendosjes së kryeministrit të ri.
Rishi Sunak do të jetë jashtë Downing Street – ekuivalenti britanik i Shtëpisë së Bardhë – brenda 24 orëve dhe Sir Keir Starmer do të vendoset me shpejtësi më pas.
Zoti Sunak do t’i ofrojë Mbretit dorëheqjen e tij dhe Sir Keir do të ftohet zyrtarisht nga monarku për të formuar qeverinë e ardhshme në një takim që zakonisht ndodh në Pallatin Buckingham.
Pra, kush është Keir Starmer?
Ai është mjaft i ri në politikë, për pak fjalë.
Sir Keir filloi jetën e tij profesionale si avokat në vitet 1990 dhe u emërua drejtor i prokurorisë publike, prokurori më i lartë penal në Angli dhe Uells, në vitin 2008.
Ai u zgjodh për herë të parë në zonën elektorale të Holborn dhe St Pancras në veri të Londrës në vitin 2015 dhe mori drejtimin e laburistëve pas zgjedhjeve të dobëta të përgjithshme të partisë në 2019, duke u zotuar të fillonte një “epokë të re” pas udhëheqjes së krahut të majtë të Jeremy Corbyn.
Sir Keir u rizgjodh në të njëjtën zonë të enjten, duke thënë në fjalimin e tij të fitores njerëzit ishin “gati për ndryshim” dhe duke premtuar një “fund politikës së performancës”.
“Ndryshimi fillon pikërisht këtu, sepse kjo është demokracia juaj, komuniteti juaj, e ardhmja juaj,” tha ai. “Ju keni votuar. Tani është koha që ne të japim”.
Ju mund të lexoni profilin e plotë të Sir Keir këtu .
