Shkencëtarët kanë zbuluar për herë të parë molekulat e ARN-së nga një krijesë që është zhdukur shumë kohë më parë.
Materiali gjenetik, i cili u gjet në një ekzemplar tigri 130-vjeçar tasmanian, ose tilacinë, në koleksionin e Muzeut Suedez të Historisë Natyrore në Stokholm, i ka lejuar shkencëtarët të kuptojnë më mirë se si funksiononin gjenet e kafshës. Studiuesit ndanë gjetjet e tyre në një studim të botuar të martën në revistën shkencore Genome Research.
“ARN ju jep mundësinë të kaloni nëpër qelizë, inde dhe të gjeni biologjinë e vërtetë që është ruajtur në kohë për atë kafshë, përpara se të ngordhte,” tha autori kryesor i studimit Emilio Mármol Sánchez, një biolog kompjuterik në Qendrën për Paleogenetics dhe SciLifeLab në Suedi.
Afërsisht sa një kojotë, tilacina ishte një grabitqar marsupial. Ajo u zhduk rreth 2000 vjet më parë pothuajse kudo, përveç shtetit ishullor australian të Tasmanisë, ku popullsia u gjuajt deri në zhdukje nga kolonët evropianë. Tilacina e fundit që jetonte në robëri, i quajtur Benjamin, vdiq nga ekspozimi në 1936 në kopshtin zoologjik Beaumaris në Hobart, Tasmania.
Mármol Sánchez tha se ndërsa klonimi nuk ishte qëllimi i kërkimit të ekipit të tij, një kuptim më i mirë i përbërjes gjenetike të tigrit Tasmanian mund të ndihmojë në përpjekjet e nisura së fundmi për të rikthyer kafshën në një formë.
Ringjallja e një specie të zhdukur
Andrew Pask, i cili drejton një projekt që synon të ringjallë tilacinën, tha se zbulimi ishte “novator”.
“Ne kishim menduar më parë vetëm ADN-ja kishte mbetur në muzetë e vjetër dhe mostrat e lashta, por ky dokument tregon se mund të merrnim ARN edhe nga indet,” tha Pask, një profesor në Universitetin e Melburnit në Australi dhe kreu i Laboratorit të Kërkimit të Restaurimit Gjenetik të Integruar Tilacine.
“Kjo do të sjellë të dhëna të konsiderueshme në studimin tonë të biologjik për kafshët e zhdukura dhe do të na ndihmojë të ndërtojmë gjenome shumë më të mira të zhdukura,” shtoi ai.
ADN-ja e lashtë, në kushtet e duhura, mund të zgjasë për më shumë se një milion vjet dhe ka revolucionarizuar të kuptuarit e shkencëtarëve për të kaluarën.
ARN-ja, një kopje e përkohshme e një seksioni të ADN-së, është më e brishtë dhe shpërbëhet më shpejt se ADN-ja dhe, deri vonë, nuk mendohej të duronte për ndonjë kohë të gjatë.
Në vitin 2019, një ekip sekuencoi ARN-në nga lëkura e një ujku 14,300-vjeçar që ishte ruajtur në permafrost, por hulumtimi i fundit është hera e parë që ARN është marrë nga një kafshë që tani është zhdukur.
Mármol Sánchez tha se ky studim është një provë e konceptit dhe kolegët e tij tani shpresojnë të rikuperojnë ARN-në nga kafshët që ngordhën shumë më parë, siç është mamuthi i leshtë./I.S
