Në vend të një reportazhi: Duke pritur Vitin e Ri te dyqani e lagjes. Furnizimi i shtëpisë me ushqime, alkool dhe pije të gazuara si në ditët e një lufte botërore
Nga Leonard Veizi
Në supermarkatën e lagjes njerëzit po “vriteshin” për të siguruar asortimentet e fundit që i duheshin tavolinës së Vitit të Ri. Në korridoret e ngushtë që ndanin raftet, gra e burra pa përjashtim ulnin kokën poshtë e nxirrnin b…thët lart, me qëllim që të njiheshin më nga afër me çmimet: a ishin të vërteta ofertat apo tregtarët ua futnin, si gjithmonë. Pak më tutje kasiereve po u merreshin mend nga radhët e gjata dhe ushqimet që kalonin me shpejtësi në sistemin dixhital të pagesave.
-Po ia japim shpirtin shejtanit…
-E drejtë moj motër…
Jashtë, vargu i makinave nuk kishte të mbaruar. Ndërsa unë sapo isha futur me duar në xhepa tek supermarkata që e kam vetëm 100 metra larg shtëpisë. Një nga menaxherët po bënte ç’ishte e mundur që të shpejtonte punët tek blloku i “prodhimeve të mishit”, ku çdonjëri prej atyre që ishin vënë në radhë bënin vazhdimisht porosi për: mish viçi, derri, kotoleta, mish lepuri…
Mbreti i tavolinës së Vitit të Ri është gjeli i detit, i pjekur me kujdes aq sa mund të ngopesh vetëm duke e parë me sy e të mos hash asnjë kafshatë për tre ditë me radhë. Ai mund të kushtojë sa të dojë, çmimi nuk negociohet. Më poshtë piramida e menusë përmban gjithfarë gatimesh të tjera, ca me receta orienti e ca të tjera janë implementuar nga perëndimi.
-Epo një bark kemi, ç’i duam gjithë këto.
-E…e… ashtu thua ti…
Udhëtova në kohë. Vetëm për pak sekonda. Në vitin 1985 njerëzia zinte radhën tek ushqimorja. Ç’është e vërteta pa u grindur aspak, në respekt të njëri-tjetrit. Burrat në të djathtë, gratë në të mëngjër. Të gjithë me nga një letër bakalli me vete ku kërkesat ishin uniformë:
-2 vaj kikiriku, 1 oriz, 1 sheqer, mos harroj sapunin e rrobave; 3 kallëpe…
Iku ajo kohë.
Sot e rëndësishme është që duke kujtuar të kaluarën e varfër ta mbushim tavolinën sa të mos mbajë më.
Kasierja kalon me shpejtësi mallrat e paketuara.
-4 djathëra të tymosur, lëngje frutash, një koli pije të gazuara, 4 kuti birra, 2 bikerina me vezë…
Hedh sytë vërdallë i habitur, edhe pse të njëjtën pamje kam vite që e përjetoj.
-Ore mos ka plasur gjë lufta? Atyre rusëve, që pas çështjes “Krimea”, sikur u është hapur ca oreksi… Edhe turqit kanë mobilizuar ushtrinë më duket… Jo se dhe amerikanët i kanë drejtuar raketat andej nga Koreja…
Bjeri gajdes bjeri, ku më rreh mua, e ku të tjerëve.
-Jo or jo, ç’thua! Kemi festë ore festë. Je apo s’je në këtë dynja. Në datën dy janë mbaruar të gjitha.
Ke të drejtë: ha e dh…
-Ju bëftë mirë.
I shoh me zili njerëzit që dalin nga supermarkata me nga 3-4 qese 10-lekëshe të mbushura aq sa mund t’u çahen e t’u bien të gjitha të blerat në rrugë. Mua më duhet të humbas nja 15 kile nga pesha reale. Ç’t’i bëj forcës së zakonit se edhe natën e ndërrimit të viteve do ta shtyja me bukë e kos.
