Parid Turdiu, që jeton në SHBA, djalë i një prej familjeve të njohura dhe të vjetra Tiranase, ka treguar në rrjetin social renditjen e maskave nga më e mira te më e keqja në lidhje me mbrojtjen nga Covid.
Amerikanët po prodhojnë një seri marramendëse maskash fytyre, pasi veshja e një maske është një nga themelet për kontrollimin e përhapjes së Covid-19. Por, si funksionojnë opsione të ndryshme maskash kur bëhet fjalë për mbrojtjen e njerëzve të tjerë?
Për t’iu përgjigjur kësaj pyetjeje, studiuesit në Universitetin Duka në Durham, Karolina Veriore, hartuan një eksperiment të thjeshtë për të ekzaminuar efikasitetin e maskave zakonisht të disponueshme duke vlerësuar numrin e pikave të transmetuara.
Studimi u rrit nga një pyetje praktike në lidhje me të cilën maskat në fytyrë mund të mbronin punëtorët thelbësorë dhe popullsitë e tjera të prekshme në komunitet, vëren Eric Westman, MD, një profesor i asociuar i mjekësisë në Duka dhe një nga bashkautorët e studimit. Ndërsa ka shumë hulumtime mbi respiratorët N95 dhe maskat kirurgjikale të përdorura në mjediset e kujdesit shëndetësor, “ka shumë pak shkencë rreth maskave jo-mjekësore”, thotë ai për shëndetin.
Kështu që Dr. Westman iu drejtua kolegëve të tij fizikantë në Duka, të cilët krijuan një mënyrë për t’i vënë në provë këto maska për fytyrën. Ja se si funksionoi: Një person i veshur me maskë foli para një kutie të zezë. Një rreze lazer e projektuar përmes njërës anë të kutisë formoi një “fletë dritë” të gjelbër në qendër të saj. Një aparat fotografik i pozicionuar në pjesën e prapme të kutisë kapi në video çdo dritë të shpërndarë nga grimcat e frymëmarrjes që kalonin nëpër maskën e altoparlantit.
Në përgjithësi, eksperimenti zbuloi “ndryshime të ashpra” në efektivitetin e maskave, autorët e studimit tregojnë në një studim të konceptit të provave që shfaqet në internet 7 gusht në revistën Science Advances. Maska e pajisur 95 rezultoi të ishte më e mira në përgjithësi, me një transmetim pikësh nën 0,1%. Me fjalë të tjera, shpjegon Dr. Westman, ato maska bllokuan transmetimin e rreth 99% të pikave të frymëmarrjes. Maska të ngushta N95, lloji që përdorin punonjësit e kujdesit shëndetësor, nuk rekomandohen për publikun e gjerë për shkak të mungesave të vazhdueshme, vëren Administrata e Ushqimit dhe e Barnave në SHBA./Re.GU/Fjala.al