Nuk besoja se isha bërë ziliqar i pandreqshëm. Isha thjesht një vëzhgues i tamaqarllëkut.
Dal nga supermarkata me duart bosh. As që mendohej se mund të mbaroja punë aty. Mendova të drejtohesha te dyqani poshtë shtëpisë. Një paketë cigare dhe dy brisqe roje ishte gjithë-gjithë shpenzimi im i rastit.
Sa dal nga dera, ndeshem me një pamje “madhështore”. Mali me mbeturina nëpër kazanë dukej si një vepër abstrakte e ndonjë artisti të ri të arteve vizuale. Nxjerr celularin dhe e shkrep për një foto. Punëtorët e pastrimit nuk i shkarkojnë dot. Makina e plehrave është mbushur ding. Duhet bërë një rrugë e dytë.
“Po, po”, – thashë me vete, – “para se të fillosh nga shpenzimet duhet të dish sa mbeturina do të bësh”.
Tek e fundit nuk duhet vrarë shume mendja. Është Bashkia që merret me atë punë.
Një ditë më parë kishim bërë një xhiro familjare nga TEG-u. Atje situata ishte edhe më e rëndë. Por gjithsesi, mendova se njerëzit u furnizuan me ç’deshën, dhe data 31 me mëngjes i takon gatimit. Por jo. Paska familje që nuk janë ngopur ende. Shpenzime të tjera.
Futem te dyqani poshtë shtëpisë. Fillova të përshëndetesha me gjitonët.
-…se ja duhen fruta nga të stinës, por dhe ca brokoli për një supë, ca rukola për sallatë, ndonjë shegë tua hedhësh ca kokrra sipër. Po kishim harruar dhe majonezën për sallatën ruse. Edhe ca acceto për sallatën shef…
-Domethënë…
-Domethënë duhen bërë të gjitha. Të na gjejë Viti i Ri me pjatat plot.
-Mirë e ke.
Po mor po, mirë e ka. Yndyra me kapul. Dhe pastaj përfundon nga tavolina e “gjelit” te krevati i urgjencës. Ose më saktë: nga furfulica e garuzhda tek gjilpërat dhe serumi.
-Po ti…? – më pyeti një nga fqinjët me të cilin kam vetëm një përshëndetje me kokë, se s’para njihemi me 50 hyrje që ka pallati.
-Ja do marr cigare.
-Çfarë thua ore. Për një paketë po rri në radhë. O “shef” – iu drejtua dyqanxhiut, – po jepi cigare “profesorit” se do iki.
Nga ai çast e gjithë lagjja do mendojë se jam pedagog në ndonjë universitet. Epo, “profesor”. Ja, kjo është dhe mënyra më e mirë të marrësh tituj pa mbrojtur disertacion. Ky është nga ata tituj që ta jep populli.
Futem të marr cigaret jashtë radhe falë bujarisë së gjitonëve.
-Petë sfoliate ka? – thirri një grua në moshë që nga pragu i derës.
-U mbaruan, – ngiti supet dyqanxhiu.
-I kam rënë lagjes vërdallë e s’po gjej. Tani m’u tek për një byrek.
-Ja ku e ke byrektoren.
-Po pse, më janë tharë duart mua, – tha tjetra me indinjatë të theksuar. – E bëj vet.
Tërsëllima e gruas, që u largua me të shpejtë, mbeti pezull në ajër.
Të keqen e Vitit të Ri.
“Ç’bëhet kështu, – thashë me vete. – Në datë 6 njerëzit do shkojnë në punë, jo të çlodhur nga ditët e pushimit, por të lodhur nga të ngrënët dhe ende pa u dalë dehja nga alkooli. Dehje një javore”.
Të paktën shyqyr që na u hoqën fishekzjarrët nga këmbët.
Mora cigaret dhe u ula të pija një kafe. Nuk isha i lodhur. Më merreshin mend.
